Muziek

Ordo Rosarius Equilibrio – Onani [Practice makes Perfect]

“Maar Onan wist, dat het nakroost hem niet zou toebehoren, daarom, zo vaak hij tot de vrouw van zijn broeder kwam, verspilde hij het zaad op de grond (…) En het geen hij gedaan had, was kwaad in de ogen des Heren, en Hij doodde ook hem” (Genesis 38:9-10). Onanie, de zonde van de speelzucht. La petit mort, ofwel de kleine dood wanneer er weer eens zaad wordt verspild op plekken waar God het niet voor bedoeld heeft. Op het moment dat er een album gewijd aan masturbatie verschijnt, ben ik er natuurlijk als de kippen bij. Zo geschiedde, met het achtste album van Ordo Rosarius Equilibrio, getiteld Onani [Practice makes Perfect].

In de tweede helft van de jaren negentig volgde ik het geesteskind van de Zweed Tomas Pettersson op de voet. De ambientale en middeleeuwsaandoende akoestische doch ook elektronische folk op het Cold Meat Industry label leverde – en doet dat nog steeds – een intrigerende en fascinerende luistersessie op. Zeker de eerste drie albums waren rustgevend en hypnotiserend door de gebruikte loops en afwisselend gebruikte mannelijke en vrouwelijke spraak, hoogst poëtisch rituelen vertalend in woorden. Het derde album Conquest, Love and Self Perserverance zorgde voor een soort van doorbraak voor zover dat mogelijk is in het genre dat een beperkte aantrekkingskracht dan wel blootstelling kent. Het was ook het eerste album waarop het duo flirtte met sadomasochisme en licht choqueerde met hun beeldende passie voor seksualiteit. Met een nieuwe dame in de gelederen werd dit concept verder uitgewerkt, met als bijkomend gevolg dat de act zich teveel leek te herhalen. Mijn aandacht verslapte.

In diezelfde aandacht werd eind vorig jaar weer een flinke dosis bloed gepompt, toen Ordo Rosarius Equilibrio het concept over masturbatie aankondigde en een wereldwijde oproep deed om foto- en beeldmateriaal op te sturen die het idee vereeuwigde. Er werd meer materiaal aangeleverd dan dat er voor een enkel album gebruikt kon worden. Met dat gegeven is de stelling dat men meer exhibitionistisch is ingesteld dan men eigenlijk beweert, gemakkelijk te verdedigen. Zelfbevrediging en het esthetische aspect hiervan boeit de mensheid al eeuwen, maar slechts weinigen durven het uit te spreken of visueel vorm te geven. Op dat gebied is de verkenning van de grenzen tussen pornografie en erotische kunst van O.R.E. reeds geslaagd.

Het album wordt in diverse formaten uitgebracht; om zo uitgebreid mogelijk van het grafische concept te kunnen genieten zal de liefhebber voor de vriendelijke geprijsde boxset kiezen met dvd en extra foto’s: een desillusie. De acht zwart-wit foto’s zijn weliswaar mooi maar niet suggestief of erotisch te noemen; een hals, een gepiercte tepel en een hoge hakschoen vallen wat mij betreft niet in die categorie. De dvd bevat welgeteld één videoclip van de openingstrack Glory To Thee, My Beloved Masturbator. Wanneer je heel goed kijkt zie je hierin vormen van masturberende mannen en vrouwen, maar veel wordt aan de verbeelding van de kijker over gelaten. Datzelfde geldt voor het uitgebreide cd-boekje, dat de vaste platenpers van Cold Meat Industry weigerde te drukken. Mij bekruipt het gevoel van een vijftienjarige die hoopvol ’s nachts naar de contactadvertenties op SBS 6 aan het staren is, met als hoogtepunt een wazige flits van een paarse dildo. Ook pornografie en erotiek zijn subjectieve begrippen.

