Maand: november 2012

Muziek

Pelt – Effigy

Door aan dinsdag, november 20, 2012

De Amerikaanse band Pelt, bestaande uit Mike Gangloff, Nathan Bowles (beide ook in The Black Twig Pickers en Spiral Joy Band), Mikel Dimmick en Patrick Best (alle twee Spiral Joy Band), kreeg in 2009 een flinke dreun te verwerken. Op 5 december dat jaar overleed oprichter – en dankzij zijn fabuleuze gitaarspel ook het gezicht van de band – Jack Rose aan de gevolgen van een hartaanval. Hij was toen, 38 jaar, zich al volledig aan het richten op een solocarrière, maar de ziel van Rose blijft ronddwalen in de muziek van Pelt. Dat maakt luisteren naar het massieve nieuwe album Effigy, de eerste release na zijn dood, wel duidelijk.

Al meteen bij de openingstrack, Of Jack’s Darbari, refereren de overgebleven bandleden aan Rose. Niet alleen in de titel, maar ook in de droevige en donkere stemming die er heerst. Met huilend fiddlespel, piano en percussie creëert Pelt een verontrustend klankenpalet, sterk geworteld in traditie maar met de effectiviteit van een hedendaags drone album. Op deze wijze proberen ze in iets meer dan een uur geesten van vroeger op te roepen, misschien wel van langer geleden dan je in de eerste instantie zou verwachten. Zo verwijzen de titel en de hoes naar de heilige effigy mounds in Wisconsin: terpen van aarde in de vorm van dieren, die door de oorspronkelijke bewoners van Amerika veelal als begraafplaats werden gebruikt.

Ze maken het zichzelf niet makkelijk door voor een volledige akoestische setting te kiezen, en tevens de grenzen te willen opzoeken van vrije compositie in combinatie met folktraditie. Elementen uit alle werelddelen worden erbij gehaald, waarvan die uit de Amerikaanse Appalachen misschien wel de meest herkenbare is. In ieder geval op Wings Of Dirt, dat van start gaat met het typische banjogetokkel dat we pas geleden nog tegenkwamen op het soloalbum van Nathan Bowles. Toch ebt het Black Twig Pickers-geluid vrij snel weg, om uiteindelijke te transformeren in uitgestrekte passages van gestreken instrumenten.

Op Spikes & Ties gaat Pelt met harmonium en echoënde klankschalen aan de slag, dat ze duidelijk een richting opstuurt richting Oost-Azië. Het doet hier en daar denken aan Indische gamelan of Indiase ragas: prachtige esoterische improvisaties, die een unieke drone behandeling krijgen. Ook Last Toast For Capsizing focust op slaginstrumenten met botsende cimbalen, freejazzritmes en asynchroon spel op de piano.

Het hoogtepunt moet dan nog komen, met het meer dan twintig minuten durende Ashes Of A Photograph. Volgens een recent interview in The Wire heeft ook deze titel met het overlijden van Jack Rose te maken, of meer specifiek het ritueel verbranden van zijn foto door de overgebleven bandleden. Een emotioneel moment, dat van dit nummer een intense ervaring maakt. Een krassende viool en mondharp leiden woordloos gezang in, dat als de spreker van een séance probeert te communiceren met onze voorvaderen. Pas na een minuut of tien lijken alle instrumenten volledig te zijn uitgerold, om vervolgens met aanhoudende tonen langzaam het geluid te verzwakken totdat er stilte overblijft. Het is Pelt’s meest aansprekende voorbeeld tot nu toe in het toepassen van hun talent om spaarzame en trage akoestische klanken toch heel heftig te laten klinken.

Effigy werd opgenomen in een oude yogastudio en de niet meer gebruikte synagoge Gates Of Heaven in Madison, Wisconsin. In deze serene ruimtes kwam het viertal tot hun meest natuurlijke en ongedwongen opnameproces. De constant van vorm veranderende belletjes, gongs en klankschalen op de D-kant van de dubbel lp, From The Lakebed, laten dat nog eens horen. Ze sluiten af met The Doctor’s Nightcap, een onmiskenbaar geïmproviseerd psychedelisch dronenummer met spanning gecreëerd door stiltes en meeslepende strijkers.

Met de uitgebreide discografie van Pelt in het achterhoofd, weet je inmiddels wel wat je kan verwachten van deze band. Desalniettemin is Effigy niet alleen maar een mijlpaal vanwege het voor de eerste maal ontbreken van Jack Rose: het is een album waarop Pelt laat horen – met alle eerbied –  troost en harmonie gevonden te hebben, resulterend in misschien wel hun beste werk tot nu toe. Effigy is een album van het jaar dat vooralsnog met kop en schouders boven alle andere uitsteekt. Met een beetje geluk weet je nog één van de vijfhonderd dubbel lp’s, al dan niet via het label Mie Music, op de kop te tikken.

Verder lezen
0
Muziek

Cut Hands – Black Mamba

Door aan donderdag, november 8, 2012

William Bennett is terug met een vervolg op zijn absoluut verpletterende Afro Noise album, dat het vorig jaar nog schopte tot de zevende plek in mijn jaarlijst. Met een nieuw album vernoemd naar één van de meest giftige slangen in Afrika, de Dendroaspis Polylepis, kunnen we ons weer opmaken voor een uiterst agressief voodooritueel. Gewapend met inheemse percussie instrumenten, bewerkt met elektronica, gaat Cut Hands op jacht naar een verse trofee.

