Diversen

Op vakantie

Na alle roemloze, langdurige en nietswaardige werkdagen is een mens soms toe aan vakantie. Aan een plek waarin hij niet geconfronteerd wordt met dagelijkse beslommering van het verafschuwde insect dat de naam medemens draagt. Een plek waar het belangrijkste voor heel even weer voorop kan staan: poepen, zuipen, eten, relaxen, slapen, niet per se in die volgorde. Eigenlijk maakt het niet eens uit op welke godverdomse plaats je vertoeft. Belangrijk is eigenlijk alleen dat er geen enkel element aanwezig is dat je aan het alledaagse leven zou kunnen herinneren.

Het begint al op het vliegveld. Zich in een drom bewegende massa stompzinnige Nederlanders die met een goede smoes 85 kilo aan bagage aan boord proberen te krijgen, storten zich bij opening massaal op de incheckbalie. Met rood aangelopen hoofd beweren twee zeventig jaar oude pubers dat ze de zware spullen in de handbagage hebben gestopt. Handbagage dat overigens dezelfde ruimte inneemt als een klein nijlpaard. Met gepaste trots wordt er door mij slechts één tas van twaalf kilo gepresenteerd. En meteen doorverwezen naar de slecht bezette balie voor “afwijkende afmetingen”. Als je niet in het bezit bent van een overdreven Samsonite tel je hier niet mee.

In de wachtruimte kan je helemaal je lol op. Het is midden in de nacht, maar iedere aanwezige staat als een speedverslaafde met grote ogen op zijn Omega horloge te tikken, ook al duurt het volgens planning nog een uur voordat het vliegtuig moet vertrekken. Vooral belachelijk geklede Gaastra dertigers bevolken deze ruimte. Normaal gesproken zouden ze op deze tijd van de dag chagrijnig uit hun bed kruipen omdat hun ongewenste maar oh zo hippe kudtkind loopt te krijsen daar het aan de inmiddels beige uitgeslagen spenen van mama wil lebberen. Nu mag het dat bij oma proberen. Bejaarden zijn er overigens ook. Ze kijken uit hun ogen alsof ze bang zijn dat Magere Hein eerder is dan de piloot. Met een uitgedroogde rijstekoek tussen hun artificiële gebit wachten ze gespannen de uitslag van deze race af. Het liefst zou je ze een handje helpen. Met een stoomwals.

Ook na de landing laat het Nederlandse volk zich weer van zijn beste VOC-kant zien. Men stort zich op de te krappe bagageband als een nest vale gieren op een pas gestorven kadaver, gehaast om ook dit eiland te koloniseren. Ondanks dat er ook hier een rookverbod in openbare gelegenheden geldt, vindt iedereen het opeens normaal een half pakje zware Van Nelle in een vloeitje te proppen en met de bruine slierten tussen de tanden demonstratief te staan paffen. Nog even en okselhaar mag ook weer.

Eenmaal neergestreken in of rondom het verblijf, blijkt al snel het voordeel van een vakantie: geen enkele pekeltrut of drolletikker zal je na deze vakantie ooit weer tegenkomen. Dat is natuurlijk anders wanneer men als een stelletje belegen zwakzinnigen ieder jaar naar dezelfde camping trekt. Wetende dat er nimmer een terugkeer gaat plaatsvinden, kan je hier zonder schaamte onbeschoft doen naar de plaatselijke eilandbewoners, geen fooi geven, het plafond van de wc onder de stront smeren, promiscuïteit, ja, voor mij part de vrouw van de restauranteigenaar lopen beffen terwijl het hoofdgerecht wordt bereid. Al die mensen verdwijnen met geluk al na een paar uur uit je leven; geen omkijken meer naar. Ziedaar, de reden waarom de gemiddelde mens op vakantie de Neanderthaler voelt boven komen en zich zonder een greintje zelfrespect mateloos misdraagt.

Als je dacht dat de vrouw van de restauranteigenaar vreemd rook, dan is er nog wel wat te vertellen over het voedsel op het eiland. In Nederland maken ze er reclame voor onder de naam Bonzo; hier leggen ze er wat met vet volgezogen aardappelstaafjes en dorre blaadjes uit het plaatselijke plantsoen naast en verkopen het voor dertien euri. “De olijfolie is uit eigen tuin en ook uitstekend geschikt als glijmiddel”, spreekt de ober in vloeiend Hollands. Als teken voor de klandizie krijg je ongevraagd een gelei waarvan de afkomst dubieus lijkt, alsmede een lauwwarme ouzo. Bedelactie voor een vrijgevige fooi. Als de labiele eigenaar met een bos peterselie achter z’n oor zijn buit komt ophalen, wil hij nog wel even dat je z’n olijven c.q. rozijnen c.q. konijnenkeutels proeft. Leuk, die buitenlandse “cultuur”.

