Jaarlijst 2008: #4


Jacob Golden – Out Come The Wolves video from Jacob golden on Vimeo

Een beetje spelen met releasedata mag toch wel voor een jaarlijst? Ik ben wel een purist op dat gebied, dus schuif ik een beetje met de vaak verschillende schema’s die platenmaatschappijen hanteren voor het uitgeven van albums in Europa en in Amerika. Jacob Golden’s Revenge Songs is eigenlijk ook een 2007 album die mij pas ten gehore kwam in het navolgende jaar. In de V.S. kwam die (volgens mijn gegevens) pas in februari 2008 op de markt. Dan mag het toch? Schijt anders, want Jacob Golden verdient gewoon een plek in wat voor jaarlijst dan ook.

Je kent ze wel, die reclames van de Gamma. Amsterdam heeft ’t, Rotterdam heeft het niet nodig, staat er op het T-shirt van de doe-het-zelver Freek-Willem, zijn buurman Jacques tartend. Jacob Golden is zeker geen Jacques, maar meer de klusjesman. Hij schrijft en speelt niet alleen zijn nummers zelf, hij neemt deze ook zelf op, regelt z’n eigen optredens en filmt dan wel monteert de videoclips die erbij horen. De meeste nummers zijn opgenomen in huis, in de garage ernaast, in de tuin, keuken, badkamer, parkeerterreinen… De meeste opnamen laat hij intact. Zo is er op het afsluitende Zero Integrity een ziekenwagen te horen die langs zijn huis reed op het moment van de registratie. Eerlijke muziek.

Jacob verloor op zijn zevende zijn moeder aan kanker en op de zestiende leeftijd zijn vader, die hij eigenlijk nauwelijks kende, aan diabetes. Dit soort tragische verhalen wens je niemand toe, maar levert gevoelige, emotionele songs op die wellicht nooit zo tot wasdom waren gekomen wanneer de jeugd wat gelukkiger was geweest. My Mama left me with a broken hearted souvenir and that’s exactly why I’m here, staat er te lezen als introductie op zijn tekstboekje. Zijn teksten vertellen dan ook voorspelbaar het verhaal van verlies, verdriet, machteloosheid, liefde en de hoop dat de melancholie omslaat in geluk. Wat dat betreft is Jacob Golden niet veel anders dan vele singer-songwriters, maar zijn sentiment wordt wel met veel overtuiging gebracht.

Ook muzikaal gezien heeft de moeder van Jacob zijn stijl beïnvloed. Haar liefde voor de hippie generatie met de typische jaren 60 pop als Simon & Garfunkel en The Mamas And The Papas is goed terug te horen. Andere referenties zijn natuurlijk Jeff Buckley, Elliot Smith en Ray Lamontagne, waarvan de laatstgenoemde ook een mooi plaatje heeft voortgebracht in 2008. Je moet ervan houden, een bijna gayisch, falsetto stemgeluid waar niks stoers aan is. Revenge Songs is dan ook meer een plaat die je opzet op een donkere avond wanneer je de kaarsjes hebt aangestoken en je “gevoelige” kant laat zien aan het vrouwtje. Wat dat betreft is er geen betere plaat dan deze. De wraaknummers van Jacob Golden raken je diep.

Ik weet het, er staan nu wel erg veel folky singer-songwriter albums in mijn top 10. Ik beloof dat de volgende een wat rijker en vrolijker geluid bezit.

#04. Jacob Golden – Revenge Songs (Echo)
#05. The Tallest Man On Earth – Shallow Grave (Gravitation)
#06. Kiss The Anus Of A Black Cat – The Nebulous Dreams (Conspiracy)
#07. Bowerbirds – Hymns For A Dark Horse (Dead Oceans)
#08. Bon Iver – For Emma, Forever Ago (Jagjaguar)
#09. Mrs Jynx – The Standoffish Cat (Planet Mu)
#10. Frightened Rabbit – The Midnight Organ Fight (FatCat Records)

Jaarlijst 2008: #5

Tegenwoordig is iedere singer-songwriter Robert Allen Zimmerman. Of wil als hem klinken. Hoewel hij waarschijnlijk met zijn lengte zijn naam geen eer aandoet, is er in dit jaar één iemand geweest die met kop en schouders boven de Bob Dylan-navolgers uitstak. Zijn naam is Kristian Matsson, ook wel bekend als The Tallest Man On Earth. Zijn afkomst is Zweeds net als het label Gravitation dat eerder al een EP uitbracht gelijknamig de artiest. Scandinavische labels staan jammer genoeg niet bekend om hun uitstekende distributie daarbuiten. Het is dan ook voor de gemiddelde muziekliefhebber een hel om The Tallest Man On Earth te pakken te krijgen.

