Tag archieven: experiment
Muziek

6x Richard Youngs

Door aan zondag, november 10, 2013

Het is hier een tijdje stil geweest. Dat komt natuurlijk omdat ik het veel te druk had met het beluisteren van alle zes albums die Richard Youngs, de constant zich opnieuw uitvindende Schotse muzikant, de afgelopen maanden heeft uitgebracht. Wie in het verleden ook al eens op mrbungle.nl heeft lopen klikken weet dat het een inmiddels jaarlijks terugkerend ritueel is geworden (hier 3x Richard Youngs en hier 2x Richard Youngs). Maar is zes verschillende albums in zo’n korte tijd niet een beetje teveel van het goede?

Het middel waarmee Youngs overproductie, verveling en/of herhaling – welk gevoel je dan ook zou kunnen krijgen bij een dermate grote output – tegengaat, is diversiteit en vernieuwing. Neem nu Summer Through My Mind, zijn eerste album op Ba Da Bing Records. Deze wordt aangekondigd als zijn eerste en misschien wel enige country album, en daar zit zeker een kern van waarheid in. Met banjo en harmonica gaat hij meer nog dan in zijn al wat oudere folk-achtige albums richting Americana, met voorzichtig akoestisch getokkel en diepe teksten. Echte gevoelige liedjes ja, de zoveelste stijlwijziging in zijn oeuvre die onbevreesd tegemoet wordt getreden en op een manier wordt gebracht zodat hij zelf herkenbaar blijft.

Even daarvoor verscheen op het label van Andrew Paine (een graag geziene gast op albums van Youngs) Barbed Wire Explosion In The Kingdom of Atlantis, wederom een plaat die vriend en vijand verrast. Blijkbaar was Richard Youngs is zijn jeugd een grote fan van de d-beat en à la Discharge rammelt hij zich op een agressieve manier door twaalf nummers heen, met een hulp van een drumcomputer die dat typerende ritme aangeeft. Ook wat betreft de teksten kruipt Youngs in de huid van een oude hardcore punker, met als hoogtepunten het stoïcijnse More Fucking Stuff of Feeling No Feeling. Hoewel deze 12” (op 45 toeren) het kwartier nog niet haalt blaast het je volledig van je sokken.

Het album Calmont Breakdown, uitgebracht op cd bij Fourth Dimension Records, doet dat misschien ook wel maar op een andere manier. Het is vooral het verrassende element dat je hier aan de luidspreker gekluisterd houdt. Met gelaagde avant-garde elektronica neemt hij opnieuw een afslag naar het onbekende, waar anderen rechtdoor zouden blijven rijden. Tot en met de bijna twintig minuten durende afsluiter blijft hij boeien, dan weer met gitaar en willekeurige loops en samples, dan weer met zijn stem of met pianospel. Hoewel we niet kunnen spreken van subtiliteit is Calmont Breakdown een uitgave die bij iedere liefhebber van Richard Young’s werk in de kast zou moeten staan.

Ook niet te missen is Regions Of The Old School, Youngs’ eerste solo dubbel lp in zijn carrière, op de mensheid losgelaten door Mie Music. Met vijf nummers en meer dan zeventig minuten is dit een zware zit, en in het openingsnummer Insomniac Takeover waarschuwt hij ons al een kwartier lang voor another sleepless night. De boosaardige industrial met wanhopige zang  zijn echter geen voorbereiding voor wat volgt; de sfeer wordt vriendelijker en zelfs zijn vrouw Madeleine Hynes mag meezingen op Celeste, een nummer dat gedragen wordt door het geruststellende gezoem van klankschalen. Maar Richard Youngs dankt zijn faam mede aan veranderlijkheid, en zodoende sluit hij dit album af met een Skullflower-achtige gitaarnoisestorm, waarover hij een romantische mantra uitstort.

Voor zijn allereerste Amerikaanse tour (kort maar krachtig) stelde Ba Da Bing Records ook nog No Retreat In Comfort samen, een prachtige verzameling onuitgebrachte nummers die het beste van Youngs laten horen. Het grijpt soms terug naar de eerdere albums, met akoestische nummers als Empty Man, maar laat ook de DIY elektronica horen dat zijn muziek vaak prettig oncomfortabel maakt. Het is bijna ondenkbaar dat deze compilatie met inspirerende nummers schijnbaar werd genegeerd door een welbekend label, zo gaat het verhaal. Hij nam deze nummers overigens op in niet meer dan een week, mijns inziens genoeg om het Amerikaanse publiek zijn hele discografie aan te laten schaffen.

