Maand: maart 2010

Muziek

Kwartaalcijfers

Door aan woensdag, maart 31, 2010

Kwaliteit is belangrijker dan kwantiteit. Iedere welopgevoede Nederlander die pretendeert smaak te hebben weet wel wat hij moet zeggen. Dat de twee woorden wel degelijk zijn te combineren is afgelopen drie maanden wel gebleken. Er zijn dermate veel goede releases uitgekomen, dat ik het bijna niet aangeluisterd kreeg.

Gelukkig startte het muziekjaar 2010 al in 2009. Teen Dream van Beach House lekte voortijdig, maar de droompop van het duo staat eind maart nog steeds als een huis en mag zich favoriet noemen voor menig jaarlijstje. Ook Odd Blood van Yeasayer was één van de eerste albums van dit jaar die op het internet was te vinden. Deze plaat bewijst nog maar eens een keer dat je als muzikant de inspiratie moet zoeken in Brooklyn. De explosieve en kleurrijke psychedelische pop van deze band stijgt op dit album boven het debuut uit.

Bij The Courage Of Others van Midlake waren de verwachtingen ook hooggespannen. Voor een album dat vier jaar in de maak is geweest valt de indiefolk nu toch een beetje tegen. Maar voorganger The Trials Of Van Occupanther was dan ook schier briljant. Er zijn meer bands die het niveau van de vorige plaat niet wisten te evenaren. De poprock van Spoon’s Transference en de vrolijke indierock van Shout Out Louds vallen hier onder. Het zijn desondanks zeer vermakelijke albums, anders zou ik deze hier niet noemen.

Aanraders in het weidse “indie” genre zijn onder andere Shearwater (The Golden Archipelago), Efterklang (Magic Chairs), Frightened Rabbit (The Winter Of Mixed Drinks) en Broken Bells, een opmerkelijke samenwerking tussen Dangermouse en de zanger van The Shins. Bijzonder is ook het debuutalbum van de Zweedse zusjes First Aid Kit (waarvan één zestien jaar jong). Mooie liefdevolle en vooral talentvolle folkmuziek die net wat meer weet te raken dan de gemiddelde plaat met diezelfde soort muziek. Van First Aid Kit is het gemakkelijk overstappen naar The Living Sisters. Het zijn stiekem geen zusjes, doch Inara George (The Bird And The Bee), Becky Stark (Lavender Diamond) en Eleni Mandell passen bij elkaar zoals geen ander vrouwenfolktrio dat doet.

Joanna Newsom is niet alleen de mooiste dame van de folk qua uiterlijk, haar driedubbelalbum Have One On Me overtreft werkelijk alle verwachtingen. Met een harp, piano en haar stem weet ze tomeloze creativiteit om te toveren in absolute schoonheid. Het lijkt mij sterk dat een ander album dit meesterwerk gaat overtreffen in 2010, of in wat voor jaar dan ook. Owen Pallett, bekend van Arcade Fire, is ook zo’n speler op de markt die met klassieke instrumentatie een ongelooflijk mooi album weet neer te zetten. Meer prijzenswaardige solowerken – al dan niet met begeleiding – komen van Basia Bulat (folk/singer-songwriter), Blaudzun (Nederlands trots op singer-songwriter gebied), Burzum (come-back old-skool black metal), Zola Jesus (gothic-electro-ambient) en Johnny Cash (wie kent ‘m niet).

In de elektronische muziek (in de breedste zin van het woord) waren de werken van Four Tet en Pantha Du Prince uitschieters afgelopen drie maanden. Met minimale beats en allerlei organische belletjes en ambientklanken weten beiden de luisteraar constant te amuseren. Bij Oversteps van oudgedienden Autechre is de aandacht wat moeilijker vast te houden. Dat neemt niet weg dat dit hoofdstuk in de discografie een enorm intrigerende en uitdagende luisterervaring met zich mee brengt. De electropop van Lindstrøm, met in de hoofdrol de zwoele, geile stem van Christabelle, is beter verteerbaar. Bedwelmende en stroperige melodieën brengen je in een heerlijke roes. Volgens last.fm heb ik in het eerste kwartaal qua elektronische muziek het meest geluisterd naar Ceephax Acid Crew. Dat zegt meer over welke muziek er niet via de cd-speler wordt gedraaid: nostalgische acidhouse met een stuiterend modern randje. Ik ga het meteen weer opzetten.

