Muziek

Vermakelijk weekend

Zullen we het weer eens over Deer Tick hebben? Al sinds 2007 loop ik te gillen dat dit zo’n geweldige band is. Dat ze dan een aantal jaar later, afgelopen vrijdag, gewoon voor mijn neus staan te spelen in Middelburg, dat mag een klein wonder heten. Als fanboy van het eerste uur moet dat een onvergetelijke ervaring zijn geweest, niet? Viel dus wel mee, wel was het optreden erg “vermakelijk”. Dat woord “vermakelijk” zie ik mezelf steeds vaker gebruiken voor het weergeven van mijn subtiele afkeer of teleurstelling. Het voorprogramma Caitlin Rose verdiende dat woord niet eens, dus daar gaan we verder ook geen woorden meer aan vuil maken. Die staan hier namelijk al.

Zullen we het eens over het Incubate festival hebben? Want toen ik afgelopen zaterdag voor het eerst tijdens dit bonte feestje voor onafhankelijke kunst en cultuur rondliep in Tilburg, kon ik mezelf alleen maar voor m’n kop slaan dat ik dit nooit eerder heb gedaan. Het is een festival waar ik mezelf meteen thuis voelde. Je kunt je eigen gang gaan met de diverse locaties in de binnenstad van Tilburg en de line-up is om van te smullen. Bovendien is het vanuit Zeeland met de trein nog goed te doen, al stelde de NS dan wel ProRail de bezoekers uit de provincie danig op de proef door snelbussen in te zetten, de sloomste vervoersmiddelen die je kunt bedenken.

De goede oude 013. Zo oud is die inderdaad niet, maar ik heb heel wat uurtjes al dan niet beneveld doorgebracht aan de bar in de kleine zaal of de Batcave. Dit doorgaans tijdens optredens van obscure metalbandjes uit de krochten van de aarde. Het was dan ook een aangename nostalgische ervaring om als binnenkomer de band This Will Destroy You lawaaiige gitaarmuren te zien optrekken die de trommelvliezen eens goed schoonspoelden. De postrock band viel wel wat veel in herhaling in de vier lange nummers die er gespeeld werden, maar die gehoorbeschadiging was in ieder geval al binnen.

Dat was maar goed ook, want bij het optreden van Psychofagist is het aan te raden de schelpen te bedekken. De extreme grindcore van de Italianen in de Batcave is eigenlijk ronduit belachelijk. Dat je overal maar breaks, tempoversnellingen, onnavolgbaar geschreeuw en een piepende trompet ingooit betekent nog niet dat je technische jazzgrind speelt. De extremiteit was echter van een dermate absurd niveau, dat ik Psychofagist dan toch als “vermakelijk” classificeerde.

Ik kwam natuurlijk voor het optreden van Richard Youngs in de Pauluskerk. Net toen ik op het punt stond om deze website om te toveren in een fanpage voor de Britse muzikant, deed hij mij tegen alle verwachtingen in daarin twijfelen. In de muisstille kerk trad hij namelijk op met zijn stem als enige instrument. Spelend met de stiltes en de sfeer in Gods huis bracht hij geïmproviseerde a capella versies van nummers die zijn hele carrière omvat. Dat leverde voor het publiek soms ongemakkelijke momenten op. Halverwege het optreden was de helft van de zaal al vertrokken, maar Youngs hield vast aan zijn bijzondere concept. Met een stylofoon bepaalde hij tussendoor de toonhoogte van zijn stem om daarna wederom op hypnotiserende wijze zijn teksten voor te dragen. Ik ben nog steeds een beetje van slag.

Dat maakte wel dat ik het optreden van Circle – de Finse band die alle genres afloopt – heb gemist. Gelukkig kon ik mij ook amuseren bij The Skull Defekts, terug in de Batcave. De Zweedse band is er eentje waarmee je de buren uit huis jaagt. Met noisy avantgarde rock, primitieve drums en elektronische effecten maken ze er een behoorlijke brij van die ook een vleugje no-wave in zich heeft. Over wave gesproken: beneden verschenen de Noren van Serena Maneesh op het podium. Shoegaze zoals dat hoort, met een hoop lawaai en toch herkenbare liedjes.

Hoewel het programmaboekje vol staat met acts die de avond nog meer hoogtepunten brengen, gebiedt het programmaboekje van de NS dat de reis naar Zeeland moet worden ingezet. Met lichte weemoed verlaat ik het meer dan vermakelijke Incubate festival. En toch, vijf acts zien op een festival is in ieder geval al een persoonlijk record, dat ik volgend jaar ga proberen te verbreken.

Dolphins Into The Future – Ke Ala Ke Kua

Lieven Martens uit Antwerpen opereert al een aantal jaren in de experimentele muziek scene van België onder diverse namen en hij is tevens verbonden aan enkele kleine labels. De laatste twee jaar lijkt hij zich te concentreren op zijn alter ego Dolphins Into The Future. De diverse cassettes en vooral The Music Of Belief langspeler van vorig jaar staven die stelling. Recentelijk dook de opvolger van laatstgenoemde op boven de zeespiegel, en wel met een sticker van het alom bejubelde Kraak platenlabel. Waar u op moet Googlenen? Ke Ala Ke Kua.

Ke Ala Ke Kua is – zo vertelt het almachtige internet – de naam van een plek horend bij Big Island, Hawaï, en staat vooral bekend om de baai waar James Cook is vermoord. Interessanter is echter dat er nog geen tweeduizend mensen verblijven en dat de kust een heus kuuroord lijkt voor allerlei walvisachtigen. Martens hallucineerde regelmatig over deze plek, getuige het uitgebreide verhaal dat de lp vergezelt. Toen hij er daadwerkelijk arriveerde begin dit jaar moet het gevoeld hebben als thuiskomen. En dat geeft inspiratie.

