Tag archieven: Christoph Heemann

3x Timo van Luijk

Timo van Luijk kan bij mij niet veel fout doen. Zijn solo platen onder de naam Af Ursin zijn instant classics (zie de jaarlijst 2012: #2 en dit eerdere bericht), zijn samenwerkingen zijn om van te watertanden en met zijn label La Scie Dorée en Metaphon haalt hij respectievelijk bezwerend minimalisme en fascinerende archiefopnames uit de (vooral Belgische) experimentele muziek naar de oppervlakte. Recent verschenen er drie platen waarop zijn naam prijkte, en mrbungle.nl luisterde ze allemaal aandachtig.

Elodie is één van de langer lopende samenwerkingen van Timo van Luijk, met de welbekende Andrew Chalk, wiens uitgebreide discografie ook op mijn goedkeuring kan rekenen. Traces Ephémères is de vierde release van het duo, en met achttien nummers en drie kwartier de meest uitgebreide tot nu toe. Wat stijl betreft is er echter weinig veranderd sinds het eerste album, uitgebracht iets meer dan twee jaar geleden.

8307_10151760864871659_1768893860_n

De muziek is instrumentaal en licht: een rustieke balans tussen akoestische instrumenten en – duidelijk op de achtergrond gepositioneerd – elektronische effecten. Veel verschillende instrumenten komen voorbij, waaronder een klarinet (gespeeld door Jean-Noel Rebilly),  piano en koto (Tom James Scott). Traces Ephémères is als een soundtrack voor een film; een surrealistische cinema die met korte fragmenten een warm maar ook melancholisch beeld schetst. Die voorstelling zal zich afspelen in je hoofd wanneer je de prachtige klanken van deze plaat met je ogen dicht op je laat af komen.

La Poupée Vivante is in tegenstelling tot Elodie een nieuw project van Timo van Luijk, waarbij poëzie centraal zou moeten staan. De voordracht door Frédérique Bruyas en Arlette Aubin wordt gestuurd door electro-akoestische improvisatie, dat eigenlijk een groot deel van het album in neemt. Het zijn meer scherven van onverstaanbare gedichten die de bij vlagen noise-achtige muziek aankleden. Ik had persoonlijk graag wat meer van die echoënde Franse stemmen horen weerklinken tussen het geritsel, gesis en gekraak. Toch bieden de vrije bewegingen van de muziek ook zonder vocalen genoeg vertier; met minimalistische golfbewegingen houdt ook La Poupée Vivante je klemvast in haar duisternis.

large_FuchsHeemannLuijk

De beste van de drie lp’s is voor mij Macchia Forest, gemaakt door een gloednieuw trio bestaande uit Limpe Fuchs, Christoph Heemann en Timo van Luijk. Eerstgenoemde Duitse kunstenares (geboren 1941 en wellicht bekend van het man/vrouw duo Anima) neemt in de drie nummers het voortouw met haar zelfgemaakte percussie instrumenten en bijzondere zang, waarop Timo en Christoph electro-akoestische muziek en analoge elektronica uitbroeden. Het in drie stukken opgedeelde samenspel wringt zich in allerlei bochten, waarbij we onder meer een marimba, trompet, piano, viool en autoharp voorbij horen komen. Die veelzijdigheid fungeert als contragewicht voor het minimalisme, waarmee Macchia Forest perfect in balans is.

Het vinyl van Elodie en La Poupée Vivante zijn verschenen op Timo van Luijk’s label La Scie Dorée. Macchia Forest is te verkrijgen via Streamline, het label van Christoph Heemann en tegenwoordig opererend onder de vleugel van het befaamde Drag City. Eerst een beetje luisteren kan bij La Scie Dorée of bij bijvoorbeeld Boomkat.

