Dijkshoorn in Middelburg

Nico Dijkshoorn was gisteravond in de Zeeuwse Bibliotheek. Om voor te lezen. De laatste keer dat iemand mij voorlas droeg ik nog een Bert en Ernie-pyjama en lag ik nog voordat het jeugdjournaal begon onder de wol. Ik had wel zin om oude tijden te laten herleven. Bovendien kan ik goed lachen om de schrijfsels van die man. Alleen kon ik die pyjama nergens meer vinden.

Je moet van ver komen, wil je op een dag in die groenblauwe aula van de Zeeuwse Bibliotheek voor honderd belangstellenden verhaaltjes kunnen voorlezen. Nico is het gelukt. Bijna een kwart procent van de provinciehoofdstad is uitgelopen om hem te zien en te horen voordragen uit eigen werk, ter promotie van zijn nieuwe boek met de spitsvondige titel “Dijkshoorn”.

De stijl van zijn schrijven bevalt me. Het is fel, actueel, scherp en venijnig. Hier en daar cynisch, recht voor z’n raap en beledigend. En bovenal erg grappig. De eerste duizend gedichten onder het pseudoniem P. Kouwes is mijn vaste toiletboek. En tijdens de lunchpauze probeer ik net als Kuif met een voetbal twee suikerklontjes van een richel af te schieten, precies in de koffiekopjes van twee collega’s. Is me nog niet gelukt overigens. De lezing van vanavond biedt mij dan ook weinig verrassingen. Van de meeste gedichten, columns en bladzijden die hij opleest, weet ik het einde al. Desalniettemin blijven ze vermakelijk.

Ik was mezelf vooral aan het verbazen over het aanwezige publiek. Hoe ze reageren op iemand als Dijkshoorn. Hij legt zijn leesbril op de lessenaar. Pakt een boek. Iets doodgewoons. Er stijgt gegniffel op uit de meute toehoorders. Na een paar zinnen voorlezen zie ik een rood aangelopen koeienkop met dode schapenkrullen erop zijn maagkrampen in bedwang proberen te houden. Alsof ieder leesteken van zichzelf al een dodelijke lading humor herbergt. Is dit een vorm van seniele beleefdheid, soms? Het moet als voordragende schrijver dan wel dichter afschuwelijk zijn om geen enkele reactie uit het publiek te krijgen, maar de omgekeerde wereld is minstens zo abject.

Na afloop was er gelegenheid tot vragen stellen. Die uitgemolken gewoonte mogen ze van mij ook afschaffen. Wat voor meerwaarde krijgt een boek als je erachter komt dat de zoon van de schrijver twee jaar de jeugdopleiding van AZ heeft doorlopen? Interviews met vragen van dit niveau kwam je voorheen alleen in de Break Out! tegen. De geveinsde journalisten in de blauwe stoelen wisten van geen ophouden en presteerden het steeds suffere zinnen te bouwen voor het vraagteken. “Wat vindt Mart Smeets grappig?” Waarom zou je dat in godsnaam willen weten? En sterker: waarom zou Nico Dijkshoorn dat moeten weten? Wielrenners. Dat vindt Mart Smeets waarschijnlijk grappig. Maar dat vraag je je niet af.

Ik had gehoopt dat Dijkshoorn dit tomeloze Hollandse kuddediergedrag genadeloos zou afstraffen. Een keiharde opmerking richting die brildragende keutel. Een sarcastisch betoog voor die oude tang met een lompe vraag. Honend en spottend die ene eeuwige student schetsend. De onwetendheid en onnozelheid eens lekker onder hun neus wrijvend. Maar nee, alle vragen werden netjes en geduldig beantwoord. Er werd met mensen gepraat en met zichtbaar plezier boeken gesigneerd. Die Dijkshoorn is eigenlijk een hele aardige kerel.