Maand: augustus 2010

Andere planeet

Planet Mu is al sinds jaar en dag één van m’n favoriete labels op het gebied van dubstep, breakcore, acid en andere nostalgische dan wel moderne elektronica muziek. Eind jaren negentig bouwde oprichter Mike Paradinas, tevens befaamd als muzikant onder de naam µ-Ziq, gestaag zijn reputatie op met als resultaat dat vandaag de dag de teller op circa driehonderd releases staat, waarvan een aantal als serieuze klassieker in het genre beschouwd mag worden. Artiesten als Venetian Snares, Ceephax Acid Crew, Shitmat, Neil Landstrumm en Duran Duran Duran hebben er hun thuis gevonden. Een korte impressie van een aantal nieuwe releases.

The Gasman oftewel Christopher Reeves brengt met enige regelmaat zijn zelf geschreven tribute albums aan de rave uit de jaren negentig uit. Geen enkel moment schuwt hij om de cheesy melodieën uit de welbekende Roland 303 te laten weerklinken. De klanken van The Gasman zijn derhalve zeer vertrouwd. Daar waar oude rave het vooral van herkenbare en dus gemakkelijke wijsjes moest hebben, maakt deze Engelsman er wel degelijk sfeer mee. Soms duister, soms clownesk. Het nieuwste album Power Points is daar geen uitzondering op. De release is de eerste in de zogenaamde Mu Editions serie, wat zoveel betekent dat deze exclusief via Planet Mu verkrijgbaar is. Bij het luisteren van Power Points kan ik maar één conclusie trekken: typisch, maar voorgangers Audiogold en Superlife waren absoluut van een hoger niveau.

Oriol is een verse toevoeging aan Planet Mu. Het is ook een bijzonder toegankelijke en vrolijke release voor het label uit Kent. Oriol is de naam van een de uit Barcelona afkomstige liefhebber van tropische tunes, funk, boogie en ouderwetse electro. Die weet hij op zijn debuut album Night And Day uitstekend te combineren. Sterker nog, dit zou zomaar één van de beste dancealbums van het jaar kunnen worden. In ieder geval heeft het de potentie om op stranden waar de bikini’s kleiner zijn dan mijn zonnebrilpoetsdoekje een gigantische klapper te worden. Ik draag weliswaar geen bikini’s en regen vaker nat dan de gemiddelde Bengaal tijdens de Moesson, maar ook op mijn geluidsdragers wordt er met volle teugen van Oriol genoten.

Solar Bears wordt gevormd door John Kowalski and Rian Trench, die elkaar ontmoetten op de Pulse Sound Engineering School. De Ieren zijn één van de vele nieuwe artiesten die Planet Mu uit het niets laat opduiken. De eerste single Inner Sunshine heeft inmiddels het daglicht gezien, en eind september mag het volledige album She Was Coloured In op de platenspeler gelegd worden. Solar Bears klinkt inderdaad een beetje als de troetelbeertjes “from outer space”. Lieflijke, bijna pastorale synthmelodieën voeren de boventoon, met een stroperige kosmische kraut saus. In de eerste instantie doet dat een beetje aan saaie loungemuziek denken, maar het ongebreidelde gebruik van akoestische instrumenten, keyboards en tape recorders maken van Solar Bears toch een aangename luisterervaring.

Leukste van het stel is toch wel Mrs Jynx. Hannah Davidson uit Manchester weet namelijk als geen ander het retrogressieve geluid van de acid en elektronica van begin jaren negentig te reproduceren. Dat betekent dikke keyboardlagen en zweverige sferen die ondersteund worden door subtiele beats op de achtergrond. Haar debuutalbum The Standoffish Cat riep zelfs dermate nostalgische gevoelens van welbehagen op dat deze het tot de top tien van 2008 wist te schoppen. Opvolger Shark Carousel is minder goed, terwijl er eigenlijk niets in veranderd: nog steeds lijkt het alsof we in 1993 naar Aphex Twin zitten te luisteren. En soms zitten we daar op te wachten, ja.

Een vallei vol ultrahits

Richard Youngs, geboren en getogen in Hertfordshire maar nu residerend in Schotland, is een veelzijdig artiest. Dat wordt wel van meer muzikanten gezegd, maar de Brit heeft als geen ander bruggen gebouwd tussen stijlen, instrumenten, platenlabels en samenwerkingen. De laatste jaren wordt zijn muziek gekenmerkt door geïmproviseerde elektronica, met Youngs’ kenmerkende stem als middelpunt. Maar wat gebeurt er wanneer compagnon van het eerste uur Andrew Paine hem vraagt eens een keer een “fatsoenlijk pop album” te maken?

Het resultaat, genaamd Beyond The Valley Of Ultrahits, werd vorig jaar door Sonic Oyster Records op een gekopieerde cd getoond aan de wereld. Zij het zeer beperkt, want de originele twee edities telden bij elkaar niet meer dan tweehonderd exemplaren met een goedkoop geel papiertje als identificatie. Gelukkig tilde – wederom – het internet deze plaat naar een ietwat groter publiek. Een publiek dat zo enthousiast werd dat het label Jagjaguwar er wel brood in zag om dit album van een fraaie vinyl release te voorzien. En zo geschiedde.