De “bovenkant” van de plaat brengt ons het titelnummer van ruim een kwartier met allerlei zwevende geluiden, waaronder inheemse vogels en brekende golven, wiens oorsprong op de eerder genoemde locatie ligt. Door middel van additionele gemanipuleerde cassetteopnames met verwrongen slierten ambient – die met de deining op en neer gaan – zuigt Martens de luisteraar in een diepe trance. Althans, het eerste deel van het stuk, want halverwege lijkt het ritualisme en historie van het eiland opeens een hoofdrol op te eisen. Om vervolgens weer te eindigen in natuurgeluiden die van een andere planeet lijken te komen, zonder dat er sprake is van cohesieverlies.

De term “new age” is inmiddels bijna vijftig jaar oud. Dat het muziekgenre nog steeds dat eerste woord mag gebruiken is te danken aan Dolphins Into The Future die het weer van een modern randje voorziet. Op de B-kant van de lp neuzelen de verlichtende synths namelijk ongegeneerd door, aangevuld met de spirituele geluiden die een ontmoeting met dolfijnen en bultruggen teweeg bracht bij Martens. Getuige de titel bezit Ho’okena Halawai een uitstekend strand om een dergelijke ontmoeting met zeewezens te bewerkstelligen. En/of om in hoger bewustzijn te geraken.

Ko’okika Moku’aina, deel twee van de achterzijde, is als een muzikale ansichtkaart van het orchidee-eiland. Met saxofoon, cassette en samples van vogels en stromend water borrelen de esoterische sferen als een ongevaarlijke vulkaan omhoog, uiteraard met onderhuidse spanning en gevoel van ondergeschiktheid. Toch heel wat anders dan de walviscd’s die je gratis van de Kruitvat ontvangt bij twee pakken Witte Reus.

Goed, ik ben een fan van het Kraak label én van Belgische muzikanten. Bovendien kunt u mij geen kenner in het new age genre noemen. Toch wil ik even kwijt dat Dolphins Into The Future mij rust, spanning, een bovengemiddelde interesse in zwemmende zoogdieren en de wil om bij een vulkaaneiland te spartelen brengt. Je kunt Ad Visser’s Brainsessions nu wel weg doen.

Meezingen

Na praten tijdens concerten heb ik nu weer een nieuwe irritatie: meezingen. Wie er mee begonnen is weet ik niet precies, maar de laatste tijd, laten we zeggen sinds een jaar of wat, vinden artiesten het nodig om het publiek mee te laten zingen. Handig, wanneer je slechts gewapend met een gitaar en je eigen stemgeluid toch een fatsoenlijk refrein wilt laten weerklinken. De huiskameroptredens bij Avonduren, in de galerie naast espressobar Ko D’oooooooor in Middelburg, zijn daar ideaal voor: het publiek is stil, aandachtig en doet alles om de betreffende muzikant het naar de zin te maken, in de hoop dat diegene nog beter gaat spelen.

Niet doen dus. Afgezien van het feit dat bepaalde bezoekers hun paardenbek vanwege de geur beter dicht kunnen houden, heeft het niet-synchroon meezingen van tientallen schapen – de meest bizarre mondgeluiden producerend – geen enkele meerwaarde. Bovendien ben ik de zanger niet, anders ging ik wel meedoen met The Voice of Holland met een loepzuivere interpretatie van Rompeprop. Vorige week donderdag was het weer zover. Erik Borgård liet het publiek Swing Low, Sweet Chariot meezingen. Niets over de muziek van de kerel zelf trouwens, want hij is absoluut getalenteerd. Maar het zegt wel iets dat hoofdprogramma Damien Jurado het achterwege laat, terwijl de eerste helft van zijn laatste album Saint Bartlett toch best wat koortjes bevat. De volledige recensie van de laatste Avonduren is trouwens hier te lezen op 3voor12/Zeeland.

Goed, er zijn uitzonderingen, meestal wanneer er niet om gevraagd wordt. Ik kan mij nog ergens in een ver verleden een optreden van de Noorse black metal band Satyricon herinneren waarbij het publiek de melodieën van de riffs uit volle borst mee neuriede. Of Hypocrisy op Dynamo, meer dan een decennium terug. Dat was pas meezingen. Een groter publiek en wat luidere muziek helpt wel degelijk één en ander te verbergen. Iets recenter kan ik wel verwijzen naar mijn schrijven waarin twee optredens van Megafaun zijn vertegenwoordigd. Worried Mind is hierin nog steeds een klassieker, wat mij betreft.

Nog priller is de show van Elliott Brood van vorige zondag. Hoewel ik er mijzelf ongetwijfeld aan zou hebben geërgerd, verdiende het Canadese “deathcountry” drietal wél een publiek dat “Hey,hey,heey!” luidkeels meebrult (bij het nummer Write It All Down For You). De opkomst was echter maar matig en misschien ook daarom wel het enthousiasme te bescheiden voor de ijverige band. Maar het is altijd bewonderenswaardig om een act vol overgave te zien spelen, ongeacht het publiek. Elliott Brood verdient net als vorig jaar een pluim. M’n verslag namens 3voor12/Zeeland is hier terug te vinden.

Ja, ik weet het. Ik word een zeurende ouwe lul.