Maand: september 2012

Expo ’70 – Beguiled Entropy

De laatste paar jaar duikt de naam Justin Wright en zijn naam Expo ’70 steeds vaker op in muziekgenres die we simpel gezegd kunnen indelen onder de bijvoeglijke naamwoorden psychedelisch, experimenteel, analoog en kosmisch. De discografie van de in Kansas City wonende Wright uitspitten is inmiddels een heel werk, waardoor soms de kleinere (live)opnames er heruitgaven op cassette en cdr verdwijnen in de massa. Eens in de zoveel tijd verschijnt er echter een ijkpunt: een solo studio album op een wat groter label dan zijn eigen Sonic Meditations. Beguiled Entropy is er zo één.

Deze lp op Blackest Rainbow bevat nummers uit een twee dagen durende opnamesessie in zijn eigen – waarschijnlijk donkere – kelder, die plaatsvond nadat hij op diverse podia zijn thuisland uitvoerig had laten kennismaken met zijn spacy drones. Ruimtelijk zijn de vijf nummers zeker van opzet, en het feit dat deze in een studio zijn opgenomen biedt ook de mogelijkheid het geluid wat warmer en gevarieerder aan te kleden.

De openingstrack Mark Of The Rising Mantis bijvoorbeeld, heeft naast de melodische gitaartexturen een laag met analoge bliepjes en andere effecten die de aandacht probeert af te leiden, totdat een loodzware proggy riff de inleiding vormt voor het volgende nummer. De tot dikke mistige ambient uitdijende drones krijgen een behandeling met subtiel jammend gitaarspel en echoënde synthesizers, wat voor een meesterlijke trip zorgt.

Toch is Beguiled Entropy duidelijk opgewekter dan een hoop voorgaande releases, met meer beweging en verandering in de soundscapes. Vooral de twee nummers op kant B lijken meer om pulsatie en ritmes te draaien. Hard afgespeeld is Backmasking Deeper Than Darkness alsof er een gigantische donkerbruine modderstroom op je af komt, terwijl Pulsing Rings Of Ice zelfs een drumcomputer meebrengt, als een soort vertraagde dronetechno. Dat genre bestond vast nog niet.

Met zo’n vruchtbare output is het gemakkelijk kritiek leveren; drones hebben namelijk nog al eens de neiging om aan de oppervlakte allemaal hetzelfde te klinken. Hoewel ik sommige releases van Expo ’70 ook echt niet uit elkaar kan houden, hoor je mij niet klagen. Het niveau is namelijk constant hoog, waardoor albums als deze er nog meer uitspringen.

Mike Khoury & Ben Hall – It’s Not A Fear Of Falling, It’s A Fear Of Landing

Violist Mike Khoury en percussionist Ben Hall komen elkaar regelmatig tegen (onder meer bij Graveyards), maar nog nooit was hun samenwerking zo intens als op dit album. It’s Not A Fear Of Falling, It’s A Fear Of Landing is één van de meest wilde freejazz platen van dit jaar, en als we af zouden gaan op de hoeveelheid energie die het afgeeft, ook meteen één van de beste.

Khoury – eigenaar van de Entropy en Detroit Improvisation platenlabels – is van Palestijnse afkomst, en dat is terug te horen in zijn spel. Melodieën uit het Midden-Oosten zijn herkenbaar tussen de constant trillende snaren van zijn viool. Desalniettemin is het vooral Oost-Europa en de klezmertraditie die in de gedachten opdoemt. Zijn spel draagt die typische melancholiek, afgespeeld in sneltreinvaart.  Fingerpicking op het snaarinstrument wordt afgewisseld met compacte, wilde bewegingen van de strijkstok, en onverwachte korte pauzes. Een grensoverschrijdend stukje improvisatie.

Maar dan Ben Hall. Hij lijkt nog meer haast te hebben met het afwerken van dit half uurtje. Zonder medelijden richt hij een waar slachtveld aan op het drumstel: geen seconde wordt onbenut gelaten de vellen en bekkens met een ongelofelijke kracht en snelheid te mishandelen. Hoewel het in de eerste instantie klinkt alsof er lukraak een aanval wordt geopend op het instrument, speelt Hall met een weldoordachte tactiek, met militaire precisie uitgevoerd. Zijn oneindige salvo’s zijn strak als een mitrailleur, zodat hij een groot aandeel opeist in de intensiteit van het album.

Deze ongenadige lp zou bij iedere liefhebber van improvisatiemuziek en volledig vrije jazz in huis moeten staan, en kan wellicht ook liefhebbers van etnische klanken bekoren. It’s Not A Fear Of Falling, It’s A Fear Of Landing komt uit bij 8mm Records in een handgenummerde editie van 125 exemplaren.

Foto door Jan Pillaert.