Tag archieven: experiment

FRKWYS Vol.9

De FRKWYS serie van het label RVNG International heeft een aantal bijzondere combinaties opgeleverd. Door relatief nieuwe artiesten uit de experimentele scene te koppelen aan meer gelouterde en ervaren muzikanten van een eerdere generatie, ontstaat er dikwijls een bevreemdende mix van verleden en heden. Vorig jaar besprak ik al aflevering nummer zes en sindsdien is de reeks alleen maar interessanter en avontuurlijker geworden. Het nieuwste hoogtepunt is deel negen, genaamd Icon Give Thank. De plaat maakt de onwaarschijnlijke combinatie tussen Sun Araw, vriend en producer M. Geddes Gengras en de vermaarde Jamaicaanse dub groep The Congos werkelijkheid.

De in Los Angeles woonachtige Cameron Stallones (nog geen 30 jaar oud) laat sinds een jaar of vier met enige regelmaat zijn borrelende psychedelische drones op de wereld los. Onder de naam Sun Araw bouwt hij vervormende lagen synthesizers en lazy gitaarklanken, dermate veel massa met zich meedragend dat het ruimte-tijd-continuüm bij wijze van spreken zou kunnen buigen. Wat Sun Araw anders laat smaken dan de gemiddelde drone-artiest is de positieve vibe die zijn sound kenmerkt, bijna new age- en surfachtig. Die stemming is de enige reden die ik vooralsnog kan bedenken waarom Stallones zich tien dagen lang bij The Congos zou gaan aansluiten.

The Congos, bestaande uit “Congo Ashanti” Roydel Johnson, Cedric “Bongo” Myton, Watty Burnett en Kenroy “Tallash” Fyffe, maakten in 1977 onder leiding van de legendarische producer Lee “Scratch” Perry Heart Of The Congos, een album dat gerust als een mijlpaal in de dub- en reggaemuziek gezien kan worden. Met een verre van traditioneel geluid en bijzondere zanglijnen staat dit album meer dan dertig jaar na dato nog steeds als een huis, en heeft het in de tussentijd een hoop inspiratie gevormd voor andere muzikanten. Speciaal voor het FRKWYS project kwamen de vier inmiddels pensioengerechtigde heren weer bij elkaar in hun compound nabij Kingston.

In Jamaica is het gemiddeld 28 graden, het hele jaar door. Zo ook in januari 2011, toen Cameron Stallones en M. Geddes Gengras neerstreken in het broeierige St. Catherine. Van zweten was echter geen sprake. The Congos leerde hen – ondanks de leeftijds- en cultuurverschillen – al snel het ontspannen Jamaicaanse leven aan. Ze aten, rookten, relaxten en sliepen er samen, en tussendoor werd er op het gemakje muziek gemaakt in de studio. Wat eigenlijk niet meer dan één van de kamers in het complex is.

De man achter Sun Araw had al wel wat schetsen klaarliggen, maar was van plan redelijk onbevangen met de opnames aan de slag te gaan. Dat er vervolgens niet eens een drumstel aanwezig bleek te zijn, zette het creatieve proces meteen in gang. Een metalen oliedrum en wat rond liggende traditionele percussie instrumenten brachten uitkomst. Stallones’ en Gengras’ elektronische klanken vormden het geraamte waaraan The Congos een vier-stemmige harmonie toevoegden.

The Congos geven iets door uit het verleden. Toch FRKWYS Vol.9 is geen echt dub of reggae album, evenmin als Heart Of The Congos dat eigenlijk was. De prikkelende, fantasierijke productie  geeft de unieke tenor, falset en bariton stemmen de volledige ruimte om op speelse wijze het elektronische doch organische geluid in te vullen. Dat levert naast de hit Happy Song ook een loom relaxnummer (Sunshine), een donkerder en melancholisch nummer (Food, Clothing And Shelter) en experimentele meezingers (Jungle) op. Invocation is een persoonlijke favoriet, met spacy synthesizers die een vreemd contrast vormen met de zanglijnen. Afsluiter Thanks And Praise is met zijn akoestische gitaargeluid dan weer een echte “feelgood song”.

Het maakt van FRKWYS Vol.9 één van de meest verfrissende albums van het moment. De plaat wordt overigens vergezeld door de dvd Icon Eye met bijna een uur aan materiaal dat geschoten is tijdens de trip aan Jamaica, en die maakt de aanschaf van een fysieke editie meer dan de moeite waard.

