Muziek

Door midden

Wanneer het jaar 2010 de helft is gepasseerd, hebben er diverse wijzigingen plaatsgevonden in mijn leven. Een nieuw adres, andere baas en er staat opeens een drie in het eerste cijfer van mijn leeftijd. De onaangekondigde break in het bloggen was dan ook broodnodig, en krijgt misschien zelfs een evenzo noodgedwongen vervolg. Gelukkig gaat de stroom van releases onverschrokken door. Tijd voor een overzicht van mijn tien meest gedraaide, en hoogst gewaardeerde platen van 2010. Tot nu toe dan, hè.

Ariel Pink’s Haunted Graffiti – Before Today
Laatst vroeg iemand mij wat ik het beste album van dit moment vond. Before Today van Ariel Pink’s Haunted Graffiti luidde mijn antwoord zonder twijfel. Toen ik vervolgens de vraag kreeg wat voor soort muziek dit was, reageerde ik met “bewust slechte eightiespop”. Ja, het floepte er zomaar uit. Maar als je er over nadenkt, is die omschrijving zo ongelukkig nog niet. Welke band kan schaamteloos kneuterige keyboarddeuntjes, lauwe refreinen, oerwoudgeluiden en afgekloven hardrock afwisselen en samensmelten tot een geniaal album? U weet het antwoord vast al.

Beach House – Teen Dream
Teen Dream was vorig jaar al een favoriet voor de jaarlijst 2010 (lees hier). Dat is nog niet veranderd. De toegankelijkheid van dit Beach House album zorgt ervoor dat er plezier aan beleefd wordt in wat voor omstandigheden dan ook. Maar natuurlijk bij voorkeur op de veranda van een strandhuisje.

Joanna Newsom – Have One On Me
Mijn hoge verwachtingen kwamen in de eerste instantie uit. De pracht van de harp en piano in combinatie met de eigenzinnige kinderstem van de Nevada folkie Newsom is op perfecte wijze vereeuwigd op drie schijfjes. Toch grijp ik niet zo vaak naar de box in de kast. Zou dat misschien komen omdat de meer dan twee uur durende opera een overdosis luistergenot oplevert? Feit blijft, dat wanneer Have One On Me voorbij komt, er voortdurend kippenvel aan te pas komt.

Flying Lotus – Cosmogramma
Produceren als een vorm van kunst. Amerikaan Steve Ellison gaat verder dan hiphop, dubstep en elektronica. Cosmogramma is een meesterwerk waarin diverse stijlen op ingenieuze wijze in elkaar zijn verweven, begeleid door aanstekelijke beats en goed gevonden samples. Een inspiratiebron voor de elektronische muziek van de toekomst.

Julian Lynch – Mare
De “New Wave of American Psychedelica” heeft zich definitief in mijn muziekcollectie gevestigd. Onderdeel daarvan, en misschien ook wel uitschieter, is Julian Lynch met zijn album Mare. Niet altijd akoestische folk wordt hier weinig zachtzinnig uitgesponnen tot spacy collages van bevreemdende pop die je gedachten ongetwijfeld in een andere, kleurrijke wereld doen belanden.

Four Tet – There Is Love In You
Groenland. Min vijftig graden. Wat geef je een Eskimo voor z’n verjaardag? Geen warme deken, maar There Is Love In You van Four Tet. Want wat Kieran Hebden op dit album heeft gepresteerd (behalve zijn eigen creativiteit teruggevonden te hebben) is een dancealbum neerzetten dat warmer is dan een  vierseizoenendekbed. Heerlijke zwoele klanken en subtiel clubvriendelijke beats zonder dat er ook maar een moment een vleugje mainstream valt te bespeuren. Het is te hopen dat dit album net als bij Flying Lotus een inspiratiebron gaat vormen voor velen.