Alcoholisten wanen zich hier heel even in het paradijs (alleen halve liters verkrijgbaar voor een spotprijs, en geschonken in bevroren glazen); ’s avonds wordt het een marteling. Bij elke bestelling in een simpele kroeg wordt er een enorm bord hapjes voorgeschoteld, waarmee de ellende op het eiland vergeten nog een hele opgave wordt. Je vraagt je af waarom er zoveel restaurants op deze plek kunnen bestaan wanneer je bij elke drankbestelling zoveel te vreten krijgt. Lopend naar de slaapplaats begrijp ik pas waarom; de mongoloïde onderlaag van de Nederlandse samenleving zit weer in groten getale met lange tanden op een blokje feta te knagen met een glaasje water ernaast.

Op vakantie willen alle witte lijken ook zo graag naar strand, zwemmen. Alsof dat thuis niet kan. Een idyllisch strand, doorzichtige zee en tropische vissen heeft allicht meer allure dan een bruine Noordzee, maar uiteindelijk piest en kakt er iedereen er toch weer in. Dan kan je beter troebel water hebben, me dunkt. Insmeren tot je eruit ziet als een kokmeeuw, ook dat is geen hobby van me. Na een half uur naar een tor gestaard te hebben heb ik het strand wel weer gezien. Een mens heeft verdomd weinig nodig om zich kapot te vervelen.

Tijdens een boottochtje worden er exotische dieren beloofd: dolfijnen. In de lobby van het hotel hing al een foto van Orka’s, dus dat belooft wat. Overigens komen die in de Middellandse Zee zelden tot nooit voor, maar goed. De enige exotische beesten die ik op dit boottochtje mocht aanschouwen, was een kudde zeekoeien in de vorm van een vijftal Zweedse dames op leeftijd (doch zeer vochtig), gillend bij ieder Scandinavisch woordje dat de dronken kapitein langs zijn rotte gebit wist te persen. Mag ik van boord, a.u.b.?

In het hotel zoek je tevergeefs naar De Wereld Draait Door op tv, en neem je ’s ochtends een bruine boterham met kaas bij het ontbijt. Niemand kan het ontkennen, op vakantie ontstaat onherroepelijk een drang naar thuis. Het ritme van de dag, met bezigheden als poepen, zuipen, eten, relaxen, slapen, niet per se in die volgorde. Weten waar je aan toe bent. Geen Bonzo. Geen bejaarden (tenzij collecte). Geen landgenoten, wel veel Marokkanen. Vakantie is eigenlijk beseffen hoe fijn het thuis is. Ik ben blij dat ik weer thuis ben.

Concertbezoek in de kapel van Roepaen

Je hebt concertzalen en je hebt concertzalen. Over het algemeen zijn deze in te delen in twee categorieën. De eerste is het moderne architectonische monster, een zo’n praktisch ingericht stalen of betonnen gebouw, al dan niet gesponsord door een frisdrankmerk. Toegankelijk voor zowel lichamelijk als verstandelijk gehandicapten, en zo een heleboel subsidie binnengraaiend. In deze zalen met een flinke capaciteit spelen dan ook vaak de artiesten van faam of blaam voor een prijsje waar alleenstaande bijstandsmoeders een week van kunnen eten. Een biertje uit een plastic bekertje kost gerust meer dan 5 gulden. Hoewel je met de geluidsinstallatie een familielid in een dorp vijf kilometer verderop uit bed blaast, graaft een vaak pretentieuze geluidsman zich in als een bang konijn en valt het geluid meestal vies tegen in dit soort zalen. Het is natuurlijk absoluut niet links om in dit kapitalistische paradijs naar een concert te gaan, maar de varia en de kwaliteit van de programmering brengt zelfs de kleinkinderen van Roel van Duijn naar het podium.

De tweede categorie is eerder het tegenovergestelde. Dit is vaak een veredelde kroeg waar simpelweg een houten plaat over het biljart wordt gelegd om voor een podium te zorgen. Of er is helemaal geen podium en het publiek plukt net zo vaak aan de snaren als de gitarist zelf. De in de jaren zestig geverfde muren bladderen voort voor een psychedelisch effect. Zodra de band begint te spelen valt de flipperkast uit en de rook die uit de oldskool luidsprekers komt ruikt naar paardenstront. Qua rook- en blowverbod heerscht hier pure anarchie, en een beugel Grolsch kost één euri vijftig. Daarvoor sta je bij enig toiletbezoek wel tot je enkels in een soepje van pis, kots en bloed. De bands die in dit soort etablissementen spelen doen er vaak niet toe, het gaat om de “gezelligheid”. Tot je spijt wordt je de volgende dag wakker in een treinwagon op rangeerterrein Kijfhoek, met een nieuw maar besmeurd t-shirt van Rectal Smegma aan.

