Tag archieven: Frankrijk

Au Revoir Simone – Still Night, Still Light

De natuur is “helemaal in de war geraakt”, stellen natuurwaarnemers en wetenschappers vast. Bomen en struiken bloeien uitbundiger maar korter, vlinders die al jarenlang niet meer zijn gezien, duiken ineens op en in de Zeeuwse Delta is sprake van een explosie van rosse sterslakken. Op een terras in de Zeeuwse hoofdstad dacht ik zelfs al een Papio hamadryaste ontwaren. Dit allemaal komt door het heerlijk lenteachtige, bijna-zomerse nieuwe album Still Night, Still Life van Au Revoir Simone.

De muziek van Au Revoir Simone wordt gemaakt door drie hippe hippie meiden genaamd Heather D’Angelo, Erika Forster en Annie Hart. In plaats van dat de folkachtige aankleding en geluiden zijn oorsprong vindt op een desolate boerderij in Nebraska, komen de dames gewoon uit Brooklyn. Na twee albums (bekend geworden door David Lynch) en een mislukt remix album overtreffen ze met Still Night, Still Life al hun vorige werk. De vorige platen moesten het in mijn optiek vooral hebben van enkele uitschieters, maar de nieuwe nummers zijn één groot hoogtepunt.

Folk muziek zonder folkinstrumenten; veel keyboards, weinig variatie. Qua technische muzikaliteit zitten ze op hetzelfde niveau als de film waar ze hun naam aan ontlenen. De muziek is eigenlijk niet meer dan kinderlijk eenvoudige synthpop, rustig voorkabbelend à la Air, ondersteund door een ritmebox. Echter weten de dames een kil elektronisch geluid goed te verbergen en een juist organisch geluid neer te zetten, zelfs met hun orgelmelodietjes die soms uit kinderhanden lijken te komen. Dat natuurlijke, ongecompliceerde geluid is ook hun enige connectie met folk muziek, want eigenlijk is alles elektronisch, met referenties als Stereolab en Young Marble Giants.

De sterkte is vooral de melodramatische romantiek bezongen door meerdere stemmen. Daarvoor hoeven ook de teksten niet diepgaand te zijn. Op het moment dat je denkt dat de simpele synthesizer klanken je teveel worden op Knights Of Wands raakt de enige zin en tevens charmante refrein “Oh joy, I can see you. It’s all I want”, je hart. Wat lief. Blijdschap maakt meester van je. Het nummer Only You Can Make You Happy doet er overigens nog een schepje bovenop, op een ironische manier. Eenvoud is het kenmerk van het ware. Daarvoor heeft ook producer Thom Manahan (al eerder onder andere Vetiver) mede gezorgd.

Met de lente en stijging van temperaturen komen ook de insecten weer tevoorschijn. Net als je dacht dat je vorig jaar de laatste plooivleugelwesplarve (leuk galgje woord) met een ongetest chemisch goedje had bewerkt, vliegt er weer een volgroeide in je oor. Allemaal op zoek naar zoetigheid. Aangezien ik geen Fanta drink, moeten deze beesten haast wel afkomen op de mierzoete folkpop van Au Revoir Simone. Still Night, Still Life is namelijk niet weg te slaan uit de diverse mediaspelers die ik gebruik. En dat gaat nog wel even zo duren. Zelfs in het nachtelijk donker lijkt de zon te schijnen.

De verfransing van de muziek

De Franse taal. Dit zeer erbarmelijke romaanse jargon, deze ergste verminking van Latijnse woorden, deze taal die tegen haar oudere en veel edeler zuster, het Italiaans, met eerbied zou moeten opkijken, deze taal die de afschuwelijke nasale klanken en, on, un als exclusief eigendom heeft, evenals het hikachtige onuitsprekelijk weerzinwekkende accent op de laatste lettergreep, terwijl alle andere talen de zachte rustgevende lange voorlaatste lettergreep hebben; deze taal die geen metrum kent maar waarin alleen het rijm, en wel meestal op é of on, de vorm van de poëzie bepaalt – deze armzalige taal wordt als langue classique naast de Griekse en Latijnse geplaatst! Ik roep heel Europa op tot een algemeen boegeroep om deze meest schaamteloze van alle dwaasheden naar beneden te halen. De andere werelddelen hebben apen; Europa heeft Fransen. Dat weegt tegen elkaar op. [uit: De Kunst Van Het Beledigen van Arthur Schopenhauer]

