Bij het woord rockopera raak ik dikwijls verlamd van angst. Het woord roept bij mij beelden op van Arjen Lucassen-achtige oude lullen met nog steeds onmodieuze matten in hun nek, luisterend naar gedateerde “progressieve heavy metal”. Rockopera’s zijn in mijn ogen niet meer dan een grote klucht die hardrock liefhebbers, onderaan de IQ-ladder bungelend, gebruiken om zichzelf en hun omgeving het idee te geven dat ze zeer vooruitstrevende, intelligente muziek aanhangen. Dit gegeven zorgde voor een grote verdeeldheid bij de schrijver dezes, tijdens het kritisch beoordelen van The Hazards Of Love, het nieuwe album van The Decemberists, en gepromoot als zijnde een rockopera. Het werd een pittige strijd tussen scepsis en hartstocht, tussen twijfel en interesse. Zoals het in een echte opera betaamt.
Bandleider, zanger en liedjesschrijver Colin Meloy haalde op de voorgaande albums al veel inspiratie uit de Britse folk uit de jaren zestig en zeventig. Dit maal vormt een EP van Anne Briggs uit 1964 de fundering voor een project dat tot grootste proporties uitgroeide. In bijna een vol uur wordt in zeventien stukken het verhaal verteld van Margaret, haar geliefde William, een dier dat regelmatig van vorm lijkt te veranderen en een koningin in één of ander donker woud. Net als in een echte opera slaat het verhaal helemaal nergens op en is het daarenboven nauwelijks te volgen. Vooral ook omdat Colin Meloy meerdere karakters op zijn conto schrijft. Muziek is uiteraard hoofdzaak, we doen net of we niet kunnen lezen.
Op het vorige volledige album The Crane Wife experimenteerden The Decemberists al met een conceptalbum, gebaseerd op een Japans volksverhaal. Het vijftal vergat gelukkig niet om ook gewoon lekker luisterbare liedjes erbij te maken, een lijn die werd doorgezet met het vinyl drieluik Always The Bridesmaid. Bij de eerste luisterbeurten van The Hazards Of Love mis ik juist die aanstekelijke folkpop die zo karakteristiek is voor de band. In een rockopera sluiten de nummers allemaal op elkaar aan en is het eigenlijk niet te bedoeling om deze afzonderlijk te luisteren – of te beoordelen. Hard roepen dat elke song op zich zelf staat is onzin, met een paar uitzonderingen. The Hazards Of Love 1 bijvoorbeeld, is wel een typische Britse folk / Nashville Americana country ouverture waar ze bekend mee zijn geworden. Het als preview uitgebrachte The Rake’s Song valt daar misschien ook nog net onder, hoewel…
Het is wel even schrikken voor de luisteraars van het eerste uur die een folkband in hun achterhoofd hebben, want al bij het derde nummer doemen er een soort van Sabbath-achtige metalriffs op (met de simpliciteit van kinderpunk). Opeens zie ik het hele album Led Zeppelin voor me, en dat is vandaag de dag geen goed teken. Door mijzelf herhaaldelijk te dwingen tot volledige luisterbeurten raakte ik zowaar gewend aan de verzwaring van de muziek van The Decemberists. En na dat moment ontpopt zich een groeiplaat gelijk een exemplaar die ik te lang geleden heb mogen horen. Het omvangrijk opgezette project laat zich ook muzikaal breed vertalen in akoestische folk, indie, metal, progressieve – maar toch glam – hardrock en singer-songwriter materiaal waarbij de stem centraal staat. Het hoogtepunt, waarbij alle genoemde genres en wellicht nog meer voorbij komen, is The Wanting Comes In Waves, tevens het langste nummer van het album.
Naast de geweldige stem van Colin Meloy, die het aanschaffen van zijn soloalbum rechtvaardigt, passeren illustere namen de revue, elk een andere rol in het verhaal op zich nemend. De vrouwelijke personages worden vertolkt door de buitengewoon getalenteerde Lavender Diamond (Becky Stark) en My Brightest Diamond (Shara Worden). Hard maar briljant, zoals een diamant behoort te zijn. Ook Jim James (My Morning Jacket) komt ook nog voorbij, bij elkaar een welkome aanvulling en afwisseling vormend.
Hoewel ik nummers als Annan Water, folky en sentimenteel, doch aanstekelijk, nog steeds zie als hoogtepunt van de output van The Decemberists, heeft The Hazards Of Love mij achteraf danig weten te verrassen. De harde gitaren nodigen uit om de versterker eens flink open te draaien. Het opus heeft alles wat in een opera hoort, ook muzikaal gezien: boeiend en veranderlijk qua sfeer en instrumentatie, zonder coherentie te verliezen. Een moderne The Wall (inclusief kinderkoortje) of Tommy? In ieder geval een uitstekende kandidaat voor de beste platen van dit jaar.