Muziek

Floris Vanhoof – Cycles Of Confusion

In januari van dit jaar noemde ik Floris Vanhoof al één van de meest creatieve figuren in het hedendaagse Vlaamse kunstlandschap. Dit onder meer vanwege de release van de cassette Hootcha op het Stenze Quo label. Zou je deze tape nog kunnen zien als een tussendoortje, zijn recente album Cycles Of Confusion is een belangrijk nieuw hoofdstuk in de discografie van de jonge Belg.

Dit is zijn tweede lp na het tamelijk noisy debuut Time Slime op Ultra Eczema. Cycles Of Confusion (of zijn output van de laatste twee jaar in het algemeen) hiermee vergelijken verraadt dat Floris genuanceerder is geworden. De dikwijls zelf gefabriceerde synthesizers brengen vandaag de dag minder gekraak en meer subtiele, melodische geluiden voort, zoals altijd in gezelschap van zijn eigengemaakte films. Wie hem weleens live heeft gezien weet dat die twee elementen niet zonder elkaar kunnen. Dat maakt zijn werk ook meteen zo bijzonder: de symbiose van beeld en geluid is onontkoombaar, een mutualisme. Sceptici zullen zich daarom terecht afvragen waarom er überhaupt releases zijn met alleen maar audio. Toch weet hij op een of andere manier zijn films mee te sleuren in zijn muzikale experimenten, en Cycles Of Confusion is daar één van.

Op de A-kant van deze lp horen we een live registratie, opgenomen op vier sporen en geheel opnieuw bewerkt in zijn studio. Het is naar eigen zeggen een mislukte poging om Persian Surgery Dervishes van Terry Riley te hermaken met een sequencer. Uiteindelijk horen we de pulserende analoge geluiden van modulaire synthesizers, de luisteraar al snel in meditatieve toestand brengend, mede dankzij de kunst van herhaling. En daar doemen dan net zo vlot beelden bij op. Vanwege het abstracte en ongrijpbare karakter zullen deze wellicht voor ieder anders zijn. Die ruimte voor eigen interpretatie mag je gerust een pluspunt noemen.

Als je dacht dat de A-kant de zintuigen prikkelde, dan heb je het vinyl duidelijk nog niet omgedraaid. In iets meer dan twintig minuten laat Floris Vanhoof op de andere zijde een fascinerende compositie horen in zijn typische persoonlijke collagestijl, gebruik makend van de meest bizarre en uiteenlopende geluiden. Zo is het een oude flipperkast die de inleiding verzorgt en komen er geluidseffecten van Suzanne Ciani voorbij, terwijl verderop een heuse brassband is te horen. De synthesizer is de verbindende factor, die ervoor zorgt dat de verwarring binnen de perken blijft. Toch werkt het improvisationele karakter van de muziek wederom het vormen van allerlei beelden in de hand.

Ondanks het gebrek aan echte visuele ingrediënten – met uitzondering van de prachtige hoes – is Cycles Of Confusion meer dan alleen maar een plaat. Het is een ontdekkingsreis (pardon voor het cliché) langs de kleurrijke wereld van Floris Vanhoof, een uiterst veelzijdig kunstenaar die verder kijkt dan menig ander. Dat maakt van dit album een must-have. De lp is verkrijgbaar via KRAAK.

Bear Bones, Lay Low – El Telonero

Ruim drie jaar geleden kwam Ernesto Gonzáles onder zijn Bear Bones, Lay Low moniker nagenoeg vanuit het niets aanzetten met Vallée de Dith. Ik vind het nog steeds een geweldig album: psychedelische kraut jams gecombineerd met oude elektronica en mistige drones, een losgeslagen verlengstuk van zijn bijdrage aan de Vlaamse act Sylvester Anfang II. Vandaag komt dan eindelijk de opvolger uit, El Telonero.

Hoewel drie jaar een behoorlijk lange periode is, heeft Ernesto niet stilgezeten. Hij ging zich focussen op synthesizers, kocht nieuwe instrumenten en luisterde naar platen van Tangerine Dream, Mort Garson, Bruce Haack en de net als Ernesto in Venezuela opgegroeide Angel Rada. Veel releases hebben we in de tussentijd niet kunnen verwelkomen, maar zijn cassette Smoked The Whole Thing op Sloow Tapes liet al horen dat het gitaargeluid van het vorige album naar de achtergrond is gedrongen, en plaats heeft moeten maken voor stroperige synthgeluiden. Nog steeds met een hallucinerende jaren zeventig vibe, doch met andere referenties.