Gelukkig zijn er ook nog plekken die op het bovenstaande een uitzondering bieden. Eén daarvan mocht ik kort geleden bezoeken voor een optreden van de Canadese band Great Lake Swimmers, waarover ik al eerder mijn enthousiasme liet blijken. Rivier de Niers zal niet iedereen bekend in de oren klinken, maar aan het Nederlandse gedeelte in Noord-Limburg grenst het kloostercomplex landgoed Roepaen. De historie van het terrein en de bijbehorende gebouwen gaat terug tot de zeventiende eeuw. Wat voor het heden vooral belangrijk is dat er tegenwoordig een succesvolle evenementenorganisatie huist, die regelmatig niet de minste artiesten naar de kapel van het klooster weet te lokken.

Voor een Zeeuw is de reis naar het vlakbij de Duitse grens gelegen Ottersum alsof Europa vaarwel wordt gezegd, maar als in de verte het torentje van de kapel opdoemt, borrelt het landelijke gevoel weer op. Wanneer we het gebouw betreden wordt duidelijk dan hier een bijzondere en authentieke sfeer hangt.  De trappen (lekker rolstoelvriendelijk) leiden naar de imposante kapel. Het geloof in God heeft hier inmiddels plaatsgemaakt voor de religie van muziek, lijken ook de portretten van muzikanten als Zappa, Marley, Dylan en anderen te willen zeggen, hangend onder de nog wel traditionele glas-in-loodramen. Programmeur Chris Tangelder, door wie we overigens hartelijk worden ontvangen, heeft niet alleen een uitstekende smaak; ook artiesten schijnen zich hier te beseffen dat de kapel van Roepaen een bijzondere locatie is voor een optreden. Tony Dekker, die zijn laatste album opnam in onder andere een desolate kerk, keek dan ook uit naar dit laatste Nederlandse optreden van de Europese tournee.

Het voorstelling zelf was intiem en rustiek. De lieflijke Sharon van Etten mag de spits afbijten met haar minimale folk met een rijke stem. Gevoelig probeert zij op haar gitaar een weg te banen naar de harten van de toeschouwers. Zelf raakt ze er ook emotioneel van, bij een liedje voor haar vader. Ze past goed in het straatje van Meg Baird of Alela Diane en haar nieuwe album Because I Was In Love wordt dan ook niet toevalligerwijs op het label van Greg Weeks, bekend van acid-folk outfit Espers, uitgebracht.

De Great Lake Swimmers lijken hun set aan te passen aan de stemming in de kapel. Hoewel Lost Channels best wel een aantal energieke uptempo countrysongs kent, lijken ze vanavond voor de langzame, vredige nummers te kiezen. Het zittende publiek is misschien wat belegen, maar de band kan daardoor wel in alle stilte hun indrukwekkende optreden afwerken. Alleen bij het geweldige nummer Your Rocky Spine wordt door middel van handgeklap om geluid uit het publiek gevraagd.

Ik had een galmend geluid verwacht in zo’n hoge en lange smalle ruimte, maar alles is perfect op elkaar afgestemd, zelfs met vijf instrumenten. Toch is de zalvende Tony Dekker solo op het podium het meest indrukwekkend. De cover Harvest van Neil Young wordt eerst met twijfel ontvangen,  maar later met een welverdiend applaus. Zo ook de rest van de show op een onvergetelijke plek.

Zeeland popt

Op het moment dat ik me bedenk wat niet-Zeeuwen wel niet van de Zeeuwse popmuziek moeten denken, slaat het aeschynanthus me op de kaken. Bløf beloofde een rockplaat (niet dat ik daarop zit te wachten), maar de nieuwe plaat April is gewoon weer diezelfde herkauwde Sky Radio rommel waar hopelijk iedereen met een muzieksmaak zich razendsnel van distantieert. Nee dan Racoon. De muziek die de band maakt is net zo grijs als de vacht van het dier waarna het is vernoemd. In plaats van Neerlands trots gaat de band steeds meer op Duitsland’s trots lijken, The Scorpions. Melodieuze rock, alleen geschikt voor doven en hardhorenden.

