Great Lake Swimmers – Lost Channels

Het lijkt wel of steeds meer bands de toegankelijkheid opzoeken. Is het dan toch de zucht naar roem en erkenning die het wint van de luwte van de obscuriteit, waar enkel een eenzame muziekjunk zijn licht nog op het werk laat schijnen? Persoonlijk vond ik die beweging vaak angstaanjagend, omdat een eigenzinnige groep muzikanten zomaar haar balsturige geluid kan verliezen in de sterke stroming van vlak klinkende pop. Maar wat is er eigenlijk mis met een lekker in het gehoor liggend stukje muziek? Moet alles dan origineel en experimenteel klinken? Moet er voor elk album weer een nieuw genre uitgevonden worden? Mijn devies is tegenwoordig: geniet er maar gewoon van, die simpele klanken.

Het Canadese Great Lake Swimmers is een dergelijke band die met hun vierde plaat Lost Channels voor een voller en meer bereikbaar geluid hebben gekozen. De groep heeft op de voorgaande albums de liefhebbers weten te bekoren met hun desolate folk met country invloeden. Zeker het debuut en de navolger ervan hebben een sobere productie en bevatten langzame, melancholische klanktapijten. Op het uit 2007 afkomstige Ongiara is het geluid al wat meer opgepoetst waardoor de subtiliteit en zachte stem van frontman Tony Dekker – een combinatie tussen Iron & Wine en Loney, Dear – wat helderder voor de dag komen. Het openingsnummer daarop, Your Rocky Spine, toonde al aan dat de in Toronto gevestigde groep meer in zijn mars heeft dan eenzame slowfolk.

Op Lost Channels duiken de heren dieper in het fenomeen popmuziek. De uptempo nummers, zoals Palmistry en de eerste single Pulling On A Line, doen bij vlagen zelfs denken aan R.E.M. op het toppunt van hun aangeharkte periode. Er is maar één manier om van dit album te kunnen genieten en dat is dit vooroordeel aan de kant schuiven. Dan zullen ook invloeden van bijvoorbeeld de Fleet Foxes en Band of Horses als ook Neil Young komen bovendrijven.

In het begin van het album wisselen de levendige songs de rustige om de beurt af. Halverwege het album luiden kerkklokken de tweede helft van het album in. Vooralsnog tast ik nog in het duister wat de reden van deze tweedeling is, want de band gaat daarna op dezelfde voet verder met atmosferische nummers met als hoogtepunt Stealing Tomorrow. Wellicht is de tweede helft meer vrijblijvend geschreven, in tegenstelling tot wat de goeddoordachte aanstekelijkheid van de eerste helft doet veronderstellen.

Tony Dekker lijkt een voorkeur te hebben voor obscure – of in ieder geval niet alledaagse – opnameplaatsen. Zo werd het debuut opgenomen in een silo ergens in Ontario. Lost Channels is tot stand gekomen in geïsoleerde kerken en kastelen in de Thousand Islands archipel. Een hoop gesleep aan apparatuur voor een schijnbaar onnodige bijzonderheid. Toch rijst het vermoeden dat dit de sfeer van het album ten goede is gekomen; ondanks alle levendigheid en energie van sommige nummers weten de Great Lake Swimmers hun kenmerkende droefgeestigheid en pastorale stemming te behouden. Fans van het eerste uur mogen dus best tevreden zijn. Met hen hopelijk een nieuwe groep luisteraars, die de toegankelijkheid van dit nieuwe album met open armen ontvangt.

Dan Deacon – Bromst

Wanneer je muziekrecensies leest dan zijn er twee typen te onderscheiden. Type één is de korte, bondige, in één alinea alles vertellende conclusie. Geen details, geen maffe omschrijvingen of referenties; lees, begrijp of niet en klaar ben je. Type twee is een tot in de puntjes uitwerkt diepgaand artikel, waarin elke kleinigheid niet onbesproken blijft. De geschiedenis van de artiest wordt vanaf de luierjaren tussendoor nog even uit de doeken gedaan en de twintig belangrijkste inspiratiebronnen, vergelijkingen en navolgers worden opgesomd. Je hoeft het album niet meer eens te luisteren, want na het lezen van de recensie weet je precies hoe die klinkt.

