Muziek

Reines d’Angleterre & Èlg

In de strijd om de wisselbeker voor het meest ongemakkelijke album van het jaar is er sprake van een heuse een nek-aan-nek race. De kanshebbers laten geen mogelijkheid onbenut om de luisteraar uit balans te brengen, angst aan te jagen en tot waanzin te drijven. Mrbungle analyseert met gevaar voor eigen leven de twee kandidaten. Welke plaat wordt als eerste afgezet?

Reines d’Angleterre is een bijzonder trio gevormd door de crème de la crème van de Franse avant-garde muziek. Ghédalia Tazartès moet geen onbekende meer zijn voor menig liefhebber. Hij wordt hier bijgestaan door twee “elektronische botanisten”, Èlg en Jo Tanz. Dit tweetal opereert zowel solo als ook onder de naam Opéra Mort, en Jo runt daarnaast het Tanzprocesz label. Globe Et Dynastie (op Bo’Weavil Recordings) is de eerste plaat opgenomen in een studio, en de opvolger van Les Comores dat vooral live opnames bevatte.

Op Globe Et Dynastie is het Tazartès die met zijn vreemde stemverschuivingen geesten oproept. Met een ijzingwekkende voordracht, dat zonder meer bij een Middeleeuws duivelsritueel zou passen, zet hij de lijnen uit voor een asynchrone achtergrond. Als een elektronische dierentuin gaan de andere twee tekeer op synthesizers, samplers en andere instrumenten die lawaai maken. Referenties als Throbbing Gristle en Pete Swanson moeten je een idee geven: industrial noise, donkere drones en hallucinerende effecten. Tazartès’ accordeon lijkt op de laatste track ook nog even langs te komen. Globe Et Dynastie is daarmee een sterk staaltje experimentele muziek, dat bizarre vocalen  (inclusief keelzang) combineert met moderne elektronica. Een mindfuck extraordinaire.

Èlg, in het echte leven Laurent Gérard, is misschien wel de meest geflipte van bovengenoemd drietal. Hij is bij mij vooral bekend vanwege zijn Tout Ploie lp op het KRAAK label, waarop hij zijn eigen Franse chansons combineert met avant-garde songwriting. Inmiddels heeft de Parisien al een behoorlijke discografie opgebouwd met voornamelijk weirde elektronica. Wie anders dan hijzelf zou Reines d’Angleterre voorbij kunnen gaan in absurditeit?

Mil Pluton is het nieuwste wapenfeit van Èlg. Dat hij zich bedient van mysterieuze knip-en-plak elektronica, ondersteund door bonkende EBM-beats en dynamische, improviserende composities is nog wel uit te leggen. Het zijn vooral de vocalen die van Mil Pluton één van de meest vreemde platen van het jaar maken. Dit gaat de Franse taal voorbij; freaky Esperanto-gemurmel, een octaaf of wat hoger dan je als prettig zou kunnen ervaren, is een constante stoorzender, terwijl de spontaan opspringende ritmes eigenlijk al genoeg voor verwarringen zorgen. Van chansons of überhaupt iets wat op een liedje lijkt, is weinig meer terug te vinden. Toch lijkt hij tijdens Pol Culte, aan het einde van kant A, een voorliefde voor popmuziek niet te kunnen onderdrukken.

Op kant B begint Four Acts Amazon met kippenvel opwekkende ambient drones, maar even verder zijn het wederom die ongelooflijk rare stemmetjes die de aandacht opeisen. Het nummer heeft in het midden een keiharde climax, doch eindigt in een soort exotische Musique Concrète. Hij krijgt tijdens deze vier acts overigens hulp van onder andere Bill Kouligas (PAN) en Jan Anderzen (Kemialliset Ystavat & Tomutonttu). Afsluiter Addio doet net als eerdere passages denken aan Throbbing Gristle en Coil: experimentele elektronische muziek zonder enig kader, met op de voorgrond oncomfortabele zang. Een half uurtje Mil Pluton en je ontwaakt alsof je een paar weken in een isoleercel hebt gezeten. De overigens prachtig verpakte plaat verschijnt in een oplage van driehonderd stuks gezamenlijk bij Alter en Hundebiss Records.

Majutsu No Niwa – Volume V

Iedere zichzelf respecterende platenzaak zou een aparte afdeling moeten hebben voor Japanse psychrock, met in de verkoopbakken in ieder geval alle releases van Overhang Party en – na het overlijden van de act in 2007 – reïncarnatie Majutsu No Niwa. Van leegstand kan dan in ieder geval geen sprake zijn, want de band waarvan de naam zoiets betekent als “magische tuin” is inmiddels alweer aan het vijfde album toe. Een dubbelluik nog wel, uitgebracht op twee afzonderlijke cd’s.