Terwijl er 400 miljoen mensen op de aardkloot Spaans spreken, is Frans op de Nederlandse scholen nog gewoon een verplicht vak. Het Frans wordt geassocieerd met romantiek, goede wijn en een Bourgondische levensstijl. Miljoenen Nederlanders trekken er jaarlijks naar toe. Maar is het Frans wel zoveel “joie de vivre”? Met een stokbrood onder je arm en een beaujolais erbij los je één van de grootste populaties van werklozen in de EU niet op, bleek wel uit de rellen in 2005 waar ruim tienduizend Renault’s in vlammen opgingen. De Fransen staan nou niet bepaald bekend om hun gastvrijheid en goede wijn kun je tegenwoordig ook uit Chili of Zuid-Afrika halen. Kortom, Frankrijk heeft een nieuw soort exportproduct nodig. Dat de Franse president Nicolas Sarkozy ruim een jaar geleden trouwde met de Céline Dion van Europa, Carla Bruni, was een goed geplande promotiecampagne voor de Franstalige muziek. En het heeft gewerkt. Franstalige muziek is het Duits en het Spaans in de Nederlandse hitlijsten aan het inhalen. Dat kunnen de geallieerden nooit zo bedoeld hebben.


Coeur de Pirate || Comme des enfants from Dare To Care Records on Vimeo

Voor de nieuwe Serge Gainsbourg, Patrick Bruel of Edith Piaf hoeven we niet meer naar het zuiden, ze liggen vaak gewoon bij de Free Record Shop. De klassieke chansonniers van vandaag voegen heden ten dage een vleugje popmuziek aan hun zang toe, om het geheel ietwat moderner te laten klinken. Artiesten die daarin geslaagd zijn, dragen de namen van onder andere Barbara Carlotti, Julien Doré, Berry, Emilie Simon en natuurlijk onze eigen schreeuwlelijk Wende Snijders. Mijn persoonlijke favoriet van dit moment is Coeur de Pirate, waarachter de pas achttienjarige Béatrice Martin uit Québec, Canada, schuilgaat. Het liefdevolle, schattige meisje op de piano doet voorkomen dat het iedere dag Valentijnsdag is en roept direct gedachten op aan de überromantische Franse film Amélie. Over Amélie gesproken, probeer ook eens Amylie, ook uit Québec, met haar vrolijke debuutalbum Jusqu’aux Oreilles.

Fransen zijn naast de zang ook verzot op synthesizers. Denk aan Air en Daft Punk. Uit België kende we al de geile Franstalige electro van Vive La Fête, en in die klasse is daar vorig jaar de electropop van Yelle aan toegevoegd. En zo stonden er op het  Eurosonic festival 2008 opeens twee handen vol optredens van Franse electro(clash) bandjes geprogrammeerd. Die hype in inmiddels wel weer een beetje overgewaaid. Chansons blijven daarentegen tijdloos. Voor de vrouwelijke versies daarvan hebben we in Nederland een soort van specialist: Guuzbourg, oftewel Guuz Hoogaerts. Deze journalist van de Revu verdiept zich al jaren in de Franse zuchtmeisjes (begrip van Giphart), met een veelgelezen website en twee uitstekende compilaties tot gevolg. Het mannelijk geslacht wil vooral kijken naar deze zuchtmeisjes, lijkt het. Slechts weinig mannen die de taal van cognac en champagne spreken, zingen zichzelf in de schijnwerpers, op een paar uitzonderingen na.

Vorig jaar had ik het genoegen kennis te maken met Edouard van de Velde. Deze Fransman resideert tegenwoordig in Amsterdam en is actief lid van de band The Vondels, een “power trio incorporating ambient zen rock and progressive pop”. Solo staat hij echter meer dan ook zijn mannetje. Met zijn Jacques Brelesque krachtige chansons brengt hij een ode aan de Franse taal en doet dat niet onverdienstelijk. Dat hij net zo gemakkelijk de Engelstalige singersongwriter-markt betreedt, bleek vorig jaar november, toen hij het gehele aanwezige publiek stil kreeg met zijn gevoelige stem en zachte gitaar, dat mij aan Jacob Golden deed denken. Het is te hopen dat dit werk naast dat van The Vondels de weg naar het internet snel vindt en Edouard de erkenning krijgt die hij verdient.

Arthur Schopenhauer mag ik dan wel graag gelijk geven, er bestaat geen andere taal die romantiek, zwoelheid, een hitserig gevoel en dramatiek zo weet voort te brengen, en te verenigen. Ik vind het dus allerminst een slechte zaak dat Franstalige muziek ook door de platenmaatschappijen geografisch breder wordt ingezet. De gemiddelde Nederlander zal altijd naar Frans Bauer of gladgestreken producties van Coldplay blijven luisteren, dus van een invasie is geen sprake. En afgelopen vrijdag stond het programma van Ruud de Wild gewoon in het teken van Die Deutsche Dreizehn, waarbij de beste Duitse hits voorbij kwamen. Toch: het is een feit dat Franstalige muziek meer geaccepteerd én gewaardeerd wordt in Nederland. En drink tijdens het luisteren ervan er ook maar een goed glas Franse wijn bij, want die blijven ondanks alles niet te overtreffen.