De koek is nog niet op. Voor het zwaardere gitaarwerk kunnen we bij The Dillinger Escape Plan met hun Option Paralysis terecht. Voor wie mathcore niet gek genoeg is kan ik gerust verwijzingen plaatsen naar de band Shining met Blackjazz. Wat dat betreft spreekt de titel boekdelen: donkere metal gemengd met evenzo duistere jazz. Ook veel gitaren, maar dan psychedelisch en sferisch uitgesponnen, vinden we terug bij de overdonderde Canadese band The Besnard Lakes met Are The Roaring Night. Jazz met wat minder gitaren kan overigens ook: luister maar eens naar het vierde album van het tienkoppige Jaga Jazzist, One Armed Bandit.

Last.fm zegt dat ik het afgelopen kwartaal op de pc het meest heb geluisterd naar Washed Out. Dat is een release uit 2009, dus noem ik nu dan maar – in hetzelfde chillwave genre – Toro Y Moi met zijn album Causers Of This. Ook erg rustgevend is de new-new-age muziek van Dolphins Into The Future: kosmisch en spiritueel. Diezelfde eigenschappen, en eigenlijk alle eigenschappen die je maar kunt verzinnen, zijn van toepassing op het exotische knip-en-plak album van Gonjasufi. Eén grote jamsessie lijkt het wel, waarin alle soorten muziekgenres voorbij komen.

De vooruitzichten voor het tweede kwartaal zijn ook weer gunstig. Jónsi (Sigur Rós) staat op het punt zijn debuut te lanceren; ondertussen zetten we de single van Ariel Pink’s Haunted Graffiti op repeat, in afwachting van een compleet album. We krijgen verder nieuw werk voorgeschoteld van Caribou, Flying Lotus, Delorean, Band of Horses, The Tallest Man On Earth, Sleepy Sun, Blitzen Trapper en ongetwijfeld veel meer. Niks mis met kwaliteit plus kwantiteit dus.

Verder lezen
0
Diversen

Dijkshoorn in Middelburg

Door aan woensdag, maart 24, 2010

Nico Dijkshoorn was gisteravond in de Zeeuwse Bibliotheek. Om voor te lezen. De laatste keer dat iemand mij voorlas droeg ik nog een Bert en Ernie-pyjama en lag ik nog voordat het jeugdjournaal begon onder de wol. Ik had wel zin om oude tijden te laten herleven. Bovendien kan ik goed lachen om de schrijfsels van die man. Alleen kon ik die pyjama nergens meer vinden.

Je moet van ver komen, wil je op een dag in die groenblauwe aula van de Zeeuwse Bibliotheek voor honderd belangstellenden verhaaltjes kunnen voorlezen. Nico is het gelukt. Bijna een kwart procent van de provinciehoofdstad is uitgelopen om hem te zien en te horen voordragen uit eigen werk, ter promotie van zijn nieuwe boek met de spitsvondige titel “Dijkshoorn”.

De stijl van zijn schrijven bevalt me. Het is fel, actueel, scherp en venijnig. Hier en daar cynisch, recht voor z’n raap en beledigend. En bovenal erg grappig. De eerste duizend gedichten onder het pseudoniem P. Kouwes is mijn vaste toiletboek. En tijdens de lunchpauze probeer ik net als Kuif met een voetbal twee suikerklontjes van een richel af te schieten, precies in de koffiekopjes van twee collega’s. Is me nog niet gelukt overigens. De lezing van vanavond biedt mij dan ook weinig verrassingen. Van de meeste gedichten, columns en bladzijden die hij opleest, weet ik het einde al. Desalniettemin blijven ze vermakelijk.

Ik was mezelf vooral aan het verbazen over het aanwezige publiek. Hoe ze reageren op iemand als Dijkshoorn. Hij legt zijn leesbril op de lessenaar. Pakt een boek. Iets doodgewoons. Er stijgt gegniffel op uit de meute toehoorders. Na een paar zinnen voorlezen zie ik een rood aangelopen koeienkop met dode schapenkrullen erop zijn maagkrampen in bedwang proberen te houden. Alsof ieder leesteken van zichzelf al een dodelijke lading humor herbergt. Is dit een vorm van seniele beleefdheid, soms? Het moet als voordragende schrijver dan wel dichter afschuwelijk zijn om geen enkele reactie uit het publiek te krijgen, maar de omgekeerde wereld is minstens zo abject.

