Muziek

Incubate festival 2012

Maandag is het zover: dan gaat Incubate editie 2012 van start. Het festival dat Tilburg helemaal doet opleven is nog meer dan voorgaande jaren een allesomvattend evenement, met kunst, film, theater, debat en muziek. Je kan natuurlijk niet overal verstand van hebben, dus concentreer ik mij komende week op dat laatste. Een overzicht van de door mij uitgestippelde route, op de woensdag, zaterdag en zondag.

Op woensdag 12 september ben ik twee uur lang niet weg te slaan uit de Paradox. Daar staat als het goed is het drumstel klaar van de Australische percussionist Will Guthrie. Zijn plaat Sticks, Stones & Breaking Bones (recensie hier) uit dit voorjaar behoort nog steeds tot mijn favorieten van 2012, en ik twijfel er eigenlijk niet aan dat hij zijn improvisatiekunst en fabuleuze techniek ook live kan waarmaken. Wie live misschien nog wel beter is dan op plaat is Bill Orcutt. De voormalig gitarist van Harry Pussy is vandaag de dag in topvorm op zijn akoestische gitaar, waar dikwijls bewust een aantal snaren van ontbreken. Verwacht geen mooie melodieën, maar kapotte blues en raggende improvisatie ondersteund met vaag gemompel.

De zaterdag staat bij mij in het teken van Denemarken en noise. De platenlabels Sacred Bones en Posh Isolation zorgen dan namelijk vanaf voor een vermakelijke lineup in de Stage01, onderdeel van de 013. Om te beginnen met Vår (voormalig War), een project van Loke Rahbek en Elias Rønnenfelt. Eerstgenoemde runt het Posh Isolation label en is zanger van Sexdrome, terwijl Rønnenfelt speelt bij Iceage. De muziek van Vår is derhalve een te verwachten combinatie van house en punkmuziek. En toch denk ik dat deze band een publiek achterlaat dat zich nog eens achter de oren krabt.

Girlseeker is nog steeds de coolste band op aarde, en behoeft geen introductie meer. Zeker niet nadat de wanhopige Denen Incubate vorig jaar al liet kennis maken met hun gedementeerde pop. De zaal wordt nadien ingeruild voor de Pauluskerk, want daar spelen achtereenvolgens Twinsistermoon en Cian Nugent. De kerk is uitstekend geschikt voor akoestische optredens, en de spookfolk van Mehdi Amaziane (ook lid van Natural Snow Buildings) en het fingerpicking van Nugent past daar prima.

Terug naar de 013. Daar doet Elias Rønnenfelt nogmaals een optreden, nu als frontman van punkact Iceage. Dat optreden wordt – afgaande op eerdere – kort, rommelig maar fucking intens. ‘s Avonds staat er met Consumer Electronics en Con-Dom ongecompliceerde, keiharde noise op het programma, maar stiekem hoop ik ook nog even een stukje mee te pikken van Joe Speedboat, het nieuwe Dead Moon-achtige rammelpunk project met onder andere Edgar Wappenhalter en Wim Lecluyse (Morc Records) in de gelederen.

Overtuigd van zijn laatste plaat (recensie hier) ga ik met hoge verwachtingen naar het optreden van Diamond Terrifier kijken, de zondagmiddag. Noise, ambient en improvisatie met een saxofoon. Een half uur later komen we met Amen Dunes in wat rustiger, zij hij nog steeds behoorlijk psychedelisch, vaarwater. Het is te hopen dat ik bij het navolgende Ancient Ocean de kater van gisteren te boven ben, want dit valt in het genre “dromerige minimalistische drones”. Wakker worden doe ik beter bij The Men, heerlijk catchy noiserock met een punkrandje. Ook weer van het Sacred Bones label trouwens. In het vorige bericht op mrbungle.nl is al te lezen dat ik graag naar de drones van Expo ’70 luister, en dat zal live, aan het einde van de zondag, niet anders zijn.

Tot zover een overzicht van mijn planning komende week. Hang me er niet aan op, want er is natuurlijk nog veel meer te zien dan in deze bekrompen agenda wordt genoemd. Mis het leukste festival van Nederland niet!

