Tag archieven: elektronica

Floris Vanhoof – Cycles Of Confusion

In januari van dit jaar noemde ik Floris Vanhoof al één van de meest creatieve figuren in het hedendaagse Vlaamse kunstlandschap. Dit onder meer vanwege de release van de cassette Hootcha op het Stenze Quo label. Zou je deze tape nog kunnen zien als een tussendoortje, zijn recente album Cycles Of Confusion is een belangrijk nieuw hoofdstuk in de discografie van de jonge Belg.

Dit is zijn tweede lp na het tamelijk noisy debuut Time Slime op Ultra Eczema. Cycles Of Confusion (of zijn output van de laatste twee jaar in het algemeen) hiermee vergelijken verraadt dat Floris genuanceerder is geworden. De dikwijls zelf gefabriceerde synthesizers brengen vandaag de dag minder gekraak en meer subtiele, melodische geluiden voort, zoals altijd in gezelschap van zijn eigengemaakte films. Wie hem weleens live heeft gezien weet dat die twee elementen niet zonder elkaar kunnen. Dat maakt zijn werk ook meteen zo bijzonder: de symbiose van beeld en geluid is onontkoombaar, een mutualisme. Sceptici zullen zich daarom terecht afvragen waarom er überhaupt releases zijn met alleen maar audio. Toch weet hij op een of andere manier zijn films mee te sleuren in zijn muzikale experimenten, en Cycles Of Confusion is daar één van.

Op de A-kant van deze lp horen we een live registratie, opgenomen op vier sporen en geheel opnieuw bewerkt in zijn studio. Het is naar eigen zeggen een mislukte poging om Persian Surgery Dervishes van Terry Riley te hermaken met een sequencer. Uiteindelijk horen we de pulserende analoge geluiden van modulaire synthesizers, de luisteraar al snel in meditatieve toestand brengend, mede dankzij de kunst van herhaling. En daar doemen dan net zo vlot beelden bij op. Vanwege het abstracte en ongrijpbare karakter zullen deze wellicht voor ieder anders zijn. Die ruimte voor eigen interpretatie mag je gerust een pluspunt noemen.

Als je dacht dat de A-kant de zintuigen prikkelde, dan heb je het vinyl duidelijk nog niet omgedraaid. In iets meer dan twintig minuten laat Floris Vanhoof op de andere zijde een fascinerende compositie horen in zijn typische persoonlijke collagestijl, gebruik makend van de meest bizarre en uiteenlopende geluiden. Zo is het een oude flipperkast die de inleiding verzorgt en komen er geluidseffecten van Suzanne Ciani voorbij, terwijl verderop een heuse brassband is te horen. De synthesizer is de verbindende factor, die ervoor zorgt dat de verwarring binnen de perken blijft. Toch werkt het improvisationele karakter van de muziek wederom het vormen van allerlei beelden in de hand.

Ondanks het gebrek aan echte visuele ingrediënten – met uitzondering van de prachtige hoes – is Cycles Of Confusion meer dan alleen maar een plaat. Het is een ontdekkingsreis (pardon voor het cliché) langs de kleurrijke wereld van Floris Vanhoof, een uiterst veelzijdig kunstenaar die verder kijkt dan menig ander. Dat maakt van dit album een must-have. De lp is verkrijgbaar via KRAAK.

FRKWYS Vol.9

De FRKWYS serie van het label RVNG International heeft een aantal bijzondere combinaties opgeleverd. Door relatief nieuwe artiesten uit de experimentele scene te koppelen aan meer gelouterde en ervaren muzikanten van een eerdere generatie, ontstaat er dikwijls een bevreemdende mix van verleden en heden. Vorig jaar besprak ik al aflevering nummer zes en sindsdien is de reeks alleen maar interessanter en avontuurlijker geworden. Het nieuwste hoogtepunt is deel negen, genaamd Icon Give Thank. De plaat maakt de onwaarschijnlijke combinatie tussen Sun Araw, vriend en producer M. Geddes Gengras en de vermaarde Jamaicaanse dub groep The Congos werkelijkheid.

De in Los Angeles woonachtige Cameron Stallones (nog geen 30 jaar oud) laat sinds een jaar of vier met enige regelmaat zijn borrelende psychedelische drones op de wereld los. Onder de naam Sun Araw bouwt hij vervormende lagen synthesizers en lazy gitaarklanken, dermate veel massa met zich meedragend dat het ruimte-tijd-continuüm bij wijze van spreken zou kunnen buigen. Wat Sun Araw anders laat smaken dan de gemiddelde drone-artiest is de positieve vibe die zijn sound kenmerkt, bijna new age- en surfachtig. Die stemming is de enige reden die ik vooralsnog kan bedenken waarom Stallones zich tien dagen lang bij The Congos zou gaan aansluiten.