Tenslotte wil ik South Voyager nog noemen, de eerste release van het Spaanse Atonal Industries. Met deze prachtig uitgevoerde lp met handgemaakte hoes kunnen we even helemaal tot rust komen. Met subtiele bliepjes en zacht gekraak begeleid hij zijn stem, die ons als vanzelf in een meditatieve toestand zingt. Tevens horen we een shakuhachi (Japanse fluit) voorbij komen, het zen-gehalte nog eens opwaarderend. Het is alweer het zesde album dit jaar van Youngs, en typerend voor hem klinkt geen enkele hetzelfde.

Zoals hij in dit interview met Ad Hoc verklaart ontstond de naam van Richard Youngs’ label No Fans Records mede omdat hij aanvoelde dat het moeilijk is om een toegewijde liefhebber te zijn van zijn werk. Dat kan ik beamen. Niet vanwege zijn soms moeilijke muziek, maar omdat het ieder jaar weer een hele opgave is alles van de beste man in huis te halen. Ook in 2013 gooit hij zijn reputatie geenszins te grabbel. Nee, zes albums in een jaar is niet teveel van het goede. Alleen begint zijn onvoorspelbaarheid wel wat voorspelbaar te worden…

Verder lezen
2
Muziek

Sky Needle – Debased Shapes

Door aan zaterdag, oktober 5, 2013

Het optreden van de Australische band Sky Needle op het Tilburgse Incubate Festival, afgelopen september, staat bij mij in het geheugen gegrift. Het inmiddels zeven-koppige collectief was duidelijk niet de halve aardbol rondgereisd om alleen maar een beetje cultuur te snuiven. Met een brok energie waar je de hele outback mee zou kunnen verlichten bespeelde de verwilderd uitziende bandleden hun nog bizarder uitziende zelfgemaakte “unstruments” alsof hun tweede plaat Debased Shapes hun zwanenzang zou zijn.

sky needle

Het ziet er in de eerste instantie maar een beetje gekunsteld uit: voetpompen met toeters eraan bevestigd; gitaren van een speakerbox, duct tape en wat metalen draden; percussie instrumenten die je doorgaans alleen in de keuken ziet; en tenslotte een bont stel Australiërs waar de nonchalance vanaf straalt. Het maakt Sky Needle volstrekt uniek nog voordat ze één noot hebben gespeeld.

Debased Shapes is de opvolger van Rave Cave, het eerste album van Sky Needle uit 2012 als we de cassette Neckliner even niet meetellen. Het geluid van deze nieuwe plaat ligt in het verlengde van de vorige: knotsgekke improvisatie dat aan wilde freejazz doet denken, ware het niet dat we door het instrumentgebruik ons in een geheel andere dimensie lijken te bevinden. Het is frontvrouw Sarah Byrne die met nerveuze, veelal onverstaanbare vocalen een lijn trekt door het rommelige, tegelijkertijd hypnotiserende gebeuren.

Daar waar Sky Needle tijdens het optreden in de Paradox de verf van het plafond schreeuwde, is Debased Shapes luchtiger en meer gebalanceerd. Het laat doorschemeren dat ondanks alle atonale experimenten en gebrek aan techniek de muziek gewoon goed gecamoufleerde popmuziek is. Alsof ze de belichaming van DIY zelf zijn, laten de Australiërs in veertig minuten hun visie horen op diverse welbekende stijlen, door de filter van een koortsdroom.

De vorm van creativiteit dat Sky Needle laat horen zal ongetwijfeld tot gevolg hebben dat enkelen Debased Shapes naast The Greatest Hits van het Jostiband Orkest in de kast plaatsen. Weet je echter de wonderlijke wereld van deze band binnen te dringen, dan openbaart zich een even bizar als opwindend schouwspel in de perverse pop. Zowel het optreden als de plaat behoort dan ook in mijn beleving tot het beste van 2013.

Verder lezen
0
Muziek

Lieven Martens Moana – Music From The Guardhouse

Door aan donderdag, augustus 29, 2013

Verandering van spijs doet eten; het zou de achterliggende gedachte kunnen zijn dat Lieven Martens zich ertoe heeft bewogen zijn muziek dit keer niet als Dolphins Into The Future uit te brengen, maar onder zijn doopnaam. De typografie van de titel Music From The Guardhouse op de binnenhoes impliceert een meer romantische benadering, de ondertitel A play for magnetic tape recorder één zwelgend in nostalgie. Ook gaat de lp vergezeld van opvallend veel tekst. Maar is er eigenlijk wel zoveel veranderd?

