10. Stine Janvin Motland – In Labour
Dat deze lp van de voor mij tot voor kort onbekende Noorse artiest Stine Janvin Motland op het label van noiseveteraan Lasse Marhaug verschijnt, zou natuurlijk al enige achterdocht moeten wekken. De twee gingen vorig jaar op jacht naar field recordings van Stine’s eigen stem op verschillende locaties, en dat levert bijzondere taferelen op. Stine is geen zangeres in de pure zin van het woord, maar maakt de meest bizarre geluiden waarbij de ademhaling een belangrijk element vormt. Ze klikt, tikt, hijgt, piept, schreeuwt, gromt, ruist, neuriet, fluit, blaast, kwaakt, hyperventileert en alles op een onherkenbare en onorthodoxe manier. Alleen op The Foehn wordt ze enigszins overstemt door een ventilator. Vooral in die opnames die buiten of op publieke locaties hebben plaatsgevonden – en dus waar een “storende” factor aanwezig is – is haar focus en concentratie absoluut overweldigend. Stine’s debuut soloalbum In Labour is daarom een fantastisch document van een uniek stemkunstenaar waar we hopelijk in de toekomst nog veel meer van gaan horen.
Maand: december 2014
11. Grouper – Ruins
Liz Harris kondigde aan dat dit haar laatste plaat zou zijn onder de naam Grouper, maar ze neemt afscheid op een manier die niemand had verwacht. In een jaar waarin ze woede en emoties uit het verleden verwerkte, nam ze deze nummers op met niet veel meer dan een piano, een 4-track recorder en haar stem. De melancholie en het meditatieve zijn absoluut gebleven, maar de vaak ondoorzichtige en echoënde gitaarambient heeft plaatsgemaakt voor zeer persoonlijke en eerlijke pianosongs. Dat er op Ruins kikkers, regen en het piepen van een magnetron te horen is, geeft aan dat Harris op zoek is gegaan naar de ultieme puurheid in haar muziek. Dat dit het resultaat is, lijkt bij bijna iedereen goed te vallen.
12. Valerio Tricoli – Miseri Lares
Ik ken Valerio Tricoli vooral vanwege zijn samenwerkingen met Antoine Chessex en Thomas Ankersmit, en dat is niet zo vreemd als je bedenkt dat zijn laatste soloalbum van zeven jaar terug is. Dat hij in die tijd aan dit meesterwerk bezig is geweest is aan alles te merken. Miseri Lares duurt bijna tachtig minuten en gedurende de gehele speeltijd weet Tricoli te boeien met langdurige experimenten vanuit de studio, waar hij het bronmateriaal (waaronder stemgeluiden) tot op het bot heeft ontleed en weer opnieuw heeft gearrangeerd. Het resultaat is een uiterst donkere en beklemmende soundtrack voor een niet-bestaande film die iedere verbeelding tart. Miseri Lares mag gezien worden als een moderne klassieker in minimale elektro-akoestische compositie en moderne musique concrète. Essentieel dus, in iedere experimentele platenkast.
13. Steve Gunn – Way Out Weather
Steve Gunn doet een herhalingsoefening ten opzichte van het vorig jaar verschenen Time Off; om exact diezelfde reden is hij net als in 2013 in deze opsomming terug te vinden. Het is een dooddoener in ieder recensie, maar hij en zijn band hebben de stijl van Americana, countryrock en folkblues verder verfijnd en is daarmee nog toegankelijker geworden. Stoïcijns houdt Gunn de melodie in zijn stem getemperd, zo ook de arrangementen. Op Drifter en Milly’s Garden doet hij net alsof hij uit de bocht gaat vliegen, maar Shadow Bros klinkt dan weer bijna als een slaapliedje. Er is eigenlijk geen verrassing, experiment of een schokkende uitspatting op te vinden. Het is gewoon steengoed.
14. Donato Epiro – Fiume Nero
In zijn rol van één helft van het psychedelische rock duo Cannibal Movie kun je de Italiaan Donato Epiro gemakkelijk bepaalde invloeden toedichten. Namen van tot de verbeelding sprekende regisseurs in de wat meer obscure genres als Ruggero Deodato en Lucio Fulci komen dan snel in gedachten op. De nog relatief jonge componist probeert eenzelfde broeierige, donkere en dodelijke sfeer mee te geven aan zijn muziek, dat elementen uit de drone, ambient, elektronica, psychedelica, exotische geluiden, occulte percussiemuziek en met een beetje fantasie soundtracks van Westerns probeert te combineren. Die op papier rommelige mengeling werkt op lp verrassend goed; de nummers bieden voldoende variatie en weten ook echt die donkere sfeer kenmerkend voor Italiaanse (horror)films vast te houden.