Black Mamba begint in ieder geval goed: een ijzingwekkende monoloog van Mimsy DeBlois (die ook al het artwork verzorgt) – afkomstig van het twee uur durende stuk Extralinguistic Sequencing – leidt het album in. Het navolgende titelnummer kenden we al van de gelijknamige single op Blackest Ever Black, zij het in een iets andere uitvoering. Metalen tribal drums, bellen en Haïtiaanse polyritmiek worden in een nietsontziend tempo afgevuurd, nemen bezit van de geest en dwingen vanwege de intensiteit de luisteraar tot muzikale claustrofobie.

Wat opvalt ten opzichte van het debuut, is dat de productie meer lagen heeft gekregen. Het geluid is minder vuil en meer klinisch en elektronisch, het beeld versterkend dat hier helemaal geen boze Afrikanen aan te pas zijn gekomen (wat we natuurlijk allang wisten van de live optredens). Opeens is duidelijk hoorbaar dat Cut Hands eigenlijk simplistische ritmes over elkaar legt, en deze steeds op dezelfde manier op- en afbouwt. Het venijn duikt af en toe op in een milliseconde power electronics, doch het schokeffect dat Bennett in een nog niet eens zo ver verleden feilloos aan zijn muziek wist te koppelen, blijft ditmaal achterwege.

Ook nieuw: de gestoorde ritmische nummers worden op Black Mamba bijna zonder uitzondering afgewisseld door sinistere ambient en drone, waarbij de percussie veelal naar de achtergrond wordt verwezen, of in ieder geval in een lagere versnelling opereert. Cut Hands doet in deze rustige tracks vooral denken aan een neutrale versie van Muslimgauze. Een track als Krokodilo (soundtrack voor een documentaire over het gebruik van de gelijknamige drug in Rusland) is prachtig en mysterieus, maar blijft verstoken van de kwaadaardigheid die nu juist Cut Hands bovengemiddelde waarderingen opleverde.

Ik hou een beetje een dubbel gevoel over aan Black Mamba. William Bennett heeft terecht beseft dat hij met een exacte herhaling van Afro Noise krediet zou gaan verspelen. Het succes van dat album heeft hem echter in een hoek geplaatst waar het lastig vandaan te kruipen is. Dat hij die beproeving aangaat valt misschien te prijzen; dat Black Mamba uiteindelijk een slap aftreksel blijkt te zijn, niet.

Verder lezen
1
Muziek

Sheldon Siegel & Gerard Herman

Door aan zondag, november 4, 2012

De heren van Sheldon Siegel (Erik Heestermans, Gerard Herman en Gino Coomans) waren in september en oktober 2011 in residentie bij het kunstencentrum Scheld’apen aan de D’Herbouvillekaai in Antwerpen. Daar werd niet alleen maar geleuterd, getuige de dubbele langspeelplaat Grève Totale, die gedurende deze periode integraal werd opgenomen. Het is een voorlopig hoogtepunt geworden in de discografie, met alle respect voor de diverse cdr’s en de split lp met Razen die de band eerder uitbracht.

Sheldon Siegel is misschien wel het meest avontuurlijke trio dat de Belgische improvisatiescene kent. Met cello, saxofoon, drums en tapes openen ze een succesvolle aanval op bestaande conventies om die vervolgens opnieuw op te bouwen. Ze gaan subtiel te werk, voorzichtig de mogelijkheden aftastend, om uit de komen bij een soort freejazz. De saxofoon is in tegenstelling tot veel andere freejazz trio’s niet te prominent aanwezig; er wordt voorzichtig geprobeerd wat er kan zonder een ander instrument te overstemmen.

In vergelijking met het vorige werk zijn de composities minder wild, alsof het drietal van te voren een structuur heeft uitgedacht als basis voor het improviseren. Je kunt spreken van een spanningsopbouw, zeker bij de drie stukken die in de hangar zijn ingespeeld. Afsluiter Gedeelde Smart is opgenomen tijdens het live optreden aan het einde van hun residentie, en is vanzelfsprekend wat levendiger. Al was het alleen maar omdat Ultra Eczema-coryfee Cassis Cornuta alias Daniël De Wereldvermaarde Botanicus acte de présence geeft als gastmuzikant met brommende elektronica. Het concludeert wat ongetwijfeld een inspirerende logeerpartij bij Scheld’apen is geweest, en een evenzo begeesterend album.

Bandlid van het eerste uur Gerard Herman is misschien wel de meest creatieve van het drietal, getuige zijn solo opnames die regelmatig opduiken. Terloops Plaatje is – zoals de titel aanduidt – een lp met spontane loops samengesteld in Audacity. Het instrumentarium is weer behoorlijk inventief te noemen: een autodeur, balk, cassettedeck, claxon, gestolen klassieke muziek, glasplaat, hamer, hark, ijskar, meetlat, saxofoon, Spaanse gitaar, speeksel, stem, stoel, treinfluit, vibrator en een synthesizer worden genoemd. Direct herkenbaar zijn ze niet allemaal, in de twintig nummers die elk anderhalve minuut duren. De zich herhalende geluiden hebben meer weg van geëxperimenteer met sample-elektronica en bot knip-en-plakwerk. Vermakelijk is het echter wel; een prima tussendoortje dus van deze kunstenaar sans gêne.

Grève Totale van Sheldon Siegel is uitgebracht in een gelimiteerde oplage van 250 stuks, met drie verschillende hoezen in een handgemaakte stijl, en is te verkrijgen via de band: sheldonsiegel.music@gmail.com. Of er nog exemplaren van Terloops Plaatje (“opgedragen aan burenlawaai en overlast”) te krijgen zijn kun je het beste even checken bij Gerard Herman zelf.

Verder lezen
0