Het concept overschaduwt de muziek, dat mogelijk nog minder associatie oproept met erotiek of seksuele handelingen. Tot mijn ongenoegen verdwijnt de akoestische gitaar nog meer naar de achtergrond en nemen rustige neoklassieke tonen de overhand op dit album, zoals de voorloper Apocalips al deed vermoeden. Vrij veel bombast, afgewisseld met rustige ambient stukken kenmerken het album. Sinister klokgelui ontbreekt uiteraard ook weer niet. Nieuw is wel het gebruik van het accordeon, maar deze verdrinkt een beetje in het gotische gereutel. De ritueel gesproken teksten tonen meer creativiteit, met titels als What You Sow Is What You Reap en het Italiaans gesproken Amore Rosso, Amore Marrone, Amore Nero (Il Waltzer Del Lupo Mannaro). Ik kreeg desondanks niet het idee naar een sonische exploratie van de masturbatiekunst te luisteren. Een kreet als “Fuck Me” is dagelijks te horen vanuit de mond van een met goud behangen neger, omringt door motjo’s, op vele muziekzenders; daar schrikt niemand vandaag de dag nog van. Gezien het verleden van Ordo Rosarius Equilibrio zullen luisteraars die bekend zijn met het duo nog nauwelijks een wenkbrauw ophalen.

Hoewel het lijkt dat O.R.E. vooral alleen met de aankondiging van het album wilde choqueren, zal Onani [Practice makes Perfect] de preutse mens wel degelijk de ogen doen sluiten. Diegenen die wat meer gewend zijn, zullen zich moeten afvragen wat nu eigenlijk belangrijker is: de suggestie van de beelden en de eigen fantasie of de (dis)satisfactie die de vooropgelegde geile verwachtingen oproepen. Mijn enthousiasme was met dit concept gewekt, maar persoonlijk vind ik dat het album zijn uitwerking mist. Uit de verkoopcijfers zal blijken of de voyeurs het zullen winnen van de exhibitionisten. Ik heb al zo’n plakkerig vermoeden; taboes verkopen nu eenmaal.

Wavves – Wavvves

Je bent tweeëntwintig jaar oud, woont in San Diego, houdt je voornamelijk bezig met surfen en blowen en de golven zijn het enige waar je je druk om maakt. Wat bezielde Nathan Williams – want die naam draagt het personage dat ik bedoel – dan in godsnaam toen hij besloot een bandje te beginnen? Natuurlijk, bij iedere zichzelf niet respecterende, niksdoende en verouderde tiener hoort natuurlijk een beetje herrie maken met vrienden. Maar dat er vervolgens met een lijpe lo-fi cassetteopname op het label Fuck It Tapes alle noiseindiepop hypebands van vorig jaar worden overtroffen lag vast niet in de lijn van de verwachtingen. Nouns van No Age eindigde op nummer drie in de jaarlijst van het alom gewaardeerde Pitchforkmedia, Times New Viking werd de hemel in geprezen en Nathan Williams lacht zo hard dat de pis van zijn lul drupt…

Je bent tweeëntwintig jaar oud, woont in San Diego, leeft in een chaos en maakt je vooral niet druk om de rommel om je heen. Nathan Williams voelt zich er zelfs prettig in. Niet verwonderlijk is de muziek van de bijbehorende band Wavves ook ordeloos. Het rammelt, schuurt, stoort, kraakt en lijkt zonder ook maar enige interesse voor geluid te zijn opgenomen op een jaren ’80 bandrecorder. Wat nou lo-fi, gewoon no-fi. Niet alleen de band draagt de naam Wavves, maar ook de cassette, CD / LP (met extra nummers op Woodsist) en een song. Om de verwarring compleet te maken wordt het aanstaande album Wavvves (ja, met drie v’s) niet op het eerder aangekondigde De Stijl Records uitgebracht maar op Fat Possum, bevat het doodleuk dezelfde songtitels voor compleet andere nummers en is ook nog eens de hoes in dezelfde stijl als de voorloper van vier maanden terug.

