Muziek

Januari 2011

De eerste maand van het jaar zit er weer op. Januari is doorgaans niet de meest blije maand van het jaar, maar toch hebben er een aantal releases het daglicht gezien die mij aardig wisten op te vrolijken. Naast het experimentele geneuzel van Ignatz en Richard Youngs (zie voorgaande berichten) kwamen bijvoorbeeld The Decemberists met een terugkeer naar de “roots” op het album The King Is Dead. Schijnbaar beïnvloed door het bluegrass zij-project Black Prairie en de achteraf matige ontvangst van de overdreven rockopera The Hazards Of Love spelen country en roots nu weer een grote rol. Zo hoor ik ze toch liever.

Iemand die zich steeds meer van zijn roots verwijderd is Iron & Wine, het pseudoniem voor de singer-songwriter Sam Beam. Waren de liedjes vroeger van zijn eerdere albums kaal, klein van productie en neerslachtig in sfeer, op Kiss Each Other Clean maakt hij er een kleurrijke en feestelijke luisterervaring van. Onder andere saxofoon, koortjes en funky baslijnen zijn aan de instrumentatie toegevoegd. Ook een liefhebber van zijn oudere werk als ik kan deze nieuwe plaat uitstekend waarderen. De draagkracht van de gevoelige stem van Sam Beam is nog steeds groots, wat van Kiss Each Other Clean een logisch en welkom vervolg op zijn eerdere albums maakt.

Verrassing in januari was toch wel de kwaliteit waarmee Destroyer aan kwam zetten op zijn negende plaat Kaputt. De Canadese Dan Bejar stond bekend als een lo-fi slaapkamerfolk solobandje, geëvolueerd door aanwezigheid in bands als The New Pornographers en Swan Lake. Nu kan hij zo op de radio met zijn softpop van het ergste soort. Zwoele melodieën, geile duetjes, vloeiende deuntjes vanaf de saxofoon, het is allemaal aanwezig. Maar het klinkt allemaal zo verdomd lekker.

Nog meer lekkers komt onder andere van Ducktails, Jürgen Paape en de verzamelaar Hidden Landscapes. Eerstgenoemde doet dat met het derde album III: Arcade Dynamics, dat bol staat van Hawaiiaans getokkel en tropische sferen, verpakt in lo-fi psychedelica. Bij mede-oprichter van het Keulse label Kompakt, Jürgen Paape, werd het weleens tijd dat er een album uitkwam. Kompilation verzamelt tien jaar productiewerk in de minimal house-stal van dat label, wat dit album direct tot een klassieker maakt. Hidden Landscapes is een verzamelaar van het Audio Gourmet netlabel dat voor de verandering van een fysieke release wordt voorzien. Ambient en elektronica geïnspireerd door de winter doch verwarmend door de mooie klanken. M. Ostermeijer, Nicola Ratti, Martin Herterich en het Nederlandse Machinefabriek bevinden zich onder de bijdragen.

De leukste ontdekking van januari was Boy Friend, een duo dat wordt gevormd door de twee dames Christa Palazzolo en Sarah Brown, die eerder bij Sleep∞Over waren te horen. Ik wacht met smart op ander werk van Memoryhouse, één van mijn favoriete chillwave acts. Met deze digitale ep Boy Friend moet ik die tijd wel kunnen overbruggen: heerlijke dromerig, volgepropt met echoënde keyboards en lieflijk hypnotiserende zang. Luister hieronder.

Recept

Hoewel de meeste schrijfsels op deze blog over muziek gaan, worden de recepten voor Hongaarse goulashsoep en kabeljauw met zuurkool het best gelezen. De markt voor kookinstructies is blijkbaar groter dan die voor obscure herrie. Tijd dus voor een nieuw recept, al was het maar om de bezoekcijfers maar weer eens een beetje op te krikken. Sorry Allerhande-lezers, deze is alleen voor gevorderde koks.

Ingrediënten voor 1 persoon:
Folky gitaargetokkel, grof gesneden
Half-om-half akkoorden (half akoestisch, half elektronisch)
2 teentjes echoënde effecten, verkruimeld
3 flinke eetlepels improvisatie
Geraspte schil van de relatie tussen mens en natuur
2 eetlepels onverwachte wendingen
1 eetlepel distantie
5 theelepels Britse traditie
1 ½ bol onnavolgbare zang, in dunne plakjes
Halve pot melancholische mijmeringen (verkrijgbaar bij de plaatselijke toko)
Snufje jazz en blues