Washed Out – Life of Leisure EP
De soundtrack voor de zomer sleepte mij ook door de koude winter en barre lente. De ultiem relaxende chillwave doet mijn gedachten automatisch afdwalen naar een hangmat op de Malediven. Nu de zes tracks op de steevast uitverkochte vinyl uitgave ook op cd en in Europa worden uitgebracht, is de kans groot dat Washed Out een blijvertje wordt in mijn geluidsdragers. Over dit eenmansproject van Ernest Greene typte ik al eerder een stukje, en wel hier.

Zola Jesus – Stridulum EP
Schitteren EP’s vanwege het compacte aantal nummers of bevatten ze er te weinig? Op deze vraag kunnen we eind augustus eindelijk antwoord geven, want de magistrale Stridulum EP van Zola Jesus (recensie alhier) krijgt dan een heruitgave met meer nummers, zodat er van een volwaardig album gesproken mag worden. De mislukte operazangeres Nika Roza Danilova weet met haar elektronische gothicmuziek een origineel geluid neer te zetten, met raakvlakken van neo-klassiek en industrial. Stridulum II is daarom ook al geslaagd te noemen.

Kurt Vile – Square Shells EP
Moet ik het nog een keer uitleggen? Ik grijp gewoon iedere kans om Kurt Vile de hemel in te prijzen, ook al paradeert hij als de nieuwe blueskoning met gerecyclede riffs en een ongezond lo-fi sound. Square Shells is wederom een voorbeeld van zijn nonchalante houding, die andermaal een grote achteroverleunende trip bewerkstelligt. Er is geen man die psychedelisch getokkel zo voortreffelijk weet uit te dragen. “Too cool to die”, inderdaad.

Trentemøller – Into The Great White Yonder
Een danceproducer die iets als wat voor shoegaze moet doorgaan gaat integreren in zijn muziek. Wat moet ik daarvan denken? Het is misschien ook nog te vroeg voor conclusies, omdat Into The Great White Yonder nog maar net uit is. De luisterbeurten die ik deze plaat tot nu gegund heb, vertellen mij echter dat dit een meeslepend, duister en intrigerend album is geworden. Wars van conventies en doodleuk van gebaande paden afwijkend. Een goed cijfer vooralsnog voor de Deen.

Begrafenismuziek

The Dead Brothers zijn een bijzonder collectief: de bandleden zijn namelijk allen dood. Althans, dat beweren ze. Door allerlei spookachtige rituelen van het platenlabel Voodoo Rhythm is alleen hun muzikaliteit weer tot leven gewekt, om voor eeuwig een ode aan de dood te brengen op plaat en podium. Omdat dat ze toch oneindig de tijd hebben, deden The Dead Brothers, lang geleden geboren in Zwitserland, afgelopen zaterdag zelfs Middelburg aan. In een door Kaffee ’t Hof georganiseerde avond in De Spot bracht het tot een viertal gereduceerde ensemble begrafenismuziek doordrenkt met diepe droefenis.

De “Death Blues” van de act heeft vandaag de dag weinig meer met blues te maken, of het moet de melancholie en wanhopigheid die deze stijl met zich meebrengt zijn. Op het vijfde album The 5th Sin-Phonie staan de strijkers als cello en viool op de voorgrond dat de stemming toch wat anders doet voorkomen dan de blazers die we gewend waren in de muziek van The Dead Brothers. De band doet weliswaar z’n best om af en toe vergelijkbare geluiden er uit te persen, maar de burleske circusmuziek – New Orléans in het dode achterhoofd – heeft duidelijk plaatsgemaakt voor een minder jazzy aanpak. Dat is niet per se minder goed. Wanneer muzikanten Bela Lugosi’s Dead van Bauhaus nadoen, al dan niet in een nagenoeg onherkenbare versie (afgezien van het refrein), dan hebben ze bij mij al een dikke streep voor.