De heren Rinji Fukuoka, Wataru Kawai en Shigeki Morohashi hebben de reputatie één van de hardste rockbands van Japan te vormen. Vooral live schijnen de muren van gitaarfeedback garant te staan voor een gehoorbeschadiging. Die energie werd al eens vastgelegd op het album Sylvania 7027 Live, van vorig jaar. Volume V, het resultaat van zorgvuldige studio opnames, neemt duidelijk een andere weg.

Op Part I: The Visionaries’ Sand Zone zijn de melodieuze en melancholische riffs duidelijk in de spotlight gezet. Die slepende stukken worden slechts mondjesmaat afgewisseld met de stijl waar Majutsu No Niwa meer bekend om staat: metershoge gitaarmuren doordrenkt met distortion, die je met een bovenmodaal volume gemakkelijk omverwerpen. De heldere productie laat juist horen dat de muziek van dit Japanse drietal op punk is geschoeid, waar Fukuoka met zijn dreinende zang er dikwijls een acid ballad van maakt. Daardoor kan ik niet anders de conclusie trekken dat – afgezien van het stompende Falling – Majutsu No Niwa hier een stuk minder gewelddadig klinkt dan op vorige releases.

Met Part II: With à qui avec Gabriel gaat de band nog een stap verder. À qui avec Gabriel is een jonge Japanse accordeonspeelster en zangeres, wiens debuutalbum werd uitgebracht op John Zorn’s Tzadik label. Met dromerige, romantische klanken duwt zij dit tweede deel nog meer richting melancholie en rust. Het tempo ligt laag en de gitaar heeft verre van een hoofdrol te vertolken. Het zijn vooral de huilende zang en accordeon die er een folk plaat van maken. Maar het komt natuurlijk wel uit Japan. De geografische oorsprong maakt dat deze release ook gewoon weer tussen de psychedelica hoort te staan, naast allerlei andere bevreemdende uitgaven.

Het is even wennen het talent van Majutsu No Niwa om uitstekende liedjes te schrijven zo duidelijk op de voorgrond te horen. Uiteindelijk blijkt dat allerminst een slecht gegeven te zijn. De band doet concessies op het gebied van pure kracht en lawaai, en weet dit ruim te compenseren met hun eigenzinnige sound. Volume V is daardoor opnieuw een gedenkwaardig moment in de discografie van de Japanners.

Volume V wordt gezamenlijk uitgebracht door There en Musik Atlach.

Orphan Fairytale – Comets Come Alive

Welkom in de wonderlijke wereld van Orphan Fairytale, de muzikale toverfee uit Antwerpen. Orphan Fairytale is Eva van Deuren, die u kent van diverse releases op labels als Ultra Eczema, Release The Bats (rip), Beniffer en Taped Sounds. U kent Eva van haar cdr’s uit eigen hand, met soms zelf gefabriceerde stoffen verpakkingen. U kent Eva van Frozen Corpse, Hardline Elephants, Maskesmachine en het illustere Eekhoorn X (een geweldige tijdreis naar 80s en 90s VHS cultuur). Maar het nieuwste album van Orphan Fairytale, Comets Come Alive, kent u wellicht nog niet.

Luisteren naar Comets Come Alive is een stap zetten in een eigenzinnig sprookjesverhaal, inclusief magische paddestoelen en tropisch gekleurde slangen, als we de hoes moeten geloven (gemaakt door Michèle Matyn). De soundtrack hierbij is al even dromerig en aandoenlijk. Met speelgoedinstrumenten, diverse objecten en een keyboard mikt Orphan Fairytale op eenvoud en kinderlijke spontaniteit, maar het resultaat is meer dan een slaapliedje. Ze toont een bewonderenswaardige creativiteit door minimalisme, new age, psychedelica en repeterende klanken te laten versmelten.

Deze dartelende jeugdigheid kan echter niet helemaal verbloemen dat Orphan Fairytale ook een sinister en verontrustend gedaante heeft, zoals ook zoveel sprookjes een duistere kant kennen. De Disney en/of tekenfilm hallucinaties die de muziek dikwijls oproept, worden vergezeld door beelden van schimmige, spookachtige verschijningen. De muziekdoos in het begin van het langste nummer, Meteor Shower, is daar een mooi voorbeeld van. Maar ook verderop zweeft Comets Come Alive tussen een keuze tussen goed en kwaad, en neemt en passant het beste van die twee werelden mee.

Meer nog dan haar vorige releases laat Eva van Deuren echte ritmes achterwege, en laat ze de luisteraar drijven op een kalme zee de tijd voorbij. Het album is ondanks dat helaas geen oneindig verhaal. De vertelling eindigt nogal abrupt, aan het einde van Blossoming Wings. Maar de betovering is wel van langere duur, zodat de plaat als vanzelf opnieuw wordt opgestart. Het is de onweerstaanbare drang om in die wonderlijke wereld van Orphan Fairytale te blijven.

Comets Come Alive is nu uit bij Blackest Rainbow Records.

Foto door Ulrike Biets / Gonzo (circus).