Tag archieven: elektronica

Somatic Responses – Reformation

Somatisch betekent letterlijk lichamelijk, in relatie toch het lichaam en niet tot de psyche. Het is een verrassende tegenstelling in de artiestennaam van de gebroeders John en Paul Healy uit Ammanford, Wales. De mechanische elektronica van Somatic Responses doet namelijk bijna gerobotiseerd aan en heeft weinig menselijks. Wandelend door een nauwelijks verlichte fabriekshal waar enkel machinale armen door de kille lucht zwaaien geeft een beeld van de sfeer die al sinds 1992 geproduceerd wordt onder deze naam. Een duistere sfeer die bepaald wordt door de psyche.

Staat hun naam bol van antithese, hun eindeloze streep van releases is zeer eenduidig. Somatic Responses heeft zijn eigen niche uitgevonden binnen de elektronische muziek; een combinatie tussen rauwe idm, een softe vorm van breakcore, gruizige clicks & cuts en oude rave in een modern jasje. De duisternis in de klanken van Somatic Responses doet de mondhoeken omlaag krullen. Of omhoog, het is maar hoe je het bekijkt. De kwaliteit is namelijk al veertien jaar torenhoog.

Ik beschouw mijn eerste kennismaking Augmented Lines uit 2001 nog steeds als het muzikale hoogtepunt. De gebroeders Healy bleven daarna redelijk trouw aan Hymen, alhoewel ze aardig hebben lopen hoereren bij andere labels. Eén daarvan is het Berlijnse Ad Noiseam, welke onder leiding staat van Nicolas Chevreux. Chevreux had ten tijde van de release van Augmented Lines weer mijn favoriete online magazine voor elektronische muziek, Recycle Your Ears, nu helaas ter ziele. Het nieuwe album genaamd Reformation vindt weer zijn release op Ad Noiseam. Zo zie je maar weer dat in een kleine wereld de kwaliteit elkaar altijd weet te vinden.

Reformation is een treffende titel. In tegenstelling tot wat ik net eerder beweerde, zijn de heren op deze release op zoek gegaan naar een nieuwe uitdaging, een ander geluid. Grote inspiratie is vandaag de inmiddels al naar het vasteland overgewaaide Britse dubstep hype, waarbij het woord “hype” inmiddels met een vaatje zout genomen kan worden. Menigeen zal zich afvragen of Somatic Responses hiermee een goedkope slag wil slaan, of dat ze serieus op zoek zijn gegaan naar een reformatie van de instrumentatie en gevoel die de muziek altijd al uitstraalde.

De oudere liefhebber hoeft heus niet direct in paniek te raken. Het aangename wordt duchtig met het noodzakelijke verenigd op Reformation. Het geluid is dieper, meer drukkend maar zeker niet minder duister of ingenieus dan het voorgaande werk. Het typische synthetische, mechanische lawaai is nog steeds aanwezig maar is wellicht wel gewoon wat meer met de tijd meegegaan. Eén ding is in ieder geval zeker: Reformation is geen goedkope kopie van het huidige dubstep geluid. Als Skream!, Benga, Burial of Kode9 fan kan je een gemakkelijk luistersessie namelijk vergeten. Dit album is een uitdagende manier om het genre een nieuwe dimensie mee te geven, en gelijk het geluid van Somatic Responses onder een verfrissende douche te dompelen.

De frequenties van de diepe, zware wobble bass kunnen nauwelijks verwerkt worden door mijn koptelefoon. Rauw als een vers geslacht schaap draait de lopende band onder begeleiding van donkere ambientstukken richting de kamer waar de buiken geopend worden. Zoals het goede dubstep betaamd wordt de maag met een goede basversterker gestimuleerd om in beweging te komen. Ondertussen ritselen er als een opgefokte ratelslang allerlei elektronische effecten rond je oren. De bliepjes zijn de artificiële insecten die je gedoogd.

