PVT vs. !!!

De ietwat vreemd geplaatste leestekens in de titel van dit stukje doen terecht vermoeden dat het nog steeds elektronische muziek is wat de scepter zwaait in huize mrbungle (beloofd: komende maand weer meer folk-achtige muziek). Ditmaal twee acts van het befaamde label Warp Records dat getuige de huidige verzameling artiesten (onder andere Grizzly Bear, Jamie Lidell, Gonjasufi) al lang niet meer gezien kan worden als een puur elektronica label.

Het Australische PVT droeg eerder de naam Pivot totdat een enigszins labiele Amerikaanse band met een rechtszaak ging dreigen. Church With No Magic is het derde album en opnieuw kiest de groep een pad dat nog niet eerder bewandeld is, althans door hun zelf. De elektrorock van het debuut is zeker aanwezig, maar synthipop krijgt meer de overhand zonder dat dit direct oubollig aandoet. Ook nieuw is de zang van bandlid Richard Pike, opnieuw een referentie naar de jaren tachtig, aangezien hij wel wat weg heeft van pakweg Dave Gahan. Dan wel de Dave Gahan in zijn “moeilijke” periode, want de teksten worden desolaat en met een hint naar zelfmoordneigingen voorgedragen.

De beste tracks van het album – het titelnummer, Crimson Swan en Window – klinken als een uitgeklede Holy Fuck, weer aangekleed met een truttig gebreid truitje en vocalen. Dat is heus niet zo lullig bedoeld als het klinkt. Church With No Magic is een prima album zonder uitschieters. De Australiërs kunnen zich gerust meten met de internationale top en dat maakt een plekje op het Warp label gerechtvaardigd.

Van !!! weet iedereen inmiddels dat je de bandnaam uitspreekt als “Chk Chk Chk”. Wat veel mensen niet weten is dat de groep al twee van zijn originele drummers is verloren door noodlottige ongevallen. !!! heeft zicht daardoor allerminst uit het veld laten slaan. Het vierde album Strange Weather, Isn’t It? zou weleens het beste tot nu toe kunnen zijn van de dancepunk act. Dancepunk die gelukkig wat meer kwaliteit en inhoud heeft te bieden dan bijvoorbeeld The Infadels.

!!! speelt meteen aan het begin van de plaat zijn troefkaart uit met de single AM/FM. Het wordt daardoor wel direct duidelijk dat er flink is geoefend om de typische zweverige Warp-elektronica te combineren met enorm funky dansmuziek. Voor dat laatste kenmerk betaalden ze overigens wel een hoge prijs: ze moesten op tournee met de Red Hot Chili Peppers. Ook het tweede nummer The Most Certain Sure is een meezinger en –danser, maar verderop raakt het album zijn kracht en enthousiasme een beetje kwijt. Net als PVT weet ook !!! weet helaas geen album vol te proppen met hits.

De winnaar van deze tweestrijd? Ik zou zeggen een gelijkspel met veel doelpunten maar ook veel kaarten en blessures. Vermakelijk voor de neutrale toeschouwer, dus.

Andere planeet

Planet Mu is al sinds jaar en dag één van m’n favoriete labels op het gebied van dubstep, breakcore, acid en andere nostalgische dan wel moderne elektronica muziek. Eind jaren negentig bouwde oprichter Mike Paradinas, tevens befaamd als muzikant onder de naam µ-Ziq, gestaag zijn reputatie op met als resultaat dat vandaag de dag de teller op circa driehonderd releases staat, waarvan een aantal als serieuze klassieker in het genre beschouwd mag worden. Artiesten als Venetian Snares, Ceephax Acid Crew, Shitmat, Neil Landstrumm en Duran Duran Duran hebben er hun thuis gevonden. Een korte impressie van een aantal nieuwe releases.

The Gasman oftewel Christopher Reeves brengt met enige regelmaat zijn zelf geschreven tribute albums aan de rave uit de jaren negentig uit. Geen enkel moment schuwt hij om de cheesy melodieën uit de welbekende Roland 303 te laten weerklinken. De klanken van The Gasman zijn derhalve zeer vertrouwd. Daar waar oude rave het vooral van herkenbare en dus gemakkelijke wijsjes moest hebben, maakt deze Engelsman er wel degelijk sfeer mee. Soms duister, soms clownesk. Het nieuwste album Power Points is daar geen uitzondering op. De release is de eerste in de zogenaamde Mu Editions serie, wat zoveel betekent dat deze exclusief via Planet Mu verkrijgbaar is. Bij het luisteren van Power Points kan ik maar één conclusie trekken: typisch, maar voorgangers Audiogold en Superlife waren absoluut van een hoger niveau.

Oriol is een verse toevoeging aan Planet Mu. Het is ook een bijzonder toegankelijke en vrolijke release voor het label uit Kent. Oriol is de naam van een de uit Barcelona afkomstige liefhebber van tropische tunes, funk, boogie en ouderwetse electro. Die weet hij op zijn debuut album Night And Day uitstekend te combineren. Sterker nog, dit zou zomaar één van de beste dancealbums van het jaar kunnen worden. In ieder geval heeft het de potentie om op stranden waar de bikini’s kleiner zijn dan mijn zonnebrilpoetsdoekje een gigantische klapper te worden. Ik draag weliswaar geen bikini’s en regen vaker nat dan de gemiddelde Bengaal tijdens de Moesson, maar ook op mijn geluidsdragers wordt er met volle teugen van Oriol genoten.