Gunn-Truscinski Duo – Ocean Parkway

In plaats van rustig aan te kloppen trap ik vandaag gelijk de deur in: Ocean Parkway is mijn favoriete album van dit moment. Het beste van American Primitivism, blues, ragas, improvisatie en expressief percussiewerk worden op dit tweede album van het duo Steve Gunn en John Truscinski verzameld. Zo, bent u meteen klaar met lezen.

Steve Gunn zou gekwalificeerd kunnen worden als een gitarist die het typische geluid van John Fahey najaagt, maar dat zou hem te kort doen. Hij kan zich qua fingerpicking meten met de oude meester, doch weet hij invloeden uit Indiase improvisaties, exotische folkmuziek, psychedelica en minimale composities toe te voegen. Daarmee heeft hij met zijn soloalbums, als ook met het dronetrio GHQ, een geheel eigen virtuoze stijl gecreëerd.

Gunn werkt inmiddels al meer dan zeven jaar samen met percussionist John Truscinski. Hij bespeelde de drums eerder in X.O.4 en Slaughterhouse Percussion en was tevens present op één van de laatste albums van het eerder genoemde GHQ, Everywhere At Once. Zijn manier van spelen leunt nog meer op improvisatie en uitwaaierend minimalisme: denk Chris Corsano, freejazz, India, Ethiopië, gamelan en abstract geritsel. Truscinski is echter niet iemand die zich op de achtergrond houdt. Wanneer hij dat nodig acht transformeert hij in een energieke bluesdrummer die met zijn stompende spel een nummer voortstuwt.

Met Ocean Parkway vervolgt het Gunn-Truscinski Duo de lijn die het heeft ingezet met het geweldige Sand City uit 2010. Ik kocht dat album na een overtuigend optreden op het Graag Traag festival vorig jaar, en is een geliefde gast op de draaitafel gebleken. De opvolger gaat daar nog eens ruim overheen.

Al meteen vanaf het begin zet de elektrische gitaar in op blues, waarna de twee het spel gestaag uitbouwen met ingenieuze polymetrische passages. In sommige gevallen gebeurt dat op langzaam hypnotiserende wijze (Ocean Parkway, Banh Mi Ringtones) maar het duo vergeet zeker niet te rocken (Country Fair Getaway). Afsluiter Minetta River is qua gevoel misschien nog wel het nummer dat het meest op traditionele blues lijkt: een huilende gitaar ondersteund door wanhopige variaties op de trommels. Later vervormen de drums naar een meeslepend jazzy geluid, zowaar een swing uit de hoed toverend. Het demonstreert hoe gemakkelijk Gunn en Truscinski op elkaar inspelen en schakelen tussen verschillende stijlen.

Gunn-Truscinski Duo – Don’t Lean On Door

Ik begon deze recensie met een conclusie; de liefhebbers verwijs ik graag door naar de eerste alinea. Ocean Parkway is recent verschenen op 140-grams vinyl bij Three Lobed Recordings in een editie van 777 handgenummerde exemplaren, en als download op Bandcamp.

Kraak festival 2012: preview

Traditioneel kunnen we ons begin maart weer verheugen op het leukste festival van het jaar. Niet op een zomerse, hip gesponsorde weide, maar in het doorgaans futloze en grauwe Aalst, in het midden van België. Een stad die zo rond carnaval een kleurrijke gedaanteverwisseling ondergaat, en dankzij KRAAK de belangrijkste artiesten van verleden en heden herbergt. Traditioneel ook, duik ik met een nieuwsgierig en onderzoekend oor de line-up in, de taart proevend voordat deze wordt aangesneden.

Meer dan ooit staan er artiesten op het KRAAK festival die in meer of mindere mate mijn muziekdragers al bevolken. Iemand als Alvarius B. bijvoorbeeld, stond bij menig kenner hoog in de jaarlijstjes vorig jaar met zijn album Baroque Primitiva. Als medeoprichter van Sun City Girls (volgens de website dé favoriete band van minstens de helft van het KRAAK festivalpubliek) zou hij een perfecte headliner zijn, ware het niet dat het festival niet met headliners werkt. Verwacht avant-garde singer-songwriter muziek met humor en exotica.

Amen Dunes oftewel Damon McMahon is een artiest wiens laatste album Through Donkey Jaw misschien wel mijn meest onderschatte plaat van vorig jaar is. Een uniek stemgeluid en zwevende jams op de echoënde gitaar laten de emmer van melancholie en psychedelica overstromen als de Dender een paar jaar geleden. Angels In America is een duo uit Brooklyn en ook zij komen uit bij geestverruimende muziek, al is de weg ernaar toe hier meer elektronisch van aard. Wavepop in slowmotion, en door een noisefilter.