Expo ’70 – Beguiled Entropy

De laatste paar jaar duikt de naam Justin Wright en zijn naam Expo ’70 steeds vaker op in muziekgenres die we simpel gezegd kunnen indelen onder de bijvoeglijke naamwoorden psychedelisch, experimenteel, analoog en kosmisch. De discografie van de in Kansas City wonende Wright uitspitten is inmiddels een heel werk, waardoor soms de kleinere (live)opnames er heruitgaven op cassette en cdr verdwijnen in de massa. Eens in de zoveel tijd verschijnt er echter een ijkpunt: een solo studio album op een wat groter label dan zijn eigen Sonic Meditations. Beguiled Entropy is er zo één.

Deze lp op Blackest Rainbow bevat nummers uit een twee dagen durende opnamesessie in zijn eigen – waarschijnlijk donkere – kelder, die plaatsvond nadat hij op diverse podia zijn thuisland uitvoerig had laten kennismaken met zijn spacy drones. Ruimtelijk zijn de vijf nummers zeker van opzet, en het feit dat deze in een studio zijn opgenomen biedt ook de mogelijkheid het geluid wat warmer en gevarieerder aan te kleden.

De openingstrack Mark Of The Rising Mantis bijvoorbeeld, heeft naast de melodische gitaartexturen een laag met analoge bliepjes en andere effecten die de aandacht probeert af te leiden, totdat een loodzware proggy riff de inleiding vormt voor het volgende nummer. De tot dikke mistige ambient uitdijende drones krijgen een behandeling met subtiel jammend gitaarspel en echoënde synthesizers, wat voor een meesterlijke trip zorgt.

Toch is Beguiled Entropy duidelijk opgewekter dan een hoop voorgaande releases, met meer beweging en verandering in de soundscapes. Vooral de twee nummers op kant B lijken meer om pulsatie en ritmes te draaien. Hard afgespeeld is Backmasking Deeper Than Darkness alsof er een gigantische donkerbruine modderstroom op je af komt, terwijl Pulsing Rings Of Ice zelfs een drumcomputer meebrengt, als een soort vertraagde dronetechno. Dat genre bestond vast nog niet.

Met zo’n vruchtbare output is het gemakkelijk kritiek leveren; drones hebben namelijk nog al eens de neiging om aan de oppervlakte allemaal hetzelfde te klinken. Hoewel ik sommige releases van Expo ’70 ook echt niet uit elkaar kan houden, hoor je mij niet klagen. Het niveau is namelijk constant hoog, waardoor albums als deze er nog meer uitspringen.

Mike Khoury & Ben Hall – It’s Not A Fear Of Falling, It’s A Fear Of Landing

Violist Mike Khoury en percussionist Ben Hall komen elkaar regelmatig tegen (onder meer bij Graveyards), maar nog nooit was hun samenwerking zo intens als op dit album. It’s Not A Fear Of Falling, It’s A Fear Of Landing is één van de meest wilde freejazz platen van dit jaar, en als we af zouden gaan op de hoeveelheid energie die het afgeeft, ook meteen één van de beste.

Khoury – eigenaar van de Entropy en Detroit Improvisation platenlabels – is van Palestijnse afkomst, en dat is terug te horen in zijn spel. Melodieën uit het Midden-Oosten zijn herkenbaar tussen de constant trillende snaren van zijn viool. Desalniettemin is het vooral Oost-Europa en de klezmertraditie die in de gedachten opdoemt. Zijn spel draagt die typische melancholiek, afgespeeld in sneltreinvaart.  Fingerpicking op het snaarinstrument wordt afgewisseld met compacte, wilde bewegingen van de strijkstok, en onverwachte korte pauzes. Een grensoverschrijdend stukje improvisatie.

Maar dan Ben Hall. Hij lijkt nog meer haast te hebben met het afwerken van dit half uurtje. Zonder medelijden richt hij een waar slachtveld aan op het drumstel: geen seconde wordt onbenut gelaten de vellen en bekkens met een ongelofelijke kracht en snelheid te mishandelen. Hoewel het in de eerste instantie klinkt alsof er lukraak een aanval wordt geopend op het instrument, speelt Hall met een weldoordachte tactiek, met militaire precisie uitgevoerd. Zijn oneindige salvo’s zijn strak als een mitrailleur, zodat hij een groot aandeel opeist in de intensiteit van het album.

Deze ongenadige lp zou bij iedere liefhebber van improvisatiemuziek en volledig vrije jazz in huis moeten staan, en kan wellicht ook liefhebbers van etnische klanken bekoren. It’s Not A Fear Of Falling, It’s A Fear Of Landing komt uit bij 8mm Records in een handgenummerde editie van 125 exemplaren.

Foto door Jan Pillaert.