In hoeverre er van “popmuziek” gesproken kan worden hangt in het geheel af van de fantasie van de luisteraar. Het blijft immers wel Richard Youngs. De structuren van de songs zijn bij nadere bestudering wel degelijk meer gerelateerd aan iets wat voor populaire muziek moet doorgaan dan zijn andere veeltallige werken. Opener The Valley In Flight zou best een dancetrack kunnen zijn, ware het niet dat een compulsieve drang naar het onorthodoxe dit nummer – en eigenlijk het hele album – naar de ondergrond trekt. Pas echt goed op dreef komt Youngs op Like A Sailor en Collapsing Stars, waarin hij als een “contemporary” David Bowie, dreinend en mijmerend, diep weet te ontroeren.

Beyond The Valley Of Ultrahits bevat tien nummers en klokt net over het half uur, zoals het een pop album betaamt. In elk van de tien is echter een cryptische factor te vinden in de vorm van op de achtergrond opererende geluiden die niet direct zijn thuis te brengen. De zeer subtiele noise- en elektronica effecten die Youngs inbrengt zorgen ervoor dat deze LP langer houdbaar is dan de volksgezondheid zou willen toestaan. Het album is dan ook erg gevarieerd. Dikke keyboardlagen (Sun Points At The World), akoestische jams (Summer Void), gitaarelektronica (Radio Innocents) of het op percussie gebouwde Oh Reality; hij brengt het feilloos allemaal bij elkaar.

Is Beyond The Valley Of Ultrahits geslaagd als pop album? Geslaagd als album, in elk geval. Maar ik val in herhaling. Bij het presenteren van mijn jaarlijst 2009 viel deze zelfde plaat net buiten de boot. Grote kans dat Richard Youngs dit jaar de beste tien platen niet weet te ontlopen. Hij speelt zaterdag 18 september op het Incubate festival in Tilburg. Raden wie je daar tegen komt.

Skream – Outside The Box


We praten tien jaar geleden. Een genre beïnvloed door dub en garage / 2-step, waarvoor nog geen naam was verzonnen, duikt op in de underground van Londen. Ammunition Productions van Neil Jolliffe verzint de term “dubstep” om de zware baslijnen en donkere geluid te benadrukken. Ondanks het harde werk van onder andere de Croydon platenzaak (Big Apple), de FWD>> club en Horsepower Productions, bleef dubstep een term waarover alleen op thema avonden in die eerder genoemde club geluld werd, en op dubstepforum.com. Dat veranderde halverwege het laatste decennium, toen radiozenders als Rince FM en het programma van Mary Ann Hobbs op de BBC er aandacht aan gingen besteden. Albums van Kode9, Burial, Boxcutter en Skream zetten dubstep op de kaart, ook buiten de dansvloer. En ook buiten Londen.

De reden waarom een genre dat relatief weinig mogelijkheden biedt op muzikaal vlak geen stille dood is gestorven, is te danken aan de talentvolle producers. Door te combineren met bestaande stijlen zoals minimal, techno, electro en zelfs Oosterse invloeden is de houdbaarheid aanzienlijk verlengd, zonder dat het zijn eigen smaak is verloren. Skream, de nu 24-jarige Oliver Jones, is zo iemand niet “dubstep” laat voor wat het is en durft te combineren met bijvoorbeeld popmuziek, getuige remixen van en samenwerkingen met onder meer La Roux en Bat For Lashes. Outside The Box, Skream’s tweede album, ligt volgende week in de (digitale) schappen en zal ongetwijfeld een nieuwe stap omhoog zijn.

Even lijkt het alsof Skream heeft gekozen voor de hiphop, luisterend naar de chiptune 8-bit Baby, waarop rapper Murs nogal nadrukkelijk aanwezig is. Gelukkig is er genoeg variatie, waarbij de duistere garage sound als een rode draad door de plaat heen loopt. Zowel dromerige elektronica – Where You Should Be en I Love The Way bijvoorbeeld – als zeer dansbare nummers (How Real, Listenin’ To The Records On My Wall) lijken bestemd voor de hitlijsten. De diverse collaboraties met opnieuw La Roux, Sam Frank en Freckles, die allen hun stem aan Outside The Box uitlenen, zijn hierin een gouden greep.

De instrumentale nummers bevallen mij persoonlijk het beste. Het langzaam voortkabbelende Fields Of Emotion of het spacy Reflections, om maar eens een greep uit de doos te doen, zijn vrij melancholisch van aard. Boze gevoelens komen echter net zo goed aan bod, getuige Wibbler en de aan old-school jungle refererende The Epic Last Song. Juist die afwisseling en diverse invloeden maken van Outside The Box een compleet en onderhoudend album. Resteert de vraag: in welk hokje stoppen we deze? Dubstep, elektronica of toch maar gewoon dance? Skream zegt het eigenlijk al met de titel van deze zeer waardige opvolger van zijn debuutplaat.