Muziek

Begrafenismuziek

The Dead Brothers zijn een bijzonder collectief: de bandleden zijn namelijk allen dood. Althans, dat beweren ze. Door allerlei spookachtige rituelen van het platenlabel Voodoo Rhythm is alleen hun muzikaliteit weer tot leven gewekt, om voor eeuwig een ode aan de dood te brengen op plaat en podium. Omdat dat ze toch oneindig de tijd hebben, deden The Dead Brothers, lang geleden geboren in Zwitserland, afgelopen zaterdag zelfs Middelburg aan. In een door Kaffee ’t Hof georganiseerde avond in De Spot bracht het tot een viertal gereduceerde ensemble begrafenismuziek doordrenkt met diepe droefenis.

De “Death Blues” van de act heeft vandaag de dag weinig meer met blues te maken, of het moet de melancholie en wanhopigheid die deze stijl met zich meebrengt zijn. Op het vijfde album The 5th Sin-Phonie staan de strijkers als cello en viool op de voorgrond dat de stemming toch wat anders doet voorkomen dan de blazers die we gewend waren in de muziek van The Dead Brothers. De band doet weliswaar z’n best om af en toe vergelijkbare geluiden er uit te persen, maar de burleske circusmuziek – New Orléans in het dode achterhoofd – heeft duidelijk plaatsgemaakt voor een minder jazzy aanpak. Dat is niet per se minder goed. Wanneer muzikanten Bela Lugosi’s Dead van Bauhaus nadoen, al dan niet in een nagenoeg onherkenbare versie (afgezien van het refrein), dan hebben ze bij mij al een dikke streep voor.

Ik bedenk iedere week weer een andere setlist voor mijn eigen begrafenis. Dat komt omdat er week in week uit goede muziek voorbij komt. Nu is dat even The 5th Sin-Phonie van The Dead Brothers. Dit ondanks dat het optreden niet echt levendig was te noemen, maar wil je met een stel doden op het podium. De grootste zombie van de avond stond echter in de zaal notities te maken. Lees mijn verslag voor 3voor12/Zeeland hier.

Von Spar – Foreigner

Soms kan oude klinkende muziek enorm verfrissend aandoen. Zo kwam ik tussen alle grote voorspelbare releases van afgelopen maand zomaar uit het niets Von Spar tegen, met het derde album Foreigner. De act was aan mijn aandacht ontsnapt ik een tip kreeg van Theo Ploeg. Dit naar aanleiding van het bericht dat leden ervan de samenwerking hebben gezocht met Axel Willner (The Field), Ada, Jörg Burger (The Modernist), Jens-Uwe Beyer (Popnoname) en John Stanier (Battles). Hoewel die supergroep Cologne Tape al op papier niet te versmaden is, bewijst Von Spar met Foreigner dat het kwartet ook uitstekend zonder additionele muzikanten uit de voeten kan.

Een geweldige openingstrack kan de verwachtingen voor de rest van het album te hoog laten oplopen, doch de Europese reis die Von Spar maakt op Scotch & Chablis doet alleen maar naar meer smaken. In het jaar 1977 was er nog geen kanaaltunnel, anders had er vast en zeker een Trans-Europe Express tussen Schotland en Chablis bestaan. De gelijkenis tussen dat nummer van Kraftwerk is misschien niet helemaal treffend omdat Von Spar de erfenis van het Ruhrgebied combineert met bijna Amerikaanse (synth)popnoir en de minimale Keulen-sound. Hierdoor omspant Von Spar muziekstijlen van eind jaren zestig tot nu. Krautrock verzette zich als genre vaak juist tegen de Amerikaanse cultuur; tegenwoordig gaat het hand in hand.

You Shake Down On My Settee Tonight is niet alleen qua titel de meest ontoegankelijke track van het album, maar schrikt met zijn a-ritmische klanken van de basgitaar wellicht luisteraars af. Die basgitaar wordt hier overigens bediend door Mario Katz, die we ook weer zullen terugvinden op Cologne Tape releases. Von Spar slaat na deze track meteen terug naar de dansvloer met TrOOps, een wave disco track met verrassend melodieuze vocalen, die overigens een wat slappe tekst opdreunen. Deze single heeft al een aantal heerlijke remixen opgeleverd, onder meer van Prince Language.