Na afloop was er gelegenheid tot vragen stellen. Die uitgemolken gewoonte mogen ze van mij ook afschaffen. Wat voor meerwaarde krijgt een boek als je erachter komt dat de zoon van de schrijver twee jaar de jeugdopleiding van AZ heeft doorlopen? Interviews met vragen van dit niveau kwam je voorheen alleen in de Break Out! tegen. De geveinsde journalisten in de blauwe stoelen wisten van geen ophouden en presteerden het steeds suffere zinnen te bouwen voor het vraagteken. “Wat vindt Mart Smeets grappig?” Waarom zou je dat in godsnaam willen weten? En sterker: waarom zou Nico Dijkshoorn dat moeten weten? Wielrenners. Dat vindt Mart Smeets waarschijnlijk grappig. Maar dat vraag je je niet af.

Ik had gehoopt dat Dijkshoorn dit tomeloze Hollandse kuddediergedrag genadeloos zou afstraffen. Een keiharde opmerking richting die brildragende keutel. Een sarcastisch betoog voor die oude tang met een lompe vraag. Honend en spottend die ene eeuwige student schetsend. De onwetendheid en onnozelheid eens lekker onder hun neus wrijvend. Maar nee, alle vragen werden netjes en geduldig beantwoord. Er werd met mensen gepraat en met zichtbaar plezier boeken gesigneerd. Die Dijkshoorn is eigenlijk een hele aardige kerel.

Verder lezen
2
Muziek

Zola Jesus – Stridulum

Door aan dinsdag, maart 16, 2010

Twintig jaar is ze nog maar, de Amerikaanse Nika Roza Danilova. Naast haar studies Franse taal en filosofie aan de Universiteit van Wisconsin leeft ze ondertussen ook in een andere identiteit, waarbij ze haar jonge leeftijd onherkenbaar weet te camoufleren. Onder de naam Zola Jesus produceert zij aparte en volwassen muziek met grote personaliteit. De EP Stridulum is haar meest recente output op het Sacred Bones label, na eerder al diverse LP’s en singles te hebben uitgebracht.

Haar verleden werd gevormd door een geïsoleerd leven buiten de steden; vanaf haar tiende levensjaar werd operazang belangrijk. Ondanks haar lessen hierin zou ze het zingen op deze manier nooit helemaal onder de knie krijgen. Juist die imperfectie, in combinatie met een stevig stemgeluid, maakt van Zola Jesus een eigenzinnig artieste. Deze elementen laten zich verder muzikaal vertalen in zwaarmoedige, obscure lo-fi gothicmuziek, uiteraard met haar zang als hoofdrolspeler.

Stridulum is anders dan haar voorgaande werken. We horen nu rijkere arrangementen, een gladdere productie en minder lo-fi industrial. Zola Jesus doet duidelijk een poging om dichter bij het fenomeen popmuziek te komen. Ze strand gelukkig ergens halverwege, waardoor deze zes nummers wel boeiend en enerverend blijven. De dikke synthlagen doen spookachtig en mysterieus aan, en doet bij vlagen aan de Twin Peaks soundtrack denken. Zeker wanneer Stridulum wordt afgespeeld met een ongezond volume, missen de donkere klanken hun overweldigende uitwerking niet. I Can’t Stand is hier het beste voorbeeld van.

De computergestuurde drums, met een harde basdrum hamerend in de koptelefoon, doen ritualistisch aan. Luisterend naar de afsluiter Manifest Destiny moet ik daarom denken aan de acts op het Cold Meat Industry label uit eind jaren negentig, die industrial en gotisch nieuw-klassiek combineerden. De overeenkomsten met bijvoorbeeld Puissance en Sophia zijn dan ook navenant, met hier en daar een vleugje IDM misschien. Maar zoals eerder gezegd zijn Danilova’s stembanden hier het unieke selling-point. Zonder overdreven naar opera te klinken spuwt – zij het met een mooie boog – deze jongedame met veel theatrale kracht haar melancholische doch romantische teksten uit, waarin uiteindelijk alles goed komt.

Stridulatie is geloof ik nog niet echt aan mensen besteed; Stridulum heeft misschien daarom wel een onmenselijke hoeveelheid grandeur. Deze EP mag een grote stap vooruit genoemd worden voor Zola Jesus. Toch kan ik mij niet aan de gedachte onttrekken dat zij nog niet helemaal volgroeid is. En dat belooft wat.

Verder lezen
0