In elk geval staat er ook weer een idyllisch eiland centraal, zoals eerder op Ke Ala Ke Kua en Canto Arquipélago. Isola Di Zannone behoort tot de Pontijnse archipel, niet ver van de kustplaats Sabaudia waar volgens de notities enige field recordings vandaan komen. Geluiden uit de natuur zijn eveneens een belangrijk terugkerend element in zijn muziek. Het ruisen van de zee, exotische vogels, de wind die zijn kracht laat gelden; het zijn de bouwstenen waarop de wereld van Dolphins Into The Future is gebouwd, en die we nu ook weer regelmatig terughoren.

Act One, Under The Stone Pine bijvoorbeeld, is een muzikaal schilderij dat een fascinerende blik geeft vanonder de enige boom op het eiland en de fauna die ze omringt. Het vertaalt zich naar een levendige dialoog tussen de elektronische effecten en de midi-synthesizer, zoekend, plagend en vragend naar elkander, dichtbij het geluid dat we van vorige platen kennen. Verder op zee vinden we Kuhls pijlstormvogels, die tijdens het broedseizoen ook beschutting zoeken op het eiland. Deze vogels  – en dan met name opnames van hun bizar luide klaagzang – spelen de hoofdrol in Act Two, The Cory’s Shearwater, het intermezzo dat de B-kant van het vinyl annonceert.

Toch klinkt Music For The Guardhouse wel degelijk anders dan het voorgaande werk. Voordat de eerder genoemden stukken passeerden luisterden we namelijk naar het verassende Aria, The Cloud. Zoals de naam aangeeft is hier voor het eerst een stem in het spel, een soort aankondiging die de luisteraar door middel van Percy Bysshe Shelley‘s gedicht meevoert naar romantische gedachten aan een eiland: volmaakte plaatjes van een paradijs uit dromen.

Martens laat de midi-synth dansen op een onzichtbaar koord, als een klassiek geïmproviseerd stuk op piano. Op het eerste gehoor lijkt de melodie uit balans, maar waar we werkelijk naar luisteren zijn gedigitaliseerde vogelgeluiden, die elkaars oproep met tussenpozen beantwoorden. Het is tot nu toe de meest ambitieuze en tevens geslaagde poging van deze artiest natuurlijke geluiden met elektronica en poëzie te verenigen.

Op kant B worden alle register open getrokken om in een bijna twintig minuten durend stuk  een soort neo-klassiek af te wisselen met spookachtige en nostalgische analoge klanken, slechts kortstondig onderbroken door eenzaam klokgelui. Het is een aaneengesloten tweeluik genaamd As Falésias, dat de niet altijd vriendelijke grillen en dramatische vormen van de kliffen voorziet van een fascinerende soundtrack.

Voor wie Martens’ muzikale alter ego Dolphins Into The Future heeft gevolgd sinds de geboorte, wordt met Music From The Guardhouse plotseling een evenwichtige lijn zichtbaar in de ontwikkeling van zijn geluid. De verlichtende new age muziek, waterige ambient en de auditieve ansichtkaarten van eilandgroepen als Hawaï en de Azoren zijn slechts treden geweest op Martens’ spirituele ladder. De verandering van naam op zijn lp betekent niet dat hij het einde van de ladder heeft bereikt, slechts dat hij een nieuwe verdieping heeft gevonden vanuit waar hij opnieuw op zoek gaat naar het experiment.

Met Music From The Guardhouse toont Lieven Martens grote klasse in compositie. Bovenal weet hij de geest dubbel te prikkelen doordat de woorden die met deze plaat gepaard gaan voor velen een uitbreiding van het concept luisterervaring betekenen. Het is de kunst van Dolphins Into The Future in het kwadraat, en zoveel meer dan alleen muziek.

Op 1 september aanstaande zal Lieven Martens zijn nieuwe lp presenteren in Museum Dhondt-Dhaenens in Deurle. Niet met een plichtmatig optreden van zijn kant; juist andere kunstenaars en muzikanten, waaronder Floris Vanhoof, Spencer Clark en Ada van Hoorebeke, zullen hun creaties tonen en laten horen. Ze zijn door Lieven uitgenodigd vanwege muzikale verwantschap, visie op kunst en poëzie, connectie met natuur of landschap, in welke vorm dan ook.

Verder lezen
0