Tag archieven: experiment

Elektrisch

De belofte van enige tijd geleden dat er na alle elektronische muziek weer wat meer folk op de website zou verschijnen, ben ik niet geheel nagekomen. Of geheel niet, dat mag u zelf invullen. In mijn onvoorspelbare muzikale belevingswereld spelen de laatste tijd heel voorspelbaar opnieuw albums af, die sterk gerelateerd zijn aan elektronische muziek. Of het ís gewoon elektronische muziek, dat mag u zelf invullen.

Warp (ja, die weer) pakt groots uit met het debuut van Brian Eno op het label. Zijn pionierende ambient albums alsMusic For Airports en Apollo: Atmospheres and Soundtracks staan nog steeds fier te pronken in mijn kast, maar die verbleken bij de drie verschillende en sommige zeer uitgebreide edities van Small Craft On A Milk Sea. Pionier kun je Brian Eno vandaag de dag niet meer noemen. En toch, voor een kerel van boven de zestig gaat hij nog aardig met zijn tijd mee. Small Craft On A Milk Sea klinkt als een modern album dan zeker niet tijdloos is. Gitaren kwamen wel vaker terug in zijn muziek, ook wat de ambient albums betreft. Op zijn nieuwe album neemt het instrument – na een paar opwarmertjes – echter een dermate grote rol op zich dat ik de vergelijking met een ander geniaal shoegaze-dance album van dit jaar niet meer uit de weg kan gaan. Trentemøller deed dat met zijn Into The Great Wide Yonder al. Dat doet niets af aan de kwaliteit van Brian Eno’s kunstje.

Piiptsjilling’s Wurdskrieme is van een hele andere orde. De muziek is weliswaar elektronisch van aard, maar is tevens erg organisch. Piiptsjilling is het project van een viertal zeer getalenteerde muzikanten en kunstenaars uit verschillende delen van Nederland. Het zijn de Friese broers Jan en Romke Kleefstra die een stempel op het geluid drukken, daar waar de klanken van Rutger Zuydervelt aka Machinefabriek er omheen improviseren. Mariska Baars behoort ook tot collectief, waarin zij met haar stem en gitaar volledig is geïntegreerd. Op electro-akoestische wijze worden dromerige soundscapes gecreëerd, waarin de natuur centraal staat. De gedichten in Friese taal van Jan Kleefstra, somber en schijnbaar misantropisch voorgedragen, versterken dit. De taal geeft Wurdskrieme zeker iets bijzonders mee. Het meeste luisterplezier wordt echter bereikt door muziek en poëzie als geheel te zien, want ze zijn op deze plaat om ingenieuze wijze met elkaar verweven.

Naar bovenstaande releases luisterde ik met enige vooroordelen. Brian Eno en Machinefabriek hebben bij mij gewoon een naam, en worden daarom bij voorbaat al subjectief benaderd. Datzelfde gebeurt bij De Tuinen, maar dan om een andere reden. Koen van Bommel woont weliswaar niet meer in Middelburg, maar is er nog regelmatig te vinden, al dan niet als dj Sir Winston Churchill. Met zijn botanische project maakt hij kosmische ambient die mij doet denken aan het oudere werk van Raison D’être gecombineerd met krautklanken. Zijn albums zijn gewoon gratis verkrijgbaar; het luisteren ervan is een uitstekende voorbereiding voor het optreden eind november op het Avonduren festival.

David Sylvian – Sleepwalkers

Over David Sylvian heb ik het al vaker gehad. Zijn post-Japan werk, en in het bijzonder de laatste twee albums Blemish en Manafon, staan bij mij in hoog aanzien. Vooral vanwege het experiment en de drang naar improvisatie. Met stilte muziek maken, het clichématige zoeken naar de grenzen van wat nog “muziek” genoemd mag worden. Het is eigenlijk best snobistisch om die genoemde albums zonder blikken of blozen briljant te noemen. Het is kamermuziek voor in een isolatiecel, afstandelijk en leeg. Onhoorbare genialiteit en het toch willen benoemen is vragen om scheve gezichten. David Sylvian maakt het mij nu een stuk makkelijker met zijn nieuwste release Sleepwalkers.

Nieuw mag Sleepwalkers eigenlijk niet heten, en eigenlijk geldt voor de meeste nummers ook geen “nooit eerder verschenen”. Het is een verzameling van samenwerkingen met andere muzikanten, verloren gegane nummers van voorgaande releases, van origine geschreven tussen 2003 en 2009. Sleepwalkers bevat voor de purist of verzamelaar weinig nieuw materiaal, maar veel nummers zijn anders opgenomen, geremixed, geremastered of licht aangepast en hebben daarom toch een meerwaarde.