Datzelfde kan natuurlijk ook met muziek. Simpele, korte liedjes doen het vaak goed bij het massapubliek. Niet leuk? Volgende nummer. Aan de andere kant hebben we artiesten die niet tevreden zijn totdat hun kunststukje helemaal is volgepropt met details en uitgewerkt tot een compositie die na twintig luisterbeurten nog steeds een ontdekkingsreis voor de oren vormen. In die laatste categorie valt übernerd Dan Deacon. Niet leuk? Jawel, al na de eerste luisterbeurt!

Het nieuwe album van Dan Deacon, afgestudeerd op elektro-akoestiek en compositie van computermuziek, draagt de naam Bromst. Ga er maar even voor zitten want zodra het eerste nummer Build Voice wordt ingezet suizen duizenden samples en geluiden je om de schelpen alsof je in de centrifuge ligt samen met alle tekenfilmpjes van Disney. Woody Woodpecker hadden we al gehad op het vorige album Spiderman Of The Rings en hoewel het nu lastiger is om er precies een vinger op te leggen, heeft Bromst eveneens een hoog tekenfilmgehalte. De benaming “muppettechno” heb ik al zien waaien op het internet. Op het moment dat in het derde nummer Padding Ghost de omhoog gepitchte vocalen een dikke laag orgelklanken en uitheemse percussie komen vergezellen, is de kans inderdaad groot dat de luisteraar zich op een LSD-party van die creaties van Jim Henson waant. Stel je eens voor dat je in de wachtkamer van de tandarts zit met naast je een ADHDer die de hele nacht ervoor heliumballonnen heeft lopen inademen. Niet leuk? Jawel, al na de eerste luisterbeurt!

De kracht van Dan Deacon schuilt in dat zijn ogenschijnlijke 8-bit producties in werkelijkheid goed doordachte popliedjes zijn, met veel gevoel voor melancholie. Snookered doet bijvoorbeeld sterk denken aan het gevoel dat Saturdays = Youth van M83 oproept. Geen enkel nummer klinkt als een warboel van geluidjes, hoewel je dat bij de veelgelaagde muziek en de snelheid waarmee dit gebracht wordt, wel zou vermoeden. Een op hol geslagen xylofoon, gesamplede oriëntale drumpatronen, versnelde gitaarloopjes, knetterende synthesizers, achteruit afgespeelde vocalen, piano’s, trompetten, smurfenkoortjes en nog een heel scala aan klanken van onbekende origine maken van Bromst een album met een buitengewoon palet. Niettemin weet zelfs Woof Woof met – je raad het al – hondengeblaf de irritatiegrens niet te overschrijden.

Dat de getalenteerde Dan Deacon geen maat weet te houden qua instrumentatie en gebruik van samples doet niets af aan het luisterplezier van Bromst. Zijn gevoel voor muziek maakt van de electro artpunk gekte een samenhangend geheel. Bromst is daarin uniek, en daarnaast energiek, origineel en ingenieus. Kan je gerust de loftrompet over afsteken.

The Decemberists – The Hazards Of Love

Bij het woord rockopera raak ik dikwijls verlamd van angst. Het woord roept bij mij beelden op van Arjen Lucassen-achtige oude lullen met nog steeds onmodieuze matten in hun nek, luisterend naar gedateerde “progressieve heavy metal”. Rockopera’s zijn in mijn ogen niet meer dan een grote klucht die hardrock liefhebbers, onderaan de IQ-ladder bungelend, gebruiken om zichzelf en hun omgeving het idee te geven dat ze zeer vooruitstrevende, intelligente muziek aanhangen. Dit gegeven zorgde voor een grote verdeeldheid bij de schrijver dezes, tijdens het kritisch beoordelen van The Hazards Of Love, het nieuwe album van The Decemberists, en gepromoot als zijnde een rockopera. Het werd een pittige strijd tussen scepsis en hartstocht, tussen twijfel en interesse. Zoals het in een echte opera betaamt.

