Tag archieven: Bram Devens

Ignatz – Can I Go Home Now?

Mocht u ‘m nog niet kennen: Ignatz is Bram Devens, België’s voornaamste bluesheld sinds halverwege het vorige decennium, toen zijn debuut verscheen bij het KRAAK label. Sindsdien lijkt er op het eerste gehoor weinig veranderd te zijn in zijn muziek, dat vooral naam maakte met donkerte en korrelige opnamekwaliteit. Uit de nog te lezen tekst hieronder valt echter op te maken dat er heus wel wat meer te vertellen valt over Can I Go Home Now?, Ignatz’ vijfde of misschien wel zevende plaat, en de eerste op het Finse Fonal Records.

De hoes van Can I Go Home Now? toont tekeningen van een hond uit Bram Devens’ jeugd, die kwam te overlijden tijdens een vakantie in Hongarije. Omdat ze het beestje niet wilden achterlaten, werd hij in plastic gewikkeld en boven op het dak van de auto terug vervoerd naar België. De reis terug naar huis werd een onhandige en tragische en duurde in de geest waarschijnlijk veel te lang. Ikzelf heb meer iets met katten. Toch is mijn medelijden met de betrokkenen niet minder dan met Krazy Kat, de door Ignatz de muis geterroriseerde hoofdpersoon uit de gelijknamige strip van George Herriman.

Op het Naast de Kwestie feestje van KRAAK, onlangs in Antwerpen, gaf Ignatz een optreden met De Stervende Honden (Tommy Denys van Sylvester Anfang II op bas en Erik Heestermans van Sheldon Siegel op drums), zodat hij zich alleen maar met de gitaar hoefde bezighouden. Hij is niet per se meer de loner die met loops en samples z’n moderne outsider blues naar een hoger plan tilt, maar meer dan ooit een getergd klinkende muzikant die zich met rauwe gitaar-georiënteerde songs helemaal happy voelt.

Bram Devens verhuisde niet zo lang geleden van het stinkende Brussel naar het rustige Landen, wat – mijn bespiegelingen over I Hate This City teruglezend – enigszins valt te begrijpen. Het achterlaten van de metropool – of misschien al de gedachte er aan – zou een reden kunnen zijn voor meer liedjes en minder krakende semi-improvisatie. Aan de andere kant komen veel nummers vanwege de to the point-benadering ook harder binnen, met meer voltage. Uiteindelijk kun je overal iets achter zoeken. Feit blijft dat Certainty en She Gets All That She Wants (waar kennen we die laatste van?) bijna als vrolijk aangemerkt kunnen worden in vergelijking met zijn vroegere albums.

Ignatz is al jaren één van mijn favoriete muzikanten. Niet vanwege zijn originaliteit (Jandek anyone?), hoogdravende techniek of filosofische teksten. Juist de eenvoud en lo-fi stijl van zijn albums zorgt voor een vertrouwd gevoel, een behaaglijke plek waar je steeds naar wilt terugkeren. Een thuis. Can I Go Home Now? is wat dat betreft misschien wel de kortste route naar zo’n plek sinds zijn debuut.

Foto © Mark Rietveld

Stadsleven

Leven in de stad: minstens de helft van de wereldbevolking is er mee bezig. De meesten vrijwillig. Uit angst om van de mentale landkaart te verdwijnen wanneer op het platteland wordt geleefd, bang voor het gebrek aan moderne uitvindingen die het leven er nog nuttelozer op maken, de verslaving aan een gecontroleerd en voorspelbaar leven zonder verrassingen. Existentie in de metropool. Dat is zeker in Brussel – de lelijke eend van België, de stuurloze en grauwe immigratiestad die Walen en Vlamingen splijt en toch bijeen houdt – geen pretje. De tranen der acacia’s speelt zich wat mij betreft dan ook in een andere plaats af. Daadwerkelijk is een dergelijk vervuilde bak ellende wonen, moet haast wel het meest pessimistische en hopeloze in iemand naar boven brengen. Brusselaar Bram Devens (met de gitaar vast noemt men hem Ignatz) weet dat gevoel ook nog eens op vinyl vast te leggen.

I Hate This City is de titel van de nieuwste plaat van Ignatz. Voor het gemak ga ik er maar even van uit dat hij nog steeds in Brussel woont en niet op het platteland, anders zou dit stukje nergens over gaan. Maar waar gaat de muziek van Ignatz eigenlijk over? Blues zeggen ze, waarschijnlijk vanwege het feit dat die muziekstijl geboren is om lijden uit te drukken. Aan de andere kant is blues herkenbaar aan de ritmiek en akkoorden, en daar breekt Ignatz op gewelddadige wijze met de traditie.

De tien composities lijken elk motorisch gestoord te zijn, aritmisch voortkabbelend door een bruinzwarte laag bluesmodder. Wil Ignatz de luisteraar moedwillig het leven zuur maken door oeverloos de snaren van zijn gitaar aan te raken op het moment dat je het niet verwacht? Moet dat nou, die overstuurde orgeltjes die klinken alsof de bejaarde buurman voor het eerst in zestig jaar weer de toetsen beroerd? Is het expres, dat de opnames klinken naar een dronken jamsessie in een openbaar toilet? Het zijn retorische vragen voor wie reeds bekend is met de vaandeldrager van de Belgische droneblues. Het maakt dat zijn albums blijven boeien en qua originaliteit niet snel worden ingehaald door genregenoten, al dan niet afkomstig van het platteland.

Met een speelduur van nog geen veertig minuten is I Hate This City de meest compacte plaat van Ignatz tot nu toe. En wanneer we nog eens een oude plaat van hem ernaast leggen, komen we tot de ontdekking dat ergens tussen die lagen ruis en bewust weggemoffelde geluiden iets te vinden is wat voor “liedje” zou kunnen doorgaan. Dance For Two Hundred (Or A Drink) is voorzien van meeslepend, met miserie doordrenkt getokkel, niet lang daarna passeert de naald het bijna swingende “I Hate This City” Boogie. Meer dan tevoren houdt de onverstaanbare zang – hulpkreten in het luchtledige – van Bram Devens de nummers bijeen, maar ook bij instrumentaal gedwarrel blijft de herkenbaarheid en uniciteit moeiteloos overeind.

De mens is van nature een zoön politikon en kan alleen in een polis-gemeenschap zijn volmaaktheid vinden. Een stad biedt misschien wel daarom de beste mogelijkheden tot ontwikkeling, groei en inspiratie. Bram Devens heeft zichzelf wel flink lopen pesten door in Brussel te blijven wonen, maar dat heeft wel het beste in hem als muzikant naar boven gehaald. I Hate This City, ik houd ervan.