De titeltrack, tevens het openingsnummer, was reeds te horen op de cd die als bonus bij het The World Is Everything fotoboek verscheen. Deze komt nog het dichtst in de buurt van het minimale geluid van Manafon, maar bij het tweede nummer Money For All wordt al snel duidelijk dat de sfeer op deze compilatie van een heel andere aard is. Kenners herkennen natuurlijk direct de single van Nine Horses, het relatief opgewekte en dynamische drietal dat naast Sylvian uit Steve Jansen en Burnt Friedman bestaat. Een toegankelijke toon is meteen gezet.

Zojuist genoemde Steve Jansen is tevens de broer van Sylvian (beide dragen artiestennamen). Hij staat schijnbaar toch wat anders in het leven, mocht dat een weerspiegeling zijn van de muziek die ze maken. Rijker in geluid en beslist traditioneler in compositie luisteren deze nummers gemakkelijker weg, zo ook Ballad Of A Deadman. Een samenwerking met het Noorse elektronische jazzensemble Punkt valt daar overigens niet onder.

Hoogtepunt is de versie van World Citizen, een samenwerking met de Japanse geweldenaar Ryuichi Sakamoto. De breekbare piano, fragiele stem en kille effecten versus warme keyboards zorgen voor kippenvel. Toch is het weer geen nieuwtje; het was al te horen op het Chasm album van Sakamoto, dat iedere muziekliefhebber natuurlijk allang in de kast heeft staan. Wel gloednieuw is Five Lines, de eerste vrucht geplukt van het muzikale partnerschap met klassieke componist Dai Fujikura. De zenuwachtige strijkers gooien wellicht roet in het eten voor wie zachtaardige klanken had verwacht.

En zo wisselt David Sylvian de diverse collaboraties keurig af op dit album. Pure Genius met Tweaker is een andere die er uit springt, met onconventionele zanglijnen en elektronica die zich laat omarmen met gemanipuleerd gitaargeluid. Ergens in het nummer Transit (van Christian FenneszVenice album) zijn ook gitaren gebruikt, al zijn die bijna niet terug te horen. Dit occasionele duo behoort tot mijn favorieten; ondanks ontelbare luisterbeurten zal ik deze track daarom niet snel skippen. Dat zal ik overigens ook niet doen met Thermal, een gedicht voor zijn dochter (met Arve Hendriksen op trompet) en Trauma, de afsluitende track die alleen op de Japanse editie van Blemish verscheen.

Sleepwalkers is door de variëteit en toevoeging van albums die niet tot zijn eigen discografie behoren, een erg veelzijdige en plezierige luisterervaring. Geïnteresseerden die gestopt zijn bij Japan hebben hiermee een mooi instapmoment gekregen om kennis te maken met de hedendaagse David Sylvian, zonder dat de liefhebbers van zijn nieuwerwetse geluid in de kou moeten staan.

Kraak festival 2010

Op 6 maart is het weer zover: het jaarlijks terugkerende Kraak festival. Voor de 12e editie wijkt het bescheiden feestje voor de avant-garde muziekliefhebber uit naar Aalst, in de plaats van Brussel. Ondanks deze verandering van locatie, weerhouden logistieke problemen mij opnieuw aanwezig te zijn. De beweegreden om er dan toch een stukje over te typen is het feit dat er in het programma altijd weer een paar juweeltjes te ontdekken zijn. Zo doken tijdens het doorspitten van de line-up in 2009 zomaar Wavves en Köhn vanuit het niets mijn hitlijsten binnen. En dan heb ik het nog niet eens over de almachtige Kurt Vile, die sinds deze blogpost nog steeds niet onttroond is als mijn favoriete artiest van het moment.

Het Kraak platenlabel, waaromheen dit festival wordt gebrouwd, staat bekend om zijn eigenzinnige keuzes in artiesten en acts. Het zal menigeen dan ook niet verbazen dat het programmaboekje er een tikkeltje anders uitziet dan het schema van Pinkpop. De eerste editie van dit decennium haalt onder andere fluxusavantgarde, etnofieldrecordings, improv, new age, avant-pop en no-fi punk naar het beloofde land voor de experimentele muziekliefhebber. Als vanouds is er een combinatie van nog te ontrafelen hypes en gevestigde geniesoldaten.