Op El Telonero rukt Bear Bones, Lay Low zich los van het jam-gebeuren en waagt zich met analoge toetsen, oude drummachines, tapes en sampler aan een liedjesstructuur. Zoals gezegd met verwijzingen naar de oude synth meesters van weleer, een ding dat vandaag de dag wel vaker opduikt. Ernesto heeft hierin één pluspunt, waarmee hij boven de massa uitstijgt: zijn speelse naïviteit. Nummers als Hazy Frog en Bien Gracias bevatten pakkende elektronische melodieën die aan de ene kant lijken te zijn ontsproten aan een verstoord kinderbrein, en aan de andere kant aan een gelouterde popgod. Luister ook maar eens naar het in tweeën opgedeelde Dunas/Goofin’, een proggy surfsong die even verder transformeert in een synthsolo waarbij het moeilijk is niet met het duivelse deuntje mee te fluiten.

Ernesto heeft zijn ziel gelukkig nog niet helemaal verkocht aan de melodie. Veel van de elementen die op de voorgaande releases aanwezig waren, zijn ook op El Telonero terug te vinden: exotische psychedelica, sinistere dub ambient en een gezonde dosis kolder. Het is dan ook een uitstekend album om de geest mee te verruimen. A Fourth Ring is een mooi voorbeeld, of Persona, waarbij de gitaar ook weer even opduikt.

El Telonero mag dan een eerbetoon zijn aan de openingsact in het algemeen, dit album katapulteert Ernesto naar de “top of the bill”, een hoofdprogramma waardig. Het is een geweldige plaat dat de zomer in vuur en vlam gaat zetten. Aanschaffen die hap, digitaal of op cd/lp via KRAAK. Al was het alleen al vanwege de intrigerende hoes, die je laat afvragen wat er in hemelsnaam aan de hand was toen die foto werd genomen.

Charlemagne Palestine & Janek Schaefer

Ja, zo ziet dat er dan uit: een beetje lullig. Het demonenmasker dat geleverd wordt bij de lp Day Of The Demons van Charlemagne Palestine en Janek Schaefer is een leuk grapje van Desire Path Recordings maar de buren ermee angst aanjagen zit er niet in. Misschien moet dat dan maar met de muziek, al is dat op papier lastig met twee artiesten die hun sporen hebben verdiend in de minimalistische muziek.

Charlemagne Palestine heeft inmiddels de pensioenleeftijd bereikt, doch stoppen zie ik hem nog niet snel doen. Al sinds de jaren zeventig verblijdt hij menig experimenteel muziekliefhebber met composities die qua klank en toon beperkt blijven, maar wat betreft beleving enorm intens kunnen overkomen. De veel jongere Janek Schaefer heeft hem echter allang ingehaald wanneer we over omvang van discografieën praten. De conceptuele geluidskunstenaar is vooral bekend vanwege zijn zelfgebouwde installaties, waarbij veel gebruik wordt gemaakt van field recordings.

De plaat is minder minimalistisch dan je van deze twee heren zou verwachten. Raga De L’apres Midi Pour Aude bestaat uit kalm aanzwellende drones uit de shruti box (een soort harmonium), aangekleed met spookachtige zang en desolaat luidende bellen van een carillon. Het nummer werkt in een kwartier naar een intense climax toe, waarna het in vijf minuten naar een stille afronding sluipt. Sfeervol is het allemaal wel; zeker de zang geeft het ook iets ritualistisch mee. Toch is het niet alleen maar duisternis dat de klok slaat. Termen als rustgevend en hemels zijn net zo veel van toepassing.

Fables For A Far Away Future – kant B – doet de titel van het album wat meer eer aan. Om de bezeten orgelspeler kom je in dit nummer niet heen. Verderop is er ook wat meer ruimte voor field recordings: rafelige opnames die verder weinig houvast bieden, maar wel variatie brengen. De mastering van James Plotkin zorgt ervoor dat dit alles zich op sublieme wijze aan de luisteraar openbaart.

Wellicht verwachte ik met de titel en verpakking te veel hel en verdoemenis. Aan de andere kant, wanneer je deze muziek op zo’n manier in de markt zet schep je ook bepaalde verwachtingen. Uiteindelijk moet je je daar niet door laten leiden. Day Of The Demons is gewoon een geweldige sfeervolle plaat die liefhebbers van drones, ambient en field recordings zal aanspreken. Voor hel en verdoemenis: ik zie dat de Diablo 3 servers weer online zijn!