Kraak festival 2009

Het Walhalla voor de muziekliefhebber wiens experimenteerdrift geen grenzen kent. Dat zal de omschrijving van het jaarlijks terugkerende Kraak festival wel niet helemaal dekken, maar het komt aardig in de buurt. Over een kleine twee weken vind de inmiddels alweer elfde editie plaats in Recyclart te Brussel. Dat op deze plek geen nieuwe Marco Borsatan, Krezkut of andere artiesten van lik-me-vessie worden ontdekt, mogen duidelijk zijn. Hier komen niet alleen de ondergrondse crème de la crème van de experimentele muziek, maar ook stokoude pioniers die de pluimen allang hebben verdiend. We praten hierover harde noise, psychedelische rock, elektronisch gemanipuleerde geluidscollages, freejazz, wazige techno, net-niet-pop, verkrachte Franse chansons en ondefinieerbare bizarradelia, niet zelden gespeeld op zelf gebouwde instrumenten.

In tien uur tijd komen een veertiental avontuurlijke kunstenaars voorbij. Stuk voor stuk zijn ze een belevenis op zich, maar waar men zeker naar zal uitkijken is de uit Gent afkomstige Jürgen de Blonde, die onder de artiestennaam Köhn dwarrelende spacey synthesizer muziek maakt en iedereen gaat verrassen met zijn vierde album We Need More Space In The Cosmos. Dat album, waarop we zeven jaar hebben moeten wachten, wordt op het Kraak festival voor het eerst aan het publiek gepresenteerd.Qua aloude pioniers komt onder meer Henry Flynt voorbij. Deze filosoof vond het cognitieve nihilisme uit en zijn naam wordt vaak in verband gebracht met de Fluxus kunststroming. In zijn muziek speelt de viool een centrale rol, gecombineerd met avant-gardistische noise en minimalisme, wat de door hem bespeelde genres laat uitdijen van drones, hillbilly folk en country tot boogie en klassiek avant-garde. Op de weg terug kan je mooi Blueprint for a Higher Civilization lezen. Andere oudgedienden zijn onder meer Geoff Leigh (progressieve jazz op diverse blaasinstrumenten), Alan Silva & Burton Greene (contrabas & piano) en Ame Son (psychedelische prog). Een bijzondere man is ook Ken Butler. Hij maakt zonder concessies snaarinstrumenten die niet alleen prachtig zijn om te zien, maar ook om te horen.

Mijn aandacht gaat toch vooral uit naar nieuwere artiesten, het onbekende. Kurt Vile bijvoorbeeld, maakt subtiele maar krankzinnige Amerikaanse popliedjes met invloeden van Devendra Banhart. Zwevende lo-fi met veel psych en vertragende, galmende vocalen van een grote schoonheid. Net als de Amerikaanse band Wavves is dit nogal anti-avant-garde vergeleken met de andere artiesten op het festival. Nathan Williams uit Californië, de man achter Wavves, klinkt als een oude LP van de Beach Boys waar een schuurmachine overheen raast. Opzwepend en melodieus maar met een noisy gitaarmuur die de Wilson fans waarschijnlijk doen schrikken.

De jonge Italiaan Valerio Cosi gooit het weer over een andere boeg. Met zijn 24 jaar heeft hij al een onwaarschijnlijk uitgebreid oeuvre achter de rug, waarop hij met zijn fabuleuze saxofoonspel de muziek naar zijn hand zet. Verwacht hoogstaande freejazz die Oosterse kanten op duikt, maar net zo goed het andere pad kan volgen. Laurent Gérard oftewel él-g heeft met zijn LP Tout Ploie al menig wenkbrauw doen fronsen. Franse chansons, maar dan in je ergste nachtmerrie. Het eveneens Franse Vomir schijnt vooral leuk te zijn om een gehoorbeschadiging op te lopen en het Engelse Ice Bird Spiral moet je vooral gaan zien vanwege de grote geitenmaskers van papier-maché. Vervelen wordt toch al moeilijk, met ook nog eens drie vertoningen van muziekdocumentaires.

Het Kraak festival 2009 biedt wederom een intrigerend kijkje in de ondergrond van de experimentele muziek. Radical taste in radical music, de nieuwe slagzin van het gelijknamige platenlabel, past daarom perfect. Na het bezoek aan dit feestje wil je voorlopig geen radio meer horen, tenzij die stoort. Tickets (€ 15) zijn verkrijgbaar op de festivalsite of in de Fnac winkels.