Toch weet zijn debuutalbum Shallow Grave zijn weg aardig te vinden naar de internationale pers. Dat wil toch wat zeggen. De langste man is dan ook wel iets meer dan alleen maar een Bob Dylan imitator. Het Spartaanse, frugale vingergepluk aan de akoestische gitaar of banjo is volledig om Matsson’s stem en teksten heen gebouwd en lijkt slechts te fungeren als achtergrond. De enorme lo-fi productie, alsof op het op een willekeurige walkman uit de jaren 90 is opgenomen, versterkt dit idee. Heeft dit ook niet de charme van een oude troubadour die de middeleeuwse dorpjes langsgaat om de bewoners te vermaken met zijn muziek? De muziek van The Tallest Man On Earth heeft meer onderhuids. Zijn simpele folk is springerig en bij vlagen zelfs vrolijk van melodie (Pistol Dream, Honey Won’t You Let Me In). Middelburgers moeten nu niet denken aan de eveneens springerige neger die weleens op zaterdagmiddag in de binnenstad staat te dansen en één gitaarakkoord maar liefst zes uur achter elkaar kan herhalen.

Wat Bob Dylan’s ongecompliceerde muziek zo bijzonder maakt, is de stem en het poëtische talent van de zanger. Kristian Matsson verdient ook op dit gebied lof. Zijn raspende, door de neus klinkende vocalen hebben veel melodie en variatie en doen daarmee ook denken aan Deer Tick. Wat vooral doet verwonderen is het dichterschap van de beste man. Een ruwe bolster met een blanke pit. Zijn metaforen zijn goed gekozen en fantasievolle rijmen passen goed bij het beeld van de essentie van de natuur ten opzichte van de mens. Blijkbaar rent hij graag terug naar die natuur om zich in stilte te verbergen, lijkt hij in de ijzersterke opener I Won’t Be Found te willen zeggen. Geen tranentrekkend treurspel, maar welgemeende misantropie. Natuurlijk moeten er ook – in de beste Dylan traditie – sociaalkritische teksten voorkomen. Kristian Matsson bewijst eveneens op dit gebied geen lachertje te zijn.

The Tallest Man On Earth mag hij dan wel niet helemaal zijn, Kristian Matsson is als muzikant volgroeid. Het gitaarspel en teksten klinken volwassen alsof Shallow Grave veertig jaren geleden is opgenomen. Een prachtige, minimalistische kampvuurplaat.

#05. The Tallest Man On Earth – Shallow Grave (Gravitation)
#06. Kiss The Anus Of A Black Cat – The Nebulous Dreams (Conspiracy)
#07. Bowerbirds – Hymns For A Dark Horse (Dead Oceans)
#08. Bon Iver – For Emma, Forever Ago (Jagjaguar)
#09. Mrs Jynx – The Standoffish Cat (Planet Mu)
#10. Frightened Rabbit – The Midnight Organ Fight (FatCat Records)

Jaarlijst 2008: #6

Toen ik tot opluchting van mijn ouders eindelijk het huis uit ging kreeg ik niet lang daarna een pikzwarte kitten in huis, die ik de naam Wodka gaf. Het beest piste vooral mijn bank onder en hield mij ’s nachts uit mijn slaap, dus Wodka was net zo snel weer verdwenen als ze was gekomen. Pas later kwam de band Kiss The Anus Of A Black Cat mij ten gehore, dus het middeleeuwse ritueel waar de bandnaam aan ontleed is, heb ik nooit kunnen uitproberen. Afgezien van het feit dat zoiets de gezonde eetlust zou ontnemen, vind ik voorlopig dat met de albums van deze band genoeg dieren in huis heb.

Ik typte al eerder een recensie over de door mij bejubelde nieuwe “EP” van Kiss The Anus Of A Black Cat, dus ik zal het dit keer kort houden. Ik beloofde het geesteskind van Stef Irritant al een plekje in mijn jaarlijst, en ik houd mezelf graag aan beloftes. Dat wil niet zeggen dat ik The Nebulous Dreams beter vind dan An Interlude To The Outermost. Hier wordt duidelijk een stap gezet richting psych-folk, en is daarom een stuk minder toegankelijk. Het vorige album durfde ik nog weleens in het bijzijn van andere mensen te draaien, maar deze doemdenkende brok folkdrones is als een dampende hoop uit een primitieve beerput, en dat is voor veel lui wat teveel gevraagd.

De sfeer is er niet minder op geworden. De soms onnavolgbare instrumentatie van gitaren, cello, piano en hypnotiserende drums creëren een zwart gat waarvan niet te ontsnappen valt. Klagelijke, repeterende flarden tekst doen er nog een schep bovenop. Veel zwarter kun je het niet krijgen. Folk is the new black.

#06. Kiss The Anus Of A Black Cat – The Nebulous Dreams (Conspiracy)
#07. Bowerbirds – Hymns For A Dark Horse (Dead Oceans)
#08. Bon Iver – For Emma, Forever Ago (Jagjaguar)
#09. Mrs Jynx – The Standoffish Cat (Planet Mu)
#10. Frightened Rabbit – The Midnight Organ Fight (FatCat Records)