Yes You Did was lange tijd de Zeeuwse band die je in elke aftands stinkend hol die men durfde te bestempelen als een kroeg, zag spelen. Groots dachten de bandleden wel. In een interview antwoord één van de muzikanten op de vraag “toekomstbeeld van de band” met de woorden “ja veel – top op de pops”. Logisch natuurlijk wanneer de invloeden voortkomen uit “oude metal , de eerste metal die nu een beetje rock genoemd word – het gaat meer om de melodieuze metal.” Gelukkig heeft de zanger nog meer noten op zijn zang: “ik werk in het dagelijkse leven bij de Kijkshop in het magazijn, voor de rest ben ik met muziek bezig”. De Zeeuwse band die ik echter live het meest heb moeten aanschouwen, is Copycat. Dit jaar spelen ze al tien jaar dezelfde uitgemolken covers in dezelfde uitgemolken kroegen en om dat te vieren doen ze een triomfantelijke en retrospectieve tournee langs alle kroegen waar ze nog steeds iedere week het publiek de tent uit spelen. Zelfs als datzelfde publiek na drie weken comazuipen hun gal gorgelend langs de rand van het podium ligt.

Is het zo slecht gesteld met de Zeeuwse popmuziek? Jazeker. Het resultaat van wat wedstrijdjes als de Zeeuwse belofte (uitzondering: Jay Minor), Hooikoorts en Regioruis oplevert, doet je bijna naar Brabant verhuizen. De ene na de andere Arduincliënt krijgt bij het bezoeken van een concert van een nog door te breken Zeeuwse band het idee dat muziek maken helemaal niet zo moeilijk is. Een objectief persoon zal het jostiband metalfest waarschijnlijk nog een hoger cijfer geven, trouwens.

Een aantal jaren geleden leek het even of er meer dan alleen akkerbouw is toen Muziek Podium Zeeland werd opgericht. Heel even. Daarna bleek dat deze stichting voornamelijk gerund wordt door gepensioneerden zonder zeilboot en gebaseerd is op vriendjes- en kennissenpolitiek. Het jazzfestival in Middelburg is dan ook het enige wat dit stelletje geraniumliefhebbers goed kan doen. Eerlijk is eerlijk, m’n bek viel open toen ik zag dat Nils Petter Molvaer in Middelburg speelde. Maar waarom nou weer in de onexploiteerbaar verklaarde schouwburg? De overige optredens die deze vermoedelijk té gesubsidieerde organisatie weet te regelen, vinden vooral plaats in de Grote Kerk te Veere en omvatten iedereen die Berdien Stenberg kan naspelen. “Cultuur in Middelburg blijft behelpen”, zeker met een rollator.

Er moet eens goed in die zeeklei geroerd worden. Kort geleden leverde dat een teken van leven op van de van oorsprong Zeeuwse band This Beautiful Mess in De Spin. Op deze boerenvariant van The Editors mogen we best een beetje trots zijn. Ook de subsidiegeile ambtenaren die zich met muziek in Zeeland bemoeien ruiken verandering. Vorige week werd er een heus driedaags popsymposium georganiseerd in De Spot, het enige podium in Middelburg met allure. De conclusie? De Zeeuwse podia moeten beter worden en er moet serieus nagedacht worden over een middelgroot podium in Zeeland. Want, uit onderzoek is gebleken, er lekt nogal wat popgeld weg. Meer dan de helft van het concertbezoek van Zeeuwen vindt buiten de provincie plaats. En dat terwijl er op duizend inwoners één popband wordt geteld, een beter gemiddeld dan “popprovincie” Brabant.

Men vergeet even hoe representatief dit onderzoek eigenlijk was. Het werd namelijk uitgevoerd door twee studenten van de Middelburgse Roosevelt Academy. Ik kan me mijn “studietijd” nog goed herinneren. Daarnaast is het onderzoek gehouden onder 0,1 % van de bevolking, waaronder 90% studievriendjes. In plaats van alles weer omver te gooien omwille van een onderzoek, zou er beter wat meer samengewerkt worden tussen podia, media en subsidie verstrekkende organisaties. Vooral op het gebied van promotie valt er veel te halen. Het is triest om te zien dat er op een topband als Sunset Rubdown slechts een twintigtal mensen afkomt. Er zijn genoeg gelegenheden om een band te gaan zien, en wanneer je een brede smaak hebt en mobiel bent kun je drie keer per week de deur uit. Een middelgroot podium gaat echt geen Brabanders naar de provincie trekken. Zie eerst maar eens middelgrote acts te lokken. Voorlopig zijn grote namen alleen nog te zien op enkele (na)zomer festivals.

Eén uitkomst van het onderzoek ben ik het wel mee eens. Een intensiever en interactiever gebruik van internet kan de kwaliteit van de popscene in Zeeland danig verbeteren. De VPRO zag wel heil in een Zeeuwse editie van hun muziekmagazine / programma 3voor12. Hoewel ik niet van gratis werken houd, twijfelde ik niet lang om mezelf aan te melden als vrijwilliger voor dit medium. Dus vanaf nu zijn er ook schrijfsels van mij hier te lezen. Of de VPRO moet na de proefperiode anders beslissen. Overigens is dat geen excuus voor de stilte van de laatste week op mrbungle.nl. Binnenkort weer een update.