15. Miaux – Dive
Vorig jaar maakte de in Antwerpen woonachtige Mia Prce de mooiste single van het jaar, 2014 is het jaar waarin haar prachtige debuutalbum Dive het levenslicht zag. Ze bezit een fabelachtig talent voor eenvoudige melodieën op het keyboard, kinderlijk naïef en volledig op gevoel, zo lijkt het. En soms wint het ongekunstelde van het experimentele, want de liedjes van Miaux zonder woorden zijn even minimalistisch als expressief. Dive is een plaat om volledig bij weg te dromen; één die je verdriet versterkt door het melancholieke spel maar gelijktijdig als een warme deken is. Dive is op deze site eerder de hemel in geprezen, en wel hier (en daar is ook een nummer te beluisteren).
16. Nicholas Szczepanik – Not Knowing
De uit Chicago afkomstige muzikant Nicholas Szczepanik vat op zijn eerbetoon aan de koningin van het minimalisme, Éliane Radigue, de evolutie in minder dan een uur samen. Het zich langzaam uitvouwende stuk Not Knowing begint als een elektronische puls, werkt naar een hemels orkestraal midden om uiteindelijk te eindigen in een pikzwart niets. Not Knowing is een oerknal in de minimalistische en ambient muziek, en weet ongrijpbare duisternis te verenigen met menselijke warmte. Een plaat waarop The Disintegration Loops samen komt met L’Île Re-Sonante, en dat zijn niet de minste vergelijkingen.
17. Kazuki Tomokawa – Vengeance Bourbon
Na ruim twintig jaar verlaat de “schreeuwende filosoof” het helaas financieel niet meer zo gezonde P.S.F. Records en vindt onderdak bij Modest Launch. Verder is Tomokawa gelukkig niet zo veel veranderd; al sinds de jaren zeventig behoort hij de beste singer-songwriters van Japan. In een zeer zwaarmoedige stijl brengt hij folkliedjes ten gehore, waarbij de akoestisch gitaar regelmatig wordt ondersteund door cello en viool. Maar het belangrijkste instrument blijft zijn rauwe en emotionele stem, volledig uniek en het kenmerk van een echte outsider. Het kan voor diegenen die de Japanse taal niet machtig zijn behoorlijk lastig zijn de meerwaarde van de teksten in te zien, maar gelukkig worden de Engelse vertalingen erbij geleverd.
18. Toad – Toad
Dit Franse trio probeert, geïnspireerd door bergtochten in Auvergne en Limousin, de volmaakte samenvoeging van folk en hedendaagse dronemuziek te creëren. Dat doen ze door het uiterste te halen uit hun veelal traditionele Occitaanse instrumenten, zoals de draailier en doedelzak. Geholpen door afwisselend een gitaar en lap steel ontstaat er op het vinyldebuut van Toad een bulderende waterval van klanken, waarin enerzijds steeds weer iets nieuws te ontdekken valt, en anderzijds de luisteraar compleet in trance wordt gebracht door de zich herhalende patronen. Zeker de B-kant lijkt zich te focussen op minimalisme, ware het niet dat er toch weer een samenspel opkomt dat aanzet tot een ouderwets volksdansfeest. En dat is opmerkelijk, gezien het feit dat het voetenwerk van de bandleden het enige is wat in de buurt komt van percussie. Live is het drietal misschien nog wel meer op dreef, getuige ook de vermelding in deze lijst.
19. Eye – Winterwork
Wat is dat toch met dat land met nog geen vijf miljoen inwoners? Er komt in ieder geval opvallend veel goede muziek uit Nieuw-Zeeland; een plaat met de vlag van dat land wekt altijd bijna direct mijn interesse. Als de omschrijving dan ook nog roept dat dit het muzikale equivalent van een schip in een zware storm is, en Bruce Russell van The Dead C geeft zijn goedkeuring in de liner notes, dan weet ik al dat ik deze lp blind kan aanschaffen. Spijt heb ik daar allerminst van: dit eigenlijk al doorgewinterde trio laat op Winterwork allesverschroeiende noiserock horen (vandaar de kwaliteitsstempel van The Dead C), maar laat ook ruimte voor ijzige drone experimenten. Het is de perfecte mix tussen improvisatie, dreigende ambient, dreunende drums en gehoorbeschadigende riffs.
20. Stefan Jaworzyn – The Annihilating Light
De voormalig gitarist van Skullflower en oprichter van het fameuze Shock label heeft zich liefst zeventien jaar afgezonderd, maar is dit jaar helemaal terug met twee nieuwe albums (zie ook nummer 30 in deze lijst) en nog eens een lp met archiefmateriaal. The Annihilating Light bevat twee lange composities met mistige ambient, noise en piepende elektronica, schijnbaar willekeurig doch ook met langgerekte patronen en zorgvuldig geplaatste lagen. Het schurende Oasis Of Filth en het boosaardig borrelende Cast Out zijn briljante ideeën die rechtstreeks vanuit het donkere, chaotische brein van Jaworzyn op vinyl lijken te zijn geperst.