Je bent tweeëntwintig jaar oud, woont in San Diego en je bent een liefhebber van popmuziek, maar ook van punk. Het zette Nathan Williams aan om een combinatie tussen typische Californische surfpop à la Beach Boys, destructieve slaapkamerpunk en tweedimensionale analoge noise te gaan produceren. Ik omschreef de muziek van Wavves al eerder als een “oude Beach Boys LP waar een schuurmachine overheen raast”, en dat is nog steeds een waarheid als een koe. De melodieuze zang wordt gedurende veertien nummers weinig subtiel ondergesneeuwd door gitaar en bas met een exces aan distortion. De percussie is simpel maar effectief (veel bekkens) en de gitaarakkoorden dragen diezelfde punkattitude uit. Daarnaast lijkt Nathan ook geïnspireerd door gothics, doen de songtitels Goth Girls, California Goths, Summer Goth, Beach Goth en Surf Goth vermoeden. De rauwe, vuile puurheid op Wavvves is een grote troef, zo ook de zang. Hoe Nathan op No Hope Kids (“Got no car, got no money, got nothing…”) heerlijk nonchalant whahwhawhawha zingt is typerend voor zijn manier van muziek maken evenals zalig aanstekelijk. De uitschieter So Bored is de perfecte soundtrack voor weer een dag op kantoor.

Je bent achtentwintig jaar oud, woont in Middelburg en wou dat je tweeëntwintig jaar oud was, in San Diego woonde en je vooral bezig hield met surfen, blowen, de golven en het nieuwste hypealbum van het jaar 2009 op de wereld zetten. Het is makkelijk scoren om te gaan gillen dat Wavves dé noiseindiepopband van dit jaar is. Want zo wordt er in de pers en op internet al met deze act omgegaan. Maar ontkennen kan ik het gewoon niet. Daarvoor is Wavvves te briljant, energiek en verfrissend. Zullen we deze plaat na de zomer ook nog zo omhelzen? De tijd zal het leren. Check in de tussentijd dit optreden bij Dwars (solo & verkouden, zonder drummer) of hier een recente show in Brooklyn.

De verfransing van de muziek

De Franse taal. Dit zeer erbarmelijke romaanse jargon, deze ergste verminking van Latijnse woorden, deze taal die tegen haar oudere en veel edeler zuster, het Italiaans, met eerbied zou moeten opkijken, deze taal die de afschuwelijke nasale klanken en, on, un als exclusief eigendom heeft, evenals het hikachtige onuitsprekelijk weerzinwekkende accent op de laatste lettergreep, terwijl alle andere talen de zachte rustgevende lange voorlaatste lettergreep hebben; deze taal die geen metrum kent maar waarin alleen het rijm, en wel meestal op é of on, de vorm van de poëzie bepaalt – deze armzalige taal wordt als langue classique naast de Griekse en Latijnse geplaatst! Ik roep heel Europa op tot een algemeen boegeroep om deze meest schaamteloze van alle dwaasheden naar beneden te halen. De andere werelddelen hebben apen; Europa heeft Fransen. Dat weegt tegen elkaar op. [uit: De Kunst Van Het Beledigen van Arthur Schopenhauer]

Terwijl er 400 miljoen mensen op de aardkloot Spaans spreken, is Frans op de Nederlandse scholen nog gewoon een verplicht vak. Het Frans wordt geassocieerd met romantiek, goede wijn en een Bourgondische levensstijl. Miljoenen Nederlanders trekken er jaarlijks naar toe. Maar is het Frans wel zoveel “joie de vivre”? Met een stokbrood onder je arm en een beaujolais erbij los je één van de grootste populaties van werklozen in de EU niet op, bleek wel uit de rellen in 2005 waar ruim tienduizend Renault’s in vlammen opgingen. De Fransen staan nou niet bepaald bekend om hun gastvrijheid en goede wijn kun je tegenwoordig ook uit Chili of Zuid-Afrika halen. Kortom, Frankrijk heeft een nieuw soort exportproduct nodig. Dat de Franse president Nicolas Sarkozy ruim een jaar geleden trouwde met de Céline Dion van Europa, Carla Bruni, was een goed geplande promotiecampagne voor de Franstalige muziek. En het heeft gewerkt. Franstalige muziek is het Duits en het Spaans in de Nederlandse hitlijsten aan het inhalen. Dat kunnen de geallieerden nooit zo bedoeld hebben.


