Tag archieven: improvisatie

Part Wild Horses Mane On Both Sides – Aulos’ Second Reed

De aulos was een blaasinstrument die reeds werd gebruikt in het oude Griekenland en Egypte. Deze bestond doorgaans uit twee speelpijpen: één als grondtoon (de drone) en de andere waarop de melodie werd gespeeld. Enigszins vergelijkbaar met de doedelzak dus, doch dan met de mondholte als luchtkamer; een zeer ongemakkelijk manier van spelen, zo het schijnt. Naar de aulos en het dubbelriet waarmee zij is uitgerust, wordt ook verwezen in de titel van het nieuwste album van het Britse duo Part Wild Horses Mane On Both Sides. Niet al te ver gezocht, lijken ze hiermee te willen aangeven dat hun muziek diep geworteld is in folk en traditie. Maar dat deze plaat meer omvat dan een voorstelling uit een historisch museum, dat is wel te raden.

Kelly Jayne Jones en Pascal Nichols spelen al een aantal jaren samen als Part Wild Horses Mane On Both Sides, maar genoemd moet worden dat hun laatste wapenfeit onder die naam alweer uit 2011 stamt. De hoogste tijd dus voor weer een aanvulling op de al uitgebreide discografie, al verscheen vorig jaar nog Hung On Sunday, een ongelooflijke live opname van het gamelanoptreden op het TUSK festival in 2012, van de gezamenlijke band die bestond uit bovengenoemd duo, het legendarische Pelt en Gate (Michael Morley van Dead C). Maar hoe goed die plaat ook is, het verre van vergelijkbaar met de unieke sound die Jones en Nichols met z’n tweeën voortbrengen.

We beginnen in ieder geval met belletjes, als in een aankondiging van een oeroud ritueel, dat met uitgerekte fluitsolo’s en langzaam terugkerende klappen op de bongo’s en timpani’s ons meevoeren in een boven ons bewustzijn uitstijgende droom. Er valt een flinke regenbui, maar de fluit – het hallucinerende effect versterkt door subtiele effecten en echo’s – speelt door, en de muziek begint steeds concretere vormen aan te nemen: invloeden uit de gamelan, gagaku en field recordings die uit een waterige en exotische plek dat nog nooit beschaving heeft gekend lijken te komen, zorgen ervoor dat Arkhe Suspends The Measure Of Land binnenkomt als zowel een authentiek als een hedendaags spektakel.

Op Tails Of Spectre Tie Yarn To Fathom (kant B) wordt er nog iets meer geduld gevraagd van de luisteraar, bewegend langs stiltes en ritselende geluiden. De twee muzikanten gingen op kant A nog ieder hun eigen weg maar wachten nu als betoverd af tot er één tot actie overgaat. De ceremonie wordt uiteindelijk uitgeleid met opnieuw fluitspel, percussie, geluiden van een heftige regenstorm en onheilspellend klokgelui.

Ik zal er niet omheen draaien: Aulos’ Second Reed is het beste album tot nu toe van Part Wild Horses Mane On Both Sides, waarop ze hun reeds eerder gedemonstreerde geluid nog dieper het mystieke bos van oudheid en traditie in sturen, terwijl modern minimalisme, psychedelica en improvisatie in beeld blijven. Aulos’s Second Reed komt uit bij Bennifer Editions, verschijnt op maagdelijk wit vinyl in een fantastisch mooie handgemaakte hoes en is gelimiteerd tot driehonderd exemplaren.

Cameron Jamie, Cary Loren & Dennis Tyfus – Cannibal

Ik maakte voor het eerst kennis met Cameron Jamie toen enkele van zijn korte films werden getoond in mijn woonplaats Middelburg, alweer