Machinefabriek & Peter Broderick

De meeste mensen in mijn omgeving heb ik al meerdere malen verveeld met mijn enthousiasme voor Machinefabriek, Rutger Zuydervelt voor intimi. Zijn hoge kwaliteit als ook de kwantiteit kan op veel bijval rekenen van mijn kant. Het jaar 2009 was daar geen uitzondering op. Menigeen heeft weer kunnen genieten van meer dan tien releases van zijn kant, al dan niet samenwerkingen met andere muzikanten.

Eén van die samenwerkingen heb ik lang naar uitgekeken: die met Peter Broderick. Dat dit Deense wonderkind (alhoewel geen kind meer) steeds vaker afwijkt van de gebaande paden die zijn vaste band Efterklang heeft neergelegd, is eerder regel dan uitzondering. Zijn solowerk kan ik dan ook meer waarderen, omdat hij zijn creatieve uitersten op muzikaal gebied hier graag verkent. Dat is ook exact de bedoeling geweest van het album Blank Grey Canvas Sky; elkaar tot het toppunt drijven van inventiviteit en nieuwe territoria ontdekken in schrijven en maken van muziek.

Het resultaat is meer dan ik had kunnen verwachten en behoort tot het beste wat deze twee heren tot nu toe geproduceerd hebben. Ze verschillen wel degelijk in de manier van muziek produceren (songwriting en klassiek versus abstract en improvisatie), maar Peter en Rutger vullen elkaar aan alsof ze nooit anders hebben gedaan. Melancholisch door de piano, strijkers en – sporadisch – de stem van Broderick, mysterieus en fascinerend door de knisperende gemanipuleerde geluiden van Machinefabriek. Hier wordt een klanklandschap gecreëerd dat buitenproportioneel uitgestrekt is en waar iedere vierkante meter boeit. Zeker op Planes, opener Departure en afsluiter Homecoming (waarop ze nog hulp krijgen van Nils Frahm op piano) is de pracht ongekend. In de tijd van korte dagen en lange nachten levert Blank Grey Canvas Sky vanzelfsprekend een flinke lading aan ontroering op.

Broderick zit net als Machinefabriek niet stil. In december zag ook Music For A Sleeping Sculpture of Peter Broderick het daglicht. Eigenlijk is daglicht niet het juiste woord. Music For A Sleeping Sculpture… is namelijk begonnen als een uitdaging muziek te maken om bij in slaap te vallen. Dat hoeft niet meteen saai te zijn, bewijst dit stuk van ruim een half uur. Met zelfgemaakte echoënde koorzang en lange, uitgesponnen ambient klanken zit je in no-time dromerig op een wolk te zweven. Tijd en ruimte worden even vergeten. Slapen doe je echter pas wanneer het stuk is afgelopen. De schoonheid ervan houdt je wakker. De fysieke versie komt in een handgemaakte kartonnen doosje, en is gelimiteerd tot 500 exemplaren.

Machinefabriek weet als geen ander dat het oog ook wat wil. De releases worden dan ook stuk voor stuk in de meest prachtige eigengemaakte verpakkingen gestopt. Met zijn project Take A Closer Listen gaat hij zelfs nog een stap verder. Zonder dat er een geluidsdrager bij zit, bevat deze uitgave meer muziek dan je zou kunnen bedenken. Geïnspireerd door de geluidswandelingen die Andra McCartney organiseert, vroeg Rutger jouw eigen favoriete geluid te benoemen. Onder andere Nate Wooley, Aaron Martin en Romke Kleefstra werkten hier aan mee. Dit boekje op ansichtkaartformaat beeld met tekst de ingezonden favoriete geluiden uit. Vogels, voetstappen, druppelend water, de wind, een auto, papier, een paraplu… De 72 pagina’s prikkelen de verbeelding. Bij het lezen van de omschrijvingen vormt er al snel een geluid in je fantasie, dat je vervolgens laat afspelen. Wat dat betreft dus een zeer geslaagde release. Op dit moment is Machinefabriek alweer druk bezig met het volgende project: het opnemen van geluiden die de Erasmusbrug en de Nieuwe Maas produceren, die uiteindelijk twee stukken voor het Internationaal Film Festival in Rotterdam moeten opleveren. Muziek is overal om je heen, als je maar goed luistert.