Ik bedenk iedere week weer een andere setlist voor mijn eigen begrafenis. Dat komt omdat er week in week uit goede muziek voorbij komt. Nu is dat even The 5th Sin-Phonie van The Dead Brothers. Dit ondanks dat het optreden niet echt levendig was te noemen, maar wil je met een stel doden op het podium. De grootste zombie van de avond stond echter in de zaal notities te maken. Lees mijn verslag voor 3voor12/Zeeland hier.

Von Spar – Foreigner

Soms kan oude klinkende muziek enorm verfrissend aandoen. Zo kwam ik tussen alle grote voorspelbare releases van afgelopen maand zomaar uit het niets Von Spar tegen, met het derde album Foreigner. De act was aan mijn aandacht ontsnapt ik een tip kreeg van Theo Ploeg. Dit naar aanleiding van het bericht dat leden ervan de samenwerking hebben gezocht met Axel Willner (The Field), Ada, Jörg Burger (The Modernist), Jens-Uwe Beyer (Popnoname) en John Stanier (Battles). Hoewel die supergroep Cologne Tape al op papier niet te versmaden is, bewijst Von Spar met Foreigner dat het kwartet ook uitstekend zonder additionele muzikanten uit de voeten kan.

Een geweldige openingstrack kan de verwachtingen voor de rest van het album te hoog laten oplopen, doch de Europese reis die Von Spar maakt op Scotch & Chablis doet alleen maar naar meer smaken. In het jaar 1977 was er nog geen kanaaltunnel, anders had er vast en zeker een Trans-Europe Express tussen Schotland en Chablis bestaan. De gelijkenis tussen dat nummer van Kraftwerk is misschien niet helemaal treffend omdat Von Spar de erfenis van het Ruhrgebied combineert met bijna Amerikaanse (synth)popnoir en de minimale Keulen-sound. Hierdoor omspant Von Spar muziekstijlen van eind jaren zestig tot nu. Krautrock verzette zich als genre vaak juist tegen de Amerikaanse cultuur; tegenwoordig gaat het hand in hand.

You Shake Down On My Settee Tonight is niet alleen qua titel de meest ontoegankelijke track van het album, maar schrikt met zijn a-ritmische klanken van de basgitaar wellicht luisteraars af. Die basgitaar wordt hier overigens bediend door Mario Katz, die we ook weer zullen terugvinden op Cologne Tape releases. Von Spar slaat na deze track meteen terug naar de dansvloer met TrOOps, een wave disco track met verrassend melodieuze vocalen, die overigens een wat slappe tekst opdreunen. Deze single heeft al een aantal heerlijke remixen opgeleverd, onder meer van Prince Language.

Toch zoekt Von Spar het vooral in kosmische sferen, al dan niet gecombineerd met Motorik-ritmiek, en niet zo zeer in de popmuziek. De tracks die de luisteraar in het midden van het album tegenkomt, I Can’t Stand The Grain en Collecting Natural Antimatter zijn hier een overtuigend bewijs van. Laatst genoemde nummer doet aan alsof Jean Michel Jarre en Giorgio Moroder samen op het podium staan, begeleid door een progrockband. Deze spacy lijn wordt doorgezet met HyBoLT (Hypersonic Boundary Layer Transition), de al eerder uitgebrachte eerste single van het album, dat ons inderdaad naar grote hoogten stuwt.

De bij vlagen opdoemende discobeats maken van Foreigner en plaat die het goed zal doen op de alternatieve dansvloer. De afsluitende nummers λ (Lambda) en Daddy Longlegs herinneren daar nog even aan. De één doet dat met electroklanken en rustgevende samenzang zoals ze dat bij Kraftwerk ook zo goed konden, de ander is een stompende en misschien wel de meest freakende track van het album, dat de toetsenist volledig uit z’n dak laat gaan. Von Spar houdt echter gedurende drie kwartier het concept volledig bijeen, wat het een consistent en verrassend goed album tussen de hedendaagse releases maakt.