Muziek

Jaarlijst 2009 – Buiten de boot

Bij het opstellen van een top tien is er altijd een nummer elf. Sterker nog, er zijn een heleboel nummer elfs. De reservekeeper zeg maar. Je wordt gewaardeerd, maar speelt nooit. Dat gaat niet op bij Deer Tick. De klapper van dit jaar Born On Flag Day (en de uitstekende EP More Fuel For The Fire) is op deze site al uitgebreid besproken, en is de meest gedraaide countryplaat in m’n collectie. Toch een nummer elf. Net als The Pines. Tremolo is een prachtige en heerlijk ontspannen akoestische folkplaat om lekker in de schommelstoel op de veranda – met een glas whisky – bij weg te dromen. Wegdromen doen we ook met de Belg Jürgen de Blonde, ofwel Köhn. Dit eerbetoon aan Jean Michel Jarre stond in juni nog steevast bovenaan, maar is nu weggezakt naar nummer elf. Met pijn aan het hart.

Pijnlijk is ook het liefdesverhaal beschreven in de rockopera The Hazards Of Love van The Decemberists. De muziek is het tegenovergestelde. Fantastische groeiplaat, die ik al eerder de hemel in prees. Toen was het nog een kandidaat voor plaat van het jaar, nu een nummer elf. Op diezelfde positie vinden we Antony & The Johnsons met het gevoelige The Crying Light. Het is één van die albums die in het begin van het jaar veel indruk maakten, maar daarna in de vergetelheid zijn geraakt. Noble Beast van flierefluiter Andrew Bird is er ook zo eentje. Een nummer elf.

Er zijn veel folk en singer songwriter albums te vinden op nummer elf, zie ik nu. Een paar namen? Bowerbirds, Great Lake Swimmers, Castanets, Elfin Saddle, Magnolia Electric co. en Port O’Brien, bijvoorbeeld. En wat te denken van het ongelooflijk ritmische album (zonder drums) Declaration Of Dependance van Kings Of Convencience? En de side-kick van zanger Erlend Oye onder de naam The Whitest Boy Alive? Op vrouwelijk gebied wordt er gescoord met Sharon van Etten, Neko Case, Alela Diane en Eilen Jewell. Nederlandse bands als The Black Atlantic en Audiotransparent verdienen eveneens een regel.

Naast al het akoestische werk zijn er ook uitstekende elektronische albums gehoord dit jaar. A Certain Distance van Lusine is zo’n album dat door het hoge popgehalte een lange houdbaarheidsduur heeft. De heerlijke terugkeer (nooit weggeweest) van de vocoder. Bibio’s Ambivalence Avenue is ook een enorm vernuftige plaat die het artificiële computergeluid verenigd met organische folk. Heel afwisselend ook.

Voor afwisseling mag je tevens bij Dan Deacon aankloppen. Deze übernerd strooit met bliepjes als een zwarte piet met pepernoten. Compleet gestoord, en buitengewoon vermakelijk. Het beste dubstep album was natuurlijk 5 Years Of Hyperdub, maar verzamelaars zijn flauw in jaarlijstjes. Daarom vermeld ik bij deze nog even Boxcutter en ons Nederlandse 2562. Het beste (mede-)elektronische album op nummer elf is echter de samenwerking tussen Machinefabriek en Peter Broderick. Neoklassiek in een folktronisch jasje. Wat dat dan ook mag betekenen. Prachtige combinatie in ieder geval.

Psychedelica was hét sleutelwoord van muzikaal 2009, dus veel albums die in deze categorie vallen, komen op nummer elf terecht. Neon Indian, Devendra Banhart, Sleepy Sun, Ducktails, Ganglians, Blues Control en The Flaming Lips hebben elk hun eigen niche in dit genre. Eerstgenoemde maakt nog het meest aanspraak op de elfde plaats dankzij de borrelende elektronica.

Gitaren? Ja graag. Wavvves van Wavves haalde de Beach Boys en Sex Pistols door de vleesmolen. Het tartaartje was smaakvol, maar niet helemaal gaar. Bij oudgedienden Wilco ging het er een stuk subtieler aan toe; het levert een puik album op dat zich kan meten met het beste werk van de alt.country Amerikanen. Polvo valt niet onder die omschrijving. In Prism, het eerste album in twaalf jaar, staat weer bol van tegendraadse ritmes, verrassende riffs en unieke composities. Editors hoort eigenlijk niet meer thuis tussen de gitaarbands, maar In This Light And On This Evening viel mij alles behalve tegen. Eén van de weinige bands die dit jaar meer richting de jaren tachtig ging dan naar de jaren zeventig. Nog vier “honorable mentions”: No Age (Losing Feeling 7”), Deerhunter (Rainwater Cassette Exchange EP), Lightning Bolt (Earthly Delights) en Girls (gelijknamig album).