Reformation is geen afwisselend album, maar weet gedurende ruim veertig minuten de balans te vinden tussen noise, warmte, afstandelijkheid en intimiteit. Wat mij betreft is er daarmee weer een nieuw deugdelijk hoofdstuk aan het boek van Somatic Responses toegevoegd.

Shogun Kunitoki – Vinonaamakasio


Shogun Kunitoki: Riddarholmen from Sami Sänpäkkilä on Vimeo.

Vier mannen, drie brillen, twee orgels, één drumstel. Ook wel bekend onder de bizarre naam Shogun Kunitoki. Dit Finse kwartet uit de stal van Fonal heeft meer dan twee jaar gewerkt aan de opvolger voor het debuutalbum Tasankokaiku, en het resultaat Vinonaamakasio mag er ook weer zijn. Dat is, als je van een goede portie retro-futuristische post-rock met een psychedelisch sausje houdt.

Bij het label Fonal denken de meesten aan de sprookjesachtige en ongewone Finse folk van Islaja, Paavoharju en Elenoora Rosenholm. Shogun Kunitoki is daarin anders. Met in de hoofdrol de dubbele orgels die als een wildstromende waterval over het gehele geluid worden gestort, is dit kwartet een stuk intenser dan de andere artiesten op het label. Anderzijds zou ik geen alternatief passend platenlabel kunnen bedenken, want wat de Finnen uit hun instrumentarium toveren is uniek te noemen.

De oude orgels klinken anders dan een Hammond of Farfisa, maar wel zeer authentiek. Daarmee krijgt het analoge geluid van de band iets nostalgisch mee, een fraai contrast vormend met de nieuwere elektronica dat de muziek in de details verder opleukt. De door krautrock geïnspireerde drumpartijen houden de instrumentale nummers daarnaast meer dan levendig, zodat er geen overdosis aan orgels ontstaat.

De opbouw en intensiteit van de nummers zijn een overduidelijke knipoog naar post-rock, zoals op de nummers Mulberg, Riddarholmen en het uitgesponnen Holvikirkko. Ik moet denken aan het laatste album What We Must van Jaga Jazzist, maar dan op orgels. Van een doordachte compositie is echter geen sprake, want volgens Jari Suominen, één van de organisten, zijn de stukken gebaseerd op pure improvisatie. Dat dit in combinatie met het voortdurend gehamer op oude orgels enig psychedelisch effect veroorzaakt, is begrijpelijk, maar niet vervelend. Het razende samenspel van het viertal houdt je met beide benen op de grond.

Voor de echte liefhebber heeft Shogun Kunitoki iets bedacht dat alle knutselende nerds overstag zal doen gaan. Op het vinyl van de LP versie zijn een aantal animaties aangebracht, die zichtbaar worden zodra de “magical Shogun Kunitoki Strobe Light” op de draaiende plaat wordt gericht.  Deze speciale lamp is te bestellen op de website van de band. Daarop zijn hele soldeerinstructies te zien hoe de lamp geassembleerd dient te worden. Licht uit en magisch Fins lampje aan, en er gaat een wereld voor je open. Of niet. Op het gebied van eigenzinnigheid en originaliteit heeft Shogun Kunitoki in ieder geval al gewonnen.

Libanon, Balkan, Frankrijk, Mexico & thuis

De wereldreis van Zach Condon – bekend onder de naam Beirut – stopte vorig jaar nog vóór Europa. De zomertour werd volledig afgelast omdat meneer behoefte had aan bezinning. In werkelijkheid had de wonderlijk jonge muzikant (geboren 1986) gewoon zin om weer nieuwe muziek te maken in plaats van hetzelfde riedeltje te herhalen. Want zoals uit zijn vorige albums is gebleken, houdt Zach er niet van op één en dezelfde plek zijn inspiratie vandaan te halen.