In de twaalf uur dat het festival duurt, komt onder andere het Noord-Engelse Bong voorbij. Een goed gekozen naam, want luisteren naar de doom van dit viertal levert je geheid een trip op. Dreigende uitgesponnen drones à la Sunn O))) worden aangevuld met trage drums en Indiase instrumenten zoals een sitar en een shahi baaja. Je moet het maar verzinnen. Voor betoverende psychedelica is men op 6 maart sowieso aan het goede adres, mits natuurlijk aankloppend bij Netwerk. Het duo Peaking Lights is daar ook weer bewijs van. Een rommelige maar bezwerende combinatie van kraut, potten- en pannennoise en jaren zeventig lsd-muziek.

Voor wat minder zware kost kan men bij Lieven Martens terecht. Onder de naam Dolphins Into The Future leidt deze Belg de luisteraar ver omhoog naar verlichtende new age collages, dat ondanks deze omschrijving een stuk meer magisch klinkt dan de gemiddelde Kruitvat cd. Te ontspannen? Dan is Voice Of The Seven Thunders wellicht iets. De psychacidrock van Rick Tomlinson grijpt veel terug naar de jaren zeventig, maar heeft ook diverse wereldse invloeden. Alsof Comets On Fire in een Turks theehuis staat te spelen.

De vervormde etnische fieldrecordings van Harappian Night Recordings heeft afgezegd voor het festival, maar vervanger Donato Epiro doet er met zijn rituele folkdoom niet voor onder. Als een door de wereld reizende medicijnman strooit deze Italiaan met middeltjes waarvan je nog nooit hebt gehoord. Enigszins vergelijkbare folk, doch meer rustiek en lieflijk, komt van het vanuit Amsterdam opererende collectief The Wolf, Death & The Acorn. Het is de soort van folk dat klinkt bij een geestenverdrijvend ritueel in een donker bos. Nog meer folk, maar nu met een hoger popgehalte, komt van The Doozer. Deze beste man heeft op het gehoor net iets te goed naar het drugsgebruik van zijn landgenoot Syd Barrett gekeken, maar verder staat een doorbraak hem nergens in de weg.

Punk? Punk! Noteer maar vast, de geflipte wijven van Pens behoort tot het beste wat melodische no-fi versie van dit genre op dit moment te bieden heeft. Voor diegenen die wat meer decennia hebben meegemaakt, zal The Homosexuals bekend in de oren klinken. Deze postpunkterrorband uit de late jaren zeventig is als herboren en zal live een onvergetelijke indruk achterlaten. Dat brengt ons meteen bij een aantal oudgedienden, waaronder Strapping Fieldhands. Wie dacht dat men in 2003 verlost was van deze compromisloze no-wave indieband, heeft het laatste van de groep uit Philadelphia nog niet gezien. Dan hebben we nog Bill Orcutt, een punknoisepionier (zie Harry Pussy) die nu experimenteert met een krakkemikkig akoestisch gitaar en keelgeluiden.

De Japanse Yoshi Wada loopt ook al wat langer mee en hoewel punk niet zijn terrein is, zijn de muziekinstallaties en composities van zijn hand grote doe-het-zelf-mentaliteit en is de man wars van trends. Verwacht geïmproviseerde, minimale drone-achtige ambient. Speciaal voor dit festival componeerde hij een nieuw stuk. Morphogenesis gaat nog een stap verder wat improvisatie betreft. Deze groep muzikanten, gestart begin jaren tachtig, maakt veelal met zelfgemaakte instrumenten onnavolgbare elektroakoestische klanken, als een geraffineerde muzikale reis zonder einddoel. Misschien komen we op die trip nog wel Bugskull tegen. Deze Amerikaan knipt en plakt op een pure, lo-fi manier tapeloops, samples en ambientgitaarpop aan elkaar.

Ondanks dat hij moest afzeggen voor dit festival, wil ik Marc Richter a.k.a. Black To Comm toch nog even noemen. Zijn recente Alphabet 1968 LP is namelijk een briljante mengelmoes van allerlei spontane geluiden, die laagje voor laagje op elkaar zijn gezet met als resultaat een samenhangend, neoklassiek, minimaal elektronica album. Mocht de bezoeker het even allemaal niet meer weten, dan kan deze zich nog vergapen aan diverse films van onder meer de UNiversal Articulate Interdimensional Understanding of Science -groepering.

Tickets, carpool en couchsurfing via de site. Ach, gaf het Kraak label maar eens een keer een dikke fuif bij mij om de hoek…