De tot seksuele zelfhulp gedoemde leden van het Deense Girlseeker mochten vorig jaar in huize mrbungle de wisselbeker ophalen voor de prijs van coolste band. Ze kwamen niet opdagen, maar met de gedachte in het achterhoofd dat ze diezelfde beker in 2012 niet hoeven in te leveren, is dat ook niet erg. Het KRAAK festival vormt namelijk decor voor de re-release van hun album 1-800-GREED op vinyl (goddank geremastered). Girlseeker staat garant voor cheesy popmuziek zoals u nog nooit gehoord heeft, en lachstuipen.

Ik noem nog een act die ik eerder op mrbungle.nl heb besproken: de kosmische neger Jamal R. Moss, bekend als Hieroglyphic Being. Mijn recensie van zijn laatste album op audioMER moet voldoende zijn om u ervan te overtuigen dat deze Sun Ra-adept een niet te missen act is. Wat ik ook niet wil missen is (Tom) Darksmith. De noisy tape collages en ruisende field recordings zijn op zich niet zo bijzonder, maar de agressieve performance zal menigeen achteruit doen deinzen. Darksmith koestert een diepe haat tegen live optredens; hij scheldt uit volle borst, gooit met wat voorhanden is en nog niet zo lang geleden kwam hij met een hand in het gips thuis van een show.

Het KRAAK festival staat ook altijd garant voor verrassende ontdekkingen. Mijn favoriet is ongetwijfeld Lukas Ligeti, zoon van de vermaarde Gyorgy Ligeti. Op het album Afrikan Machinery op Tzadik bijvoorbeeld, laat de componist/percussionist zijn talent voor experiment en polyritmiek horen op de marimba lumina, een midicontroller met ingebouwde synthesizer. Wie ook gegarandeerd de wenkbrauwen gaat doen fronsen, is de Utrechtse kunstenaar Peter Fengler. Zijn optreden in de Vleeshal in Middelburg heb ik helaas moeten missen, maar ik mag nog een poging wagen. Misschien luisteren we het hele optreden wel naar een tikkende metronoom, maar wie daar de humor van inziet, zal ook het kunstzinnige ervan kunnen waarderen.

Räjäyttäjät is gemakkelijker te typen dan uit te spreken. Gelukkig is het Finse trio geen band om over te discussiëren, maar om van uit je plaat te gaan. Onvervalst effectieve en rommelige lo-fi rock-’n-roll. Waar ook ongebreideld gejamd wordt, is in het Wild Classical Music Ensemble. Muziek door mensen met écht een verstandelijke beperking; iedere muzikant die denkt dat een zorgvuldig uitgedachte compositie het summum is, zal lelijk op zijn neus kijken. Paul Dutton behoort niet tot die groep; de Canadese schrijver staat bekend om zijn geïmproviseerde stemkunst. Zonder instrumenten zal hij menigeen versteld doen staan met zijn diversiteit aan klanken.

Roscoe Mitchell (1940) mag gerust één van de beste saxofonisten ter wereld genoemd worden. In de jaren zeventig en tachtig maakte hij furore in het Art Ensemble Of Chicago, doch ook solo zal hij ongetwijfeld zijn legendarische status bevestigen en het festival naar een climax leiden. Als Rodger Stella zijn bizarre noise op het publiek loslaat, ontstaat er misschien wel een anticlimax. Deprimerende scapes die het brein uithollen is de specialiteit van dit voormalig lid van Macronympha, dat bekend stond om de gewelddadige en obscene act.

We zijn nog niet klaar. Gelukkig maar, want de droneblues van Keijo willen we niet aan ons voorbij laten gaan. Zijn vele releases kenmerken zich met klagelijke keelzang en een primitieve combinatie van traditionele en hedendaagse elementen. Op het festival zal hij vergezeld worden door de psychedelische Finse all-star band The Rambling Boys. Van de audiovisuele kunst van Sally Golding is het een kleine stap naar het filmprogramma, dit maal in handen van Cinema Nova. Er zijn ook nog tentoonstellingen en kunstenaar Joris van de Moortel laat zijn rijnaak nog even in de Dender liggen voor onder meer zijn Audi 80 installatie. Genoeg te beleven dus.

De veertiende editie zal op 3 maart aanstaande plaatsvinden in het centrum voor hedendaagse kunst, Netwerk. Via de website zijn op het moment van spreken nog kaarten verkrijgbaar, doch zou ik iedereen willen aanbevelen niet te lang te wachten met bestellen. De kans bestaat dat u heel 2012 weer achter de feiten aan rent wat betreft relevante muziek en een aantal onwaarschijnlijke shows mist.