Beiroet werd niet zo lang geleden door de New York Times op de eerste plek gezet wat betreft steden die je moet bezoeken in 2009. Ook werd de hoofdstad van Libanon al één van de meest levendige steden ter wereld genoemd. Datzelfde geldt voor de muziek van Beirut. Op de leeftijd van zestien vond de oprichter inspiratie in Europa, en dan met name in de Oost-Europese zigeunermuziek. Hij leerde, al dan niet met behulp van zijn vrienden van A Hawk And A Hacksaw, zelf het bespelen van accordeon, saxofoon, mandoline, ukelele en alle instrumenten die maar nodig waren voor het debuut Gulag Orchestrar. In Parijs haalde Zach inspiratie voor het succesvolle vervolg, The Flying Club Cup. Zijn combinatie van indiefolk en traditionele instrumenten, gesterkt met veel blazers, heeft hem veel erkenning gebracht. Natuurlijk liggen verwachting daarom hoog voor aankomend nieuw werk.

Halverwege februari brengt Beirut een dubbele EP uit, waarvan March Of The Zapotec écht nieuw werk bevat. Hij kreeg een aanbieding om een soundtrack te verzorgen voor een film over Mexicaanse immigranten, en bekeek ter inspiratie beelden waarop authentieke Mexicaanse smartlappen werden vertolkt. Zo snel als Zach van de ene wereldmuziek naar de andere huppelt, zo zat hij binnen de kortste keren in Mexico te oefenen met de 19-koppige Jimenez-band uit Teotitlan del Valle. De ouwe mannetjes daarin spelen hun roestige blazers op een droevige manier, zodat dit niet klinkt als een carnavalsoptocht. Dit is meer muziek die op weg naar een traditionele Zapoteekse begrafenis wordt gespeeld. Tussendoor weerklinkt de herkenbare stem van Zach, maar zeker niet overheersend. Sterker nog, ik mis juist een beetje de romantiek die de teksten voorheen zo prachtig vormgaven. Je zou zeggen dat het bestaan van de Zapoteek-indianen, waarvan de Jimenez band afstamt, meer inspiratie oplevert. De beelden van kleurrijke Mexicaanse boerendorpjes die de film in mijn hoofd zou moeten afspelen, blijven een beetje vaagjes. Het gebrek aan variatie en de bombast worden mij na zes nummers iets te veel.

Beirut wedt misschien daarom ook wel niet op één paard. Voordat Beirut bestond nam hij onder de naam Realpeople al elektronische muziek op in zijn slaapkamer. Deze opgepoetste synthpop nummers verschijnen nu voor het eerst op CD. Hoewel, niet helemaal. De Israëlisch-Amerikaans actrice Nathalie Portman stelde nog niet zo lang geleden een compilatie samen waarop My Night With The Prostitute From Marseille te horen was. Ook het dromerige, Boards of Canada-achtige Venice verscheen al eerder op een compilatie. Afgezien van het nummer The Concubine is deze muziek weinig herkenbaar als Beirut’s werk. Zeker het afsluitende No Dice, een typische jaren 90 electrostamper, doet de luisteraar vermoeden een geheel andere artiest te horen. Het is zeker niet slecht te noemen, maar het niveau van de gemiddelde slaapkamerelektronica wordt niet echt overstegen.

Meestal zijn EP’s een zoethoudertje tussen twee albums in, en hoewel ik dat standpunt normaal gesproken niet deel, kan ik mij nu niet aan die indruk onttrekken. Dan was de Lon Gisland EP toch een stuk indrukwekkender, misschien zelfs zijn beste werk. Aan de andere kant vind ik het prijzenswaardig dat Zach Condon gewoon zijn eigen inspiratie volgt en daarmee de diversiteit van de band naar een hoger plan tilt. March Of The Zapotec is een daarmee een waardige aanvulling op de discografie van Beirut. Realpeople: Holland is meer iets voor de verzamelaars en fanboys. Zoals ik.