Op de elfde plaats hebben we ook nog een buitencategorie. Jazz kan je het al lang niet meer noemen, doch het Noorse Supersilent heeft met haar nummer 9 een album afgeleverd dat even tijdloos als briljant is. Van hetzelfde platenlabel Rune Grammofon is 3 van Susanna afkomstig. De slowpop elektronica met een vleugje jazz heeft iets magisch. Net als de laatste plaat van David Sylvian trouwens, waar de crème de la crème van de internationale improvisatiescene acte de présence geeft. Improviseren doen ze ook bij Liondialer. Deze samenwerking tussen Greg Haines en Danny Saul (beide ook keurige soloplaten, trouwens) mocht ik dit jaar live aanschouwen in Middelburg en ik ben nog steeds erg blij dat ik toen de cd heb gekocht. Last, but not least: Richard Youngs. Drie volwaardige albums waren er dit jaar aan te schaffen, waarvan Beyond The Valley Of Ultrahits nog het beste is gebleken. Wat een stem heeft die vent. Desondanks op nummer elf. De reservekeeper.

Ixodes scapularis

Alweer een bericht over Deer Tick? Wat is dat toch voor een waardeloze band die de schrijver van deze – voor zover we van schrijven kunnen spreken – weblog in zijn ban heeft? Het is een waarheid als een koe dat er al genoeg tekst op deze site is gewijd aan het viertal rond zanger / gitarist John Joseph McCauley III. Maar ik heb een goed argument om wederom in het toetsenbord te klimmen. Voor het eerst was Deer Tick op de Nederlandse podia te vinden, en dat kon deze fanboy natuurlijk niet ongemerkt laten passeren.

Het Le Guess Who? festival, van oorsprong exclusief voor hippe Canadese bandjes, laat op zijn derde editie, 2009 dus, een ander gezicht zien. Verspreid over vier dagen waren er nu ook muzikanten te bewonderen van andere nationaliteiten. Dat het festival in Utrecht plaatsvindt, is voor de gemiddelde Zeeuw een reden om extra deodorant aan te schaffen om het angstzweet te camoufleren. Immers, alles na de Sloedam is een soort reis naar het einde van de wereld. Zeker voor een stelletje notoire alcoholisten.

Op de vrijdagavond, in de Ekko. Ook in de grote stad hebben ze smoezelige zaaltjes die op de Piek lijken. Des te beter, thuisgevoelens alom. Vijf minuten voordat de band volgens programma moest gaan beginnen staat er alleen nog maar een geluidsman te gapen achter zijn tafeltje. En ik, te gapen achter een glas bier. Even later loopt de zaal dan toch redelijk vol. Er komt een clown op het podium, met schilderingen op zijn gezicht. Het blijkt John McCauley III te zijn. Geen optreden van Deer Tick vandaag, maar “een circus”, aldus het persoon in de schijnwerpers. De band begint met haar uptempo nummers van het laatste album. Het geluid is zo erbarmelijk slecht dat het klinkt alsof Merzbow staat te freaken terwijl er zestien kussens in je oren zijn gepropt. Alleen door de ruwe zang zijn de moderne country klassiekers nog enigszins van elkaar te onderscheiden.

McCauley is werkelijk straalbezopen. Het grootste gedeelte van het publiek ziet er de humor niet van in, maar ik lach me rot. De flauwe grapjes tussen de nummers door hebben inderdaad het niveau van na twee uur ’s nachts, maar zo laat wordt het bij mij nooit, dus ik geniet. Bij de ietwat rustigere tracks blijkt ook het geluid beter. De bandleden mogen dan misschien wel onder invloed zijn van allerlei genotsmiddelen, fouten maken ze niet. Gewoon lekker rommelig, net als het white-trash trailerkamp waarin je de muzikanten voorstelt te wonen.

Er is nog een tweede motief voor een verhaaltje over Deer Tick: de Kerstmis EP More Fuel For The Fire. Nou ja, niet echt speciaal voor Kerstmis, maar wel een reden om deze maand thuis te blijven en de drankvoorraad te plunderen, ook al duurt de EP maar elf minuten. Voor zo’n old skool country ’n roll band als Deer Tick is het natuurlijk enorm vooruitstrevend om een EP exclusief op iTunes uit te brengen. Zo zie je maar dat geweldige bands vanzelf met hun tijd meegaan.

De vier nummers op More Fuel For The Fire zijn opnieuw een stap naar het Midwesten. Steeds meer maakt de singer-songwriter plaats voor line dance country gemixt met pure rock ’n roll. Dat klinkt soms wat clownesk, ja. Bij het downloaden van het eerste nummer La La La zette ik zelf ook al enige vraagtekens. Het hoge swing gehalte maakt evenwel veel goed. Het vierde en laatste nummer is een liveregistratie van Straight Into A Storm, afkomstig van het laatste volledige album. Ik ben geen liefhebber van live nummers, en dit verandert niets. Het geluid is net zo dof als in de Ekko. Toch, Deer Tick is een band die bij deze zure misantroop zowaar een glimlach op het gezicht weet te toveren.