Bereidingswijze:
Prepareer de effecten, improvisatie, schil, wendingen en distantie met behulp van een vijzel en meng dit met het folky gitaargetokkel en de half-om-half akkoorden. Kneed de smurrie tot het één grote klont vormt. Gebruik een deegroller om er een ronde plak van te maken van ongeveer zes millimeter dik. Verdeel er met een zeef zorgvuldig de Britse traditie over en leg de plakjes onnavolgbare zang daarbovenop. Smeer alles dicht met de melancholische mijmeringen, waarbij geen stukje overgeslagen mag worden. Maak het af met een snufje jazz en blues “on top”. Laat het geheel ruim twintig jaar rijpen op een gematigde temperatuur. Houd het geheel vochtig door er af en toe water en wijn aan toe te voegen; het gerecht is klaar wanneer er een grove, lichtblauwe korst vormt. Snij het in zeven stukken van bij elkaar iets meer dan een half uur. Serveer op een platenspeler van goede kwaliteit, stofvrij en in een onverstoorbare omgeving.

Het recept draagt de naam Atlas Of Hearts. De reacties zijn niet te versmaden; overal likkebaardende liefhebbers. Vijf sterren! (Mede mogelijk gemaakt door Apollalaan Recordings.)

Stadsleven

Leven in de stad: minstens de helft van de wereldbevolking is er mee bezig. De meesten vrijwillig. Uit angst om van de mentale landkaart te verdwijnen wanneer op het platteland wordt geleefd, bang voor het gebrek aan moderne uitvindingen die het leven er nog nuttelozer op maken, de verslaving aan een gecontroleerd en voorspelbaar leven zonder verrassingen. Existentie in de metropool. Dat is zeker in Brussel – de lelijke eend van België, de stuurloze en grauwe immigratiestad die Walen en Vlamingen splijt en toch bijeen houdt – geen pretje. De tranen der acacia’s speelt zich wat mij betreft dan ook in een andere plaats af. Daadwerkelijk is een dergelijk vervuilde bak ellende wonen, moet haast wel het meest pessimistische en hopeloze in iemand naar boven brengen. Brusselaar Bram Devens (met de gitaar vast noemt men hem Ignatz) weet dat gevoel ook nog eens op vinyl vast te leggen.

I Hate This City is de titel van de nieuwste plaat van Ignatz. Voor het gemak ga ik er maar even van uit dat hij nog steeds in Brussel woont en niet op het platteland, anders zou dit stukje nergens over gaan. Maar waar gaat de muziek van Ignatz eigenlijk over? Blues zeggen ze, waarschijnlijk vanwege het feit dat die muziekstijl geboren is om lijden uit te drukken. Aan de andere kant is blues herkenbaar aan de ritmiek en akkoorden, en daar breekt Ignatz op gewelddadige wijze met de traditie.

De tien composities lijken elk motorisch gestoord te zijn, aritmisch voortkabbelend door een bruinzwarte laag bluesmodder. Wil Ignatz de luisteraar moedwillig het leven zuur maken door oeverloos de snaren van zijn gitaar aan te raken op het moment dat je het niet verwacht? Moet dat nou, die overstuurde orgeltjes die klinken alsof de bejaarde buurman voor het eerst in zestig jaar weer de toetsen beroerd? Is het expres, dat de opnames klinken naar een dronken jamsessie in een openbaar toilet? Het zijn retorische vragen voor wie reeds bekend is met de vaandeldrager van de Belgische droneblues. Het maakt dat zijn albums blijven boeien en qua originaliteit niet snel worden ingehaald door genregenoten, al dan niet afkomstig van het platteland.

Met een speelduur van nog geen veertig minuten is I Hate This City de meest compacte plaat van Ignatz tot nu toe. En wanneer we nog eens een oude plaat van hem ernaast leggen, komen we tot de ontdekking dat ergens tussen die lagen ruis en bewust weggemoffelde geluiden iets te vinden is wat voor “liedje” zou kunnen doorgaan. Dance For Two Hundred (Or A Drink) is voorzien van meeslepend, met miserie doordrenkt getokkel, niet lang daarna passeert de naald het bijna swingende “I Hate This City” Boogie. Meer dan tevoren houdt de onverstaanbare zang – hulpkreten in het luchtledige – van Bram Devens de nummers bijeen, maar ook bij instrumentaal gedwarrel blijft de herkenbaarheid en uniciteit moeiteloos overeind.

De mens is van nature een zoön politikon en kan alleen in een polis-gemeenschap zijn volmaaktheid vinden. Een stad biedt misschien wel daarom de beste mogelijkheden tot ontwikkeling, groei en inspiratie. Bram Devens heeft zichzelf wel flink lopen pesten door in Brussel te blijven wonen, maar dat heeft wel het beste in hem als muzikant naar boven gehaald. I Hate This City, ik houd ervan.