Solar Bears wordt gevormd door John Kowalski and Rian Trench, die elkaar ontmoetten op de Pulse Sound Engineering School. De Ieren zijn één van de vele nieuwe artiesten die Planet Mu uit het niets laat opduiken. De eerste single Inner Sunshine heeft inmiddels het daglicht gezien, en eind september mag het volledige album She Was Coloured In op de platenspeler gelegd worden. Solar Bears klinkt inderdaad een beetje als de troetelbeertjes “from outer space”. Lieflijke, bijna pastorale synthmelodieën voeren de boventoon, met een stroperige kosmische kraut saus. In de eerste instantie doet dat een beetje aan saaie loungemuziek denken, maar het ongebreidelde gebruik van akoestische instrumenten, keyboards en tape recorders maken van Solar Bears toch een aangename luisterervaring.

Leukste van het stel is toch wel Mrs Jynx. Hannah Davidson uit Manchester weet namelijk als geen ander het retrogressieve geluid van de acid en elektronica van begin jaren negentig te reproduceren. Dat betekent dikke keyboardlagen en zweverige sferen die ondersteund worden door subtiele beats op de achtergrond. Haar debuutalbum The Standoffish Cat riep zelfs dermate nostalgische gevoelens van welbehagen op dat deze het tot de top tien van 2008 wist te schoppen. Opvolger Shark Carousel is minder goed, terwijl er eigenlijk niets in veranderd: nog steeds lijkt het alsof we in 1993 naar Aphex Twin zitten te luisteren. En soms zitten we daar op te wachten, ja.

Een vallei vol ultrahits

Richard Youngs, geboren en getogen in Hertfordshire maar nu residerend in Schotland, is een veelzijdig artiest. Dat wordt wel van meer muzikanten gezegd, maar de Brit heeft als geen ander bruggen gebouwd tussen stijlen, instrumenten, platenlabels en samenwerkingen. De laatste jaren wordt zijn muziek gekenmerkt door geïmproviseerde elektronica, met Youngs’ kenmerkende stem als middelpunt. Maar wat gebeurt er wanneer compagnon van het eerste uur Andrew Paine hem vraagt eens een keer een “fatsoenlijk pop album” te maken?

Het resultaat, genaamd Beyond The Valley Of Ultrahits, werd vorig jaar door Sonic Oyster Records op een gekopieerde cd getoond aan de wereld. Zij het zeer beperkt, want de originele twee edities telden bij elkaar niet meer dan tweehonderd exemplaren met een goedkoop geel papiertje als identificatie. Gelukkig tilde – wederom – het internet deze plaat naar een ietwat groter publiek. Een publiek dat zo enthousiast werd dat het label Jagjaguwar er wel brood in zag om dit album van een fraaie vinyl release te voorzien. En zo geschiedde.

In hoeverre er van “popmuziek” gesproken kan worden hangt in het geheel af van de fantasie van de luisteraar. Het blijft immers wel Richard Youngs. De structuren van de songs zijn bij nadere bestudering wel degelijk meer gerelateerd aan iets wat voor populaire muziek moet doorgaan dan zijn andere veeltallige werken. Opener The Valley In Flight zou best een dancetrack kunnen zijn, ware het niet dat een compulsieve drang naar het onorthodoxe dit nummer – en eigenlijk het hele album – naar de ondergrond trekt. Pas echt goed op dreef komt Youngs op Like A Sailor en Collapsing Stars, waarin hij als een “contemporary” David Bowie, dreinend en mijmerend, diep weet te ontroeren.

Beyond The Valley Of Ultrahits bevat tien nummers en klokt net over het half uur, zoals het een pop album betaamt. In elk van de tien is echter een cryptische factor te vinden in de vorm van op de achtergrond opererende geluiden die niet direct zijn thuis te brengen. De zeer subtiele noise- en elektronica effecten die Youngs inbrengt zorgen ervoor dat deze LP langer houdbaar is dan de volksgezondheid zou willen toestaan. Het album is dan ook erg gevarieerd. Dikke keyboardlagen (Sun Points At The World), akoestische jams (Summer Void), gitaarelektronica (Radio Innocents) of het op percussie gebouwde Oh Reality; hij brengt het feilloos allemaal bij elkaar.

Is Beyond The Valley Of Ultrahits geslaagd als pop album? Geslaagd als album, in elk geval. Maar ik val in herhaling. Bij het presenteren van mijn jaarlijst 2009 viel deze zelfde plaat net buiten de boot. Grote kans dat Richard Youngs dit jaar de beste tien platen niet weet te ontlopen. Hij speelt zaterdag 18 september op het Incubate festival in Tilburg. Raden wie je daar tegen komt.