Het scheelde weinig of ik was een dag te laat geweest voor de optredens van Major Hostage en Krause in de Spot afgelopen vrijdag. Dan had ik zomaar naar een hypernerveus ska concert gemoeten. Compleet onvoorbereid maar toch geheel in de stemming was het genieten van de aanstekelijke en harde electro van de Groningse, en het voorprogramma uit Goes stal de show met zijn eigen support act. Gezellig was ook dat heel de zaal liep te twitteren, lekker 2.0! Lees mijn verslag voor 3voor12/Zeeland hier.
In mijn tienertijd was mijn familie in het trotse bezit van een strandhuisje op Dishoek. Een zeer ontspannen plek, waar de tijd kon worden vergeten en gedroomd werd van de zee. Als er een album is die dat gevoel muzikaal kan verwoorden, dan is het wel Teen Dream van Beach House. Nadat deze eind vorig jaar al op het internet verscheen en vervolgens mij de winter heeft doorgeholpen, kon ik afgelopen weekend eindelijk een origineel exemplaar aan mijn collectie toevoegen.
Teen Dream is het derde album van het duo Victoria Legrand en Alex Scally, respectievelijk van Franse en Amerikaanse afkomst. Vooral de tweede, Devotion uit 2008, leverde veel respect op. Het stond bol van zwijmelende melodieën en de aparte, melancholische zanglijnen van Legrand, ontsproten aan een zuinige instrumentatie. Dat laatste zorgde er gelukkig niet voor dat het geluid van Beach House koud aanvoelde. Integendeel, Devotion was als een warme deken.
De warme deken is inmiddels een vier-seizoenendekbed geworden. Teen Dream is voorzien van een betere en vooral veel rijkere productie waardoor de betoverende pracht van de tien nummers nog beter naar voren komt. Hoewel de muziek nog steeds erg dromerig aandoet, heeft het duo naar mijn eigen bescheiden mening ook een stap voorwaarts gemaakt wat betreft songs schrijven. De structuren zijn beter, de melodieën mooier, de instrumenten beter op elkaar afgestemd en Legrand’s stem is wat steviger geworden. Dat maakt van Teen Dream een eersteklas pop album.
Er is geen nummer te vinden dat onderdoet voor de anderen en de sfeer is doorgaans ook hetzelfde. Toch varieert Beach House met uithalende refreinen (Walk In The Park, Norway), vertragende liefdesliedjes (Silver Soul, Lover Of Mine) of zelfs naar een enorme climax toewerkende postrock-achtige track (10 Mile Stereo). De orgeltjes en jaren tachtig keyboardklanken blijven desondanks overheersen op Teen Dream. Storend is dat allerminst. Het is absurditeit ten top om eind januari al over jaarlijstjes te zeuren, maar ik heb het vermoeden dat dit pareltje daarin erg hoog gaat eindigen.
De meeste mensen in mijn omgeving heb ik al meerdere malen verveeld met mijn enthousiasme voor Machinefabriek, Rutger Zuydervelt voor intimi. Zijn hoge kwaliteit als ook de kwantiteit kan op veel bijval rekenen van mijn kant. Het jaar 2009 was daar geen uitzondering op. Menigeen heeft weer kunnen genieten van meer dan tien releases van zijn kant, al dan niet samenwerkingen met andere muzikanten.
Eén van die samenwerkingen heb ik lang naar uitgekeken: die met Peter Broderick. Dat dit Deense wonderkind (alhoewel geen kind meer) steeds vaker afwijkt van de gebaande paden die zijn vaste band Efterklang heeft neergelegd, is eerder regel dan uitzondering. Zijn solowerk kan ik dan ook meer waarderen, omdat hij zijn creatieve uitersten op muzikaal gebied hier graag verkent. Dat is ook exact de bedoeling geweest van het album Blank Grey Canvas Sky; elkaar tot het toppunt drijven van inventiviteit en nieuwe territoria ontdekken in schrijven en maken van muziek.
Het resultaat is meer dan ik had kunnen verwachten en behoort tot het beste wat deze twee heren tot nu toe geproduceerd hebben. Ze verschillen wel degelijk in de manier van muziek produceren (songwriting en klassiek versus abstract en improvisatie), maar Peter en Rutger vullen elkaar aan alsof ze nooit anders hebben gedaan. Melancholisch door de piano, strijkers en – sporadisch – de stem van Broderick, mysterieus en fascinerend door de knisperende gemanipuleerde geluiden van Machinefabriek. Hier wordt een klanklandschap gecreëerd dat buitenproportioneel uitgestrekt is en waar iedere vierkante meter boeit. Zeker op Planes, opener Departure en afsluiter Homecoming (waarop ze nog hulp krijgen van Nils Frahm op piano) is de pracht ongekend. In de tijd van korte dagen en lange nachten levert Blank Grey Canvas Sky vanzelfsprekend een flinke lading aan ontroering op.
Broderick zit net als Machinefabriek niet stil. In december zag ook Music For A Sleeping Sculpture of Peter Broderick het daglicht. Eigenlijk is daglicht niet het juiste woord. Music For A Sleeping Sculpture… is namelijk begonnen als een uitdaging muziek te maken om bij in slaap te vallen. Dat hoeft niet meteen saai te zijn, bewijst dit stuk van ruim een half uur. Met zelfgemaakte echoënde koorzang en lange, uitgesponnen ambient klanken zit je in no-time dromerig op een wolk te zweven. Tijd en ruimte worden even vergeten. Slapen doe je echter pas wanneer het stuk is afgelopen. De schoonheid ervan houdt je wakker. De fysieke versie komt in een handgemaakte kartonnen doosje, en is gelimiteerd tot 500 exemplaren.
Machinefabriek weet als geen ander dat het oog ook wat wil. De releases worden dan ook stuk voor stuk in de meest prachtige eigengemaakte verpakkingen gestopt. Met zijn project Take A Closer Listen gaat hij zelfs nog een stap verder. Zonder dat er een geluidsdrager bij zit, bevat deze uitgave meer muziek dan je zou kunnen bedenken. Geïnspireerd door de geluidswandelingen die Andra McCartney organiseert, vroeg Rutger jouw eigen favoriete geluid te benoemen. Onder andere Nate Wooley, Aaron Martin en Romke Kleefstra werkten hier aan mee. Dit boekje op ansichtkaartformaat beeld met tekst de ingezonden favoriete geluiden uit. Vogels, voetstappen, druppelend water, de wind, een auto, papier, een paraplu… De 72 pagina’s prikkelen de verbeelding. Bij het lezen van de omschrijvingen vormt er al snel een geluid in je fantasie, dat je vervolgens laat afspelen. Wat dat betreft dus een zeer geslaagde release. Op dit moment is Machinefabriek alweer druk bezig met het volgende project: het opnemen van geluiden die de Erasmusbrug en de Nieuwe Maas produceren, die uiteindelijk twee stukken voor het Internationaal Film Festival in Rotterdam moeten opleveren. Muziek is overal om je heen, als je maar goed luistert.