Coeur de Pirate || Comme des enfants from Dare To Care Records on Vimeo

Voor de nieuwe Serge Gainsbourg, Patrick Bruel of Edith Piaf hoeven we niet meer naar het zuiden, ze liggen vaak gewoon bij de Free Record Shop. De klassieke chansonniers van vandaag voegen heden ten dage een vleugje popmuziek aan hun zang toe, om het geheel ietwat moderner te laten klinken. Artiesten die daarin geslaagd zijn, dragen de namen van onder andere Barbara Carlotti, Julien Doré, Berry, Emilie Simon en natuurlijk onze eigen schreeuwlelijk Wende Snijders. Mijn persoonlijke favoriet van dit moment is Coeur de Pirate, waarachter de pas achttienjarige Béatrice Martin uit Québec, Canada, schuilgaat. Het liefdevolle, schattige meisje op de piano doet voorkomen dat het iedere dag Valentijnsdag is en roept direct gedachten op aan de überromantische Franse film Amélie. Over Amélie gesproken, probeer ook eens Amylie, ook uit Québec, met haar vrolijke debuutalbum Jusqu’aux Oreilles.

Fransen zijn naast de zang ook verzot op synthesizers. Denk aan Air en Daft Punk. Uit België kende we al de geile Franstalige electro van Vive La Fête, en in die klasse is daar vorig jaar de electropop van Yelle aan toegevoegd. En zo stonden er op het  Eurosonic festival 2008 opeens twee handen vol optredens van Franse electro(clash) bandjes geprogrammeerd. Die hype in inmiddels wel weer een beetje overgewaaid. Chansons blijven daarentegen tijdloos. Voor de vrouwelijke versies daarvan hebben we in Nederland een soort van specialist: Guuzbourg, oftewel Guuz Hoogaerts. Deze journalist van de Revu verdiept zich al jaren in de Franse zuchtmeisjes (begrip van Giphart), met een veelgelezen website en twee uitstekende compilaties tot gevolg. Het mannelijk geslacht wil vooral kijken naar deze zuchtmeisjes, lijkt het. Slechts weinig mannen die de taal van cognac en champagne spreken, zingen zichzelf in de schijnwerpers, op een paar uitzonderingen na.

Vorig jaar had ik het genoegen kennis te maken met Edouard van de Velde. Deze Fransman resideert tegenwoordig in Amsterdam en is actief lid van de band The Vondels, een “power trio incorporating ambient zen rock and progressive pop”. Solo staat hij echter meer dan ook zijn mannetje. Met zijn Jacques Brelesque krachtige chansons brengt hij een ode aan de Franse taal en doet dat niet onverdienstelijk. Dat hij net zo gemakkelijk de Engelstalige singersongwriter-markt betreedt, bleek vorig jaar november, toen hij het gehele aanwezige publiek stil kreeg met zijn gevoelige stem en zachte gitaar, dat mij aan Jacob Golden deed denken. Het is te hopen dat dit werk naast dat van The Vondels de weg naar het internet snel vindt en Edouard de erkenning krijgt die hij verdient.

Arthur Schopenhauer mag ik dan wel graag gelijk geven, er bestaat geen andere taal die romantiek, zwoelheid, een hitserig gevoel en dramatiek zo weet voort te brengen, en te verenigen. Ik vind het dus allerminst een slechte zaak dat Franstalige muziek ook door de platenmaatschappijen geografisch breder wordt ingezet. De gemiddelde Nederlander zal altijd naar Frans Bauer of gladgestreken producties van Coldplay blijven luisteren, dus van een invasie is geen sprake. En afgelopen vrijdag stond het programma van Ruud de Wild gewoon in het teken van Die Deutsche Dreizehn, waarbij de beste Duitse hits voorbij kwamen. Toch: het is een feit dat Franstalige muziek meer geaccepteerd én gewaardeerd wordt in Nederland. En drink tijdens het luisteren ervan er ook maar een goed glas Franse wijn bij, want die blijven ondanks alles niet te overtreffen.