Af Ursin & In Camera

Wie de lp Aika van Af Ursin in de kast heeft staan, mag gerust zeggen dat hij een klassieker in huis heeft, ook al is de plaat nog maar vier jaar oud. Dit solowerk van Timo van Luijk is wat mij betreft nagenoeg ongeëvenaard in compositie, samenstelling, sfeer en artwork. Het is een album die je naar verre werelden brengt: een hedendaags verleden waar alles donker, melancholisch en poëtisch overkomt. Het lijkt welhaast een onmogelijke opgave Aika te evenaren, of überhaupt voor een opvolger te zorgen. Toch zorgt het gloednieuwe Trois Mémoires Discrètes wederom voor kippenvel.

Met behulp van authentieke en afgeleefde (veelal akoestische) instrumenten als de Engelse hoorn, fluit en Hammond orgel creëert Af Ursin filmische soundscapes, voortbewegend op intuïtie en gestuurd door een minimale samenstelling en bespeling. Sylphide is een lang, klagend nummer op de hoorn, dat tergende drones voortbrengt. Beelden van een mistroostig en verscheurd landschap doemen op, in verkreukelde sepia kleuren. Taciturne krijgt door de fluit iets van Oosterse mystiek mee, dat verderop weg lijkt te kwijnen in een dikke mist van vertraagde neoklassiek. Het derde en afsluitende Elégie is het meest beweeglijke stuk, waarbij nu het orgel de hoofdrol opeist. Zonder dat je kan spreken van enige melodie of structuur worden volgen de toetsaanslagen elkaar in langzaam tempo op, slepend naar een snikkend einde. Ondanks dat Trois Mémoires Discrètes nog meer gestript is dan zijn voorganger, is het wederom een aangrijpend meesterwerk te noemen.

Timo van Luijk is ook actief in diverse projecten, meestal duo’s, met onder meer Kris Vanderstraeten, Andrew Chalk (Eloldie), Raymond Dijkstra (Asra) en Christoph Heemann. Met laatstgenoemde wordt onder de naam In Camera muziek uitgebracht. De heren hadden nog wat op de planken liggen want deze maand verschenen er maar liefst twee lp’s, Rumours en Frampton Comes Alive.

Rumours bestaat uit live opnames voor de VPRO, opgenomen in augustus 2006. Dit iets meer dan een half uur durende stuk verscheen eerder op cdr, bij een zeer gelimiteerde versie van het Open Air album. Dat deze opnames de moeite waard zijn om opnieuw uit te brengen op vinyl, blijkt wel wanneer we de plaat opzetten. Dronemeester Heemann weet met minimale alteraties in zijn klanken een ruimtelijk geluid neer te zetten, dat zich vermomd als elektronische ambient. Af Ursin’s inbreng bestaat hier vooral uit onderhuidse speldenprikken, wanneer plotseling een “echt” instrument opduikt, en in de invloeden uit de klassieke muziek die een deken van droefenis over de twee zijden van het vinyl leggen.

Afgezien van de titel zijn er op Frampton Comes Alive goddank geen verdere verwijzingen te vinden naar het live album van Peter Frampton. Het niet eerder uitgebrachte materiaal is gedeeltelijk ook weer afkomstig uit de VPRO studio, aangevuld met nieuwe opnames. In vergelijking met Rumours is dit bijna progressief, met een rijker geluid en meer te ontdekken tussen de abstracte, geïmproviseerde drones. De muziek is even fragiel als dreigend, tevens geholpen door de afwisseling van zware, donkere industrial in het eerste deel met een soft romantisch pianospel in het tweede en derde.

Met de drie genoemde albums heb ik drie hoogtepunten van dit jaar in één klap in huis gehaald. Zowel Af Ursin als In Camera laten horen dat Timo van Luijk een uniek muzikant is, die met een duidelijke missie zijn fascinerende ideeën naar buiten brengt. Daarbij horen ook prachtige, vaak zelfgemaakte hoezen en deze zijn daarop geen uitzondering. Af Ursin en In Camera’s Frampton Comes Alive verschijnen op Van Luijk’s eigen label, La Scie Dorée. Rumours verschijnt op Dom Bartwuchs, van Christoph Heemann.