Moss in Middelburg

Moss’ Never Be Scared/Don’t Be A Hero draait opeens verrassend veel rondjes in de speler des huizes. Hoe dat komt? Fantastische optredens afgelopen weekend in Middelburg. Vrijdag deed Marien Dorleijn, Middelburg van oorsprong, zanger en gitarist bij Moss, een soloshow bij het altijd gezellige Avonduren. Het minstens zo geweldige Awkward I deed daar gerust nog een schepje bovenop. Een verslag van ondergetekende kan men hier lezen, op 3voor12/Zeeland.

De dag erna was het de beurt aan Moss the band. Een wervelende show in de Spot met alleen maar hoogtepunten. Mooie lichtshow, goed geluid, zeer prettige sfeer. 3voor12-collega Leo vatte dat allemaal mooi samen. En wel hier.

Washed Out – Life Of Leisure

Het kostte mij redelijk wat geld en moeite, een origineel exemplaar van de 12” Life Of Leisure van Washed Out te bemachtigen. Hopeloos uitverkocht, het bewijs dat ik regelmatig achter de feiten aanloop. Een recentelijk failliet verklaarde vinylwinkel, ergens in de States, bracht uitkomst. Ik had de dollars er graag voor over, en dat voor nog geen achttien minuten muziek. De reden? Life Of Leisure bestaat uit louter juweeltjes, in een genre waar nog nauwelijks een naam voor is verzonnen.

Benamingen verzinnen voor genres is een vermakelijke bezigheid, waar alleen omhooggevallen muziekjournalisten voor betaald krijgen. Voor de muziek van Washed Out waaien echter in de amateurblogosphere al diverse termen zoals chillwave, iets wat zijn oorsprong vermoedelijk vindt in het zweverige, ontspannen synthpop geluid en het “80s-throwback feel” dat de songs ademen.

Glow-fi is zo’n andere uitdrukking dat speciaal lijkt gemaakt voor Washed Out en gelijkende acts. De spaarzame productie met veel ruis en uit het geluid wegvallende synths wanneer er percussie wordt aangeslagen is typisch iets voor het in 2009 veel gehoorde en bejubelde lo-fi, of no-fi. Vervormde klanken die aandoen alsof je ernaar luistert met een oude walkman waarvan de batterijen bijna leeg zijn. Cassettes luisteren van Washed Out is trouwens heel goed mogelijk, want het label Mirror Universe Tapes bracht vorig jaar september de EP High Times exclusief op dit medium uit, gelimiteerd tot honderd exemplaren.

Wie is Washed Out eigenlijk? Het is het soloproject van Ernest Greene, een jongeman die met zijn ouders ergens in Georgia woont. Op deze plek is zo weinig te doen, dat muziek maken en kantklossen de enige twee bezigheden zijn waarmee men zich vermaken kan. Ik ben blij dat Greene niet voor dat laatste heeft gekozen. Na wat instrumentale hiphop en dancegeörienteerde tracks gemaakt te hebben, pikte Greene het geluid op van zijn vriend Chaz Bundick, die onder de naam Toro Y Moi diezelfde psychedelische shoewave neerzet. En dat in een paar maanden tijd.

De eerder genoemde cassette klinkt nog wat gruiziger, meer spacy dan het Life Of Leisure vinyl. Daarop verenigt Washed Out de psychedelische elektronica nog meer met synthpop van een aantal decennia geleden. Ergens zwemmend tussen dance, pop, disco, electro en r&b laat Greene zijn zachte en kalmerende stem – niet zelden onverstaanbaar – als een zacht zonnetje over zijn vertragende muziek schijnen. Ultiem relaxed en verwarmend, alsof je op vakantie bent op een tropisch eiland. Is dit de nieuwe lounge?