Toch zoekt Von Spar het vooral in kosmische sferen, al dan niet gecombineerd met Motorik-ritmiek, en niet zo zeer in de popmuziek. De tracks die de luisteraar in het midden van het album tegenkomt, I Can’t Stand The Grain en Collecting Natural Antimatter zijn hier een overtuigend bewijs van. Laatst genoemde nummer doet aan alsof Jean Michel Jarre en Giorgio Moroder samen op het podium staan, begeleid door een progrockband. Deze spacy lijn wordt doorgezet met HyBoLT (Hypersonic Boundary Layer Transition), de al eerder uitgebrachte eerste single van het album, dat ons inderdaad naar grote hoogten stuwt.

De bij vlagen opdoemende discobeats maken van Foreigner en plaat die het goed zal doen op de alternatieve dansvloer. De afsluitende nummers λ (Lambda) en Daddy Longlegs herinneren daar nog even aan. De één doet dat met electroklanken en rustgevende samenzang zoals ze dat bij Kraftwerk ook zo goed konden, de ander is een stompende en misschien wel de meest freakende track van het album, dat de toetsenist volledig uit z’n dak laat gaan. Von Spar houdt echter gedurende drie kwartier het concept volledig bijeen, wat het een consistent en verrassend goed album tussen de hedendaagse releases maakt.

Motorpsycho

Ik leerde Motorpsycho kennen op het moment dat mijn metalperiode aan zijn einde was gekomen maar ik mezelf nog niet helemaal durfde te geven aan popmuziek. We praten begin 2000, ten tijde van de release Let Them Eat Cake. Dat het album compacte songs bevatte met veel Beatles invloeden kwam toen mooi uit. Popmuziek dus, maar wel met een alternatief randje.

Maar dat is natuurlijk allemaal niet zoals het hoort. Motorpsycho waardeer je juist vanwege de psychedelische hardrock in combinatie met grunge, prog, heavy metal en noise-achtige experimenten neergezet op albums als Demon Box, Timothy’s Monster en Trust Us. Popmuziek? Nee, lange slierten met harde riffs en oneindig gefriemel op de snaren en effecten, Led Zeppelin-stijl. De euforie komt pas weer bij de release van Black Hole/Blank Canvas, nadat er op nog eens twee albums de lijn van Let Them Eat Cake was doorgezet. Hoewel ik Motorpsycho twee maal eerder live zag op festivals (in de “minder coole” periode), weet ik na het optreden in de Effenaar vorige week waarom dat zo hoort te zijn.

Om één of andere vreemde reden kom ik bij concerten altijd vlakbij de luidsprekers te staan. Een gehoorbeschadiging heb ik al lang geleden opgelopen, dus oordopjes zijn in mijn geval overbodige luxe. Hoewel, Motorpsycho speelt vanavond loeihard, bijna stonermetal. Het is bizar om te horen hoeveel geluid één gitaar en één bas kunnen produceren. In de twintig jaar dat de band bestaat heeft de band een groot aantal releases uitgebracht, maar vanavond komt vooral de laatste Heavy Metal Fruit langs, een album met een meer dan treffende titel. Vele stijlen worden erop gecombineerd met de eerste twee woorden als rode draad, en het mag zich daarom één van de beste werken van Motorpsycho noemen.

Het dertiende album komt meer dan integraal voorbij, want er wordt naar hartenlust geïmproviseerd wat de toch al lange psychedelische nummers naar een ander niveau tilt. Zo zou je gerust een frietje kunnen gaan halen en terug komen terwijl hetzelfde nummer nog wordt gespeeld. Iets van het optreden missen zou ik mezelf echter niet vergeven. Het lijkt één grote jamsessie te worden zonder pauzes, maar keer op keer komt de band weer in vaarwater waarin enige herkenningspunten worden aangedaan, zoals tijdens het spelen van de oldie Un Chien d’Espace.

Ik ben geen type voor de sportschool, maar het uithoudingsvermogen van drummer (“trommeslager” zeggen ze in Noorwegen) Kenneth Kapstad maakt mij toch nieuwsgierig. In de meer dan twee uur dat de set duurt, heeft de beste man geen momentje rust. Ook in de rustige opbouwende passages speelt hij met funky en jazzy ritmiek, ongetwijfeld ontsproten aan zijn opleiding op het conservatorium van Trondheim. In de hardere passages gaat hij als een beest achter de trommels tekeer, miniem oogcontact houdend met Bent Sæther en Hans Magnus “Snah” Ryan zodat de sessie niet ontaart in een ontspoorde kakofonie. Motorpsycho staat met veel plezier op de bühne. Het drietal houdt zichtbaar van de eigen nummers en dat geeft af op het enthousiaste publiek in de Effenaar. Een optreden om niet snel te vergeten, al was het maar omdat er een piep in mijn oren is bijgekomen.