The Congos, bestaande uit “Congo Ashanti” Roydel Johnson, Cedric “Bongo” Myton, Watty Burnett en Kenroy “Tallash” Fyffe, maakten in 1977 onder leiding van de legendarische producer Lee “Scratch” Perry Heart Of The Congos, een album dat gerust als een mijlpaal in de dub- en reggaemuziek gezien kan worden. Met een verre van traditioneel geluid en bijzondere zanglijnen staat dit album meer dan dertig jaar na dato nog steeds als een huis, en heeft het in de tussentijd een hoop inspiratie gevormd voor andere muzikanten. Speciaal voor het FRKWYS project kwamen de vier inmiddels pensioengerechtigde heren weer bij elkaar in hun compound nabij Kingston.

In Jamaica is het gemiddeld 28 graden, het hele jaar door. Zo ook in januari 2011, toen Cameron Stallones en M. Geddes Gengras neerstreken in het broeierige St. Catherine. Van zweten was echter geen sprake. The Congos leerde hen – ondanks de leeftijds- en cultuurverschillen – al snel het ontspannen Jamaicaanse leven aan. Ze aten, rookten, relaxten en sliepen er samen, en tussendoor werd er op het gemakje muziek gemaakt in de studio. Wat eigenlijk niet meer dan één van de kamers in het complex is.

De man achter Sun Araw had al wel wat schetsen klaarliggen, maar was van plan redelijk onbevangen met de opnames aan de slag te gaan. Dat er vervolgens niet eens een drumstel aanwezig bleek te zijn, zette het creatieve proces meteen in gang. Een metalen oliedrum en wat rond liggende traditionele percussie instrumenten brachten uitkomst. Stallones’ en Gengras’ elektronische klanken vormden het geraamte waaraan The Congos een vier-stemmige harmonie toevoegden.

The Congos geven iets door uit het verleden. Toch FRKWYS Vol.9 is geen echt dub of reggae album, evenmin als Heart Of The Congos dat eigenlijk was. De prikkelende, fantasierijke productie  geeft de unieke tenor, falset en bariton stemmen de volledige ruimte om op speelse wijze het elektronische doch organische geluid in te vullen. Dat levert naast de hit Happy Song ook een loom relaxnummer (Sunshine), een donkerder en melancholisch nummer (Food, Clothing And Shelter) en experimentele meezingers (Jungle) op. Invocation is een persoonlijke favoriet, met spacy synthesizers die een vreemd contrast vormen met de zanglijnen. Afsluiter Thanks And Praise is met zijn akoestische gitaargeluid dan weer een echte “feelgood song”.

Het maakt van FRKWYS Vol.9 één van de meest verfrissende albums van het moment. De plaat wordt overigens vergezeld door de dvd Icon Eye met bijna een uur aan materiaal dat geschoten is tijdens de trip aan Jamaica, en die maakt de aanschaf van een fysieke editie meer dan de moeite waard.

Floris Vanhoof

Een van de meest creatieve figuren in het hedendaagse Vlaamse kunstlandschap is ongetwijfeld Gentenaar Floris Vanhoof. Als filmmaker en muzikant weigert hij zich te concentreren op een eenduidige output, en is zijn muziek daarom slechts onderdeel van een breder, bonter geheel. De verbindende factor is het experiment, de mogelijkheden en beperkingen van de technologie aftastend, met een knipoog naar een primitieve en analoge werkwijze. Zo maakt hij onder meer films zonder camera, bouwt hij zelf elektronische instrumenten en moet men er niet van staan kijken wanneer er allerhande huis-tuin-en-keuken objecten gebruikt worden voor zijn creaties.

Naast enkele films (een paar zijn terug te vinden op archive.org) heeft Floris Vanhoof een aantal tapes, cdr’s, een lp op Ultra Eczema en een split single met Dolphins Into The Future op zijn naam staan. Zijn muziek krijgt meestal de stempel elektronica mee, vanwege de borrelende synthesizers en donkere industriële effecten. Maar de onorthodoxe wijze waarop bijvoorbeeld een Time Slime tot stand is gekomen – een doos met een cimbaal en houtsnippers van de trap gooien is net zo goed geluid – maakt van Floris Vanhoof een uniek artiest. De verder regelmatig terugkerende knipperende field recordings vormen een duidelijk raakvlak met de 16mm stroken die de weg naar zijn projector vinden. Zijn hybride optredens zijn dan ook – voor zover ik dat na twee stuks kan beoordelen – een verrassende combinatie van zowel beeld als geluid.

Het laatste wapenfeit op muzikaal gebied is een felgele cassette op het Amsterdamse Stenze Quo label, genaamd Hootcha. Althans, ik ga er voor het gemak maar even van uit dat we de juiste tape hebben ontvangen, want het psychedelische artwork geeft nul info. De veertig minuten liggen duidelijk in het verlengde wat Vanhoof op de split 7” met Dolphins Into The Future liet horen: luchtige synthklanken, met zo te horen oude sciencefiction films en new age als inspiratie. Hootcha neemt daarmee enigszins afstand van de donkere en noisy releases uit het begin van zijn discografie. Een hint voor de toekomst zal het echter allerminst zijn, want de onvoorspelbaarheid van dit fantasierijke brein is wat hem juist zo interessant maakt.