Bandleider, zanger en liedjesschrijver Colin Meloy haalde op de voorgaande albums al veel inspiratie uit de Britse folk uit de jaren zestig en zeventig. Dit maal vormt een EP van Anne Briggs uit 1964 de fundering voor een project dat tot grootste proporties uitgroeide. In bijna een vol uur wordt in zeventien stukken het verhaal verteld van Margaret, haar geliefde William, een dier dat regelmatig van vorm lijkt te veranderen en een koningin in één of ander donker woud. Net als in een echte opera slaat het verhaal helemaal nergens op en is het daarenboven nauwelijks te volgen. Vooral ook omdat Colin Meloy meerdere karakters op zijn conto schrijft. Muziek is uiteraard hoofdzaak, we doen net of we niet kunnen lezen.

Op het vorige volledige album The Crane Wife experimenteerden The Decemberists al met een conceptalbum, gebaseerd op een Japans volksverhaal. Het vijftal vergat gelukkig niet om ook gewoon lekker luisterbare liedjes erbij te maken, een lijn die werd doorgezet met het vinyl drieluik Always The Bridesmaid. Bij de eerste luisterbeurten van The Hazards Of Love mis ik juist die aanstekelijke folkpop die zo karakteristiek is voor de band. In een rockopera sluiten de nummers allemaal op elkaar aan en is het eigenlijk niet te bedoeling om deze afzonderlijk te luisteren – of te beoordelen. Hard roepen dat elke song op zich zelf staat is onzin, met een paar uitzonderingen. The Hazards Of Love 1 bijvoorbeeld, is wel een typische Britse folk / Nashville Americana country ouverture waar ze bekend mee zijn geworden. Het als preview uitgebrachte The Rake’s Song valt daar misschien ook nog net onder, hoewel…

Het is wel even schrikken voor de luisteraars van het eerste uur die een folkband in hun achterhoofd hebben, want al bij het derde nummer doemen er een soort van Sabbath-achtige metalriffs op (met de simpliciteit van kinderpunk). Opeens zie ik het hele album Led Zeppelin voor me, en dat is vandaag de dag geen goed teken. Door mijzelf herhaaldelijk te dwingen tot volledige luisterbeurten raakte ik zowaar gewend aan de verzwaring van de muziek van The Decemberists. En na dat moment ontpopt zich een groeiplaat gelijk een exemplaar die ik te lang geleden heb mogen horen. Het omvangrijk opgezette project laat zich ook muzikaal breed vertalen in akoestische folk, indie, metal, progressieve – maar toch glam – hardrock en singer-songwriter materiaal waarbij de stem centraal staat. Het hoogtepunt, waarbij alle genoemde genres en wellicht nog meer voorbij komen, is The Wanting Comes In Waves, tevens het langste nummer van het album.

Naast de geweldige stem van Colin Meloy, die het aanschaffen van zijn soloalbum rechtvaardigt, passeren illustere namen de revue, elk een andere rol in het verhaal op zich nemend. De vrouwelijke personages worden vertolkt door de buitengewoon getalenteerde Lavender Diamond (Becky Stark) en My Brightest Diamond (Shara Worden). Hard maar briljant, zoals een diamant behoort te zijn. Ook Jim James (My Morning Jacket) komt ook nog voorbij, bij elkaar een welkome aanvulling en afwisseling vormend.

Hoewel ik nummers als Annan Water, folky en sentimenteel, doch aanstekelijk, nog steeds zie als hoogtepunt van de output van The Decemberists, heeft The Hazards Of Love mij achteraf danig weten te verrassen. De harde gitaren nodigen uit om de versterker eens flink open te draaien. Het opus heeft alles wat in een opera hoort, ook muzikaal gezien: boeiend en veranderlijk qua sfeer en instrumentatie, zonder coherentie te verliezen. Een moderne The Wall (inclusief kinderkoortje) of Tommy? In ieder geval een uitstekende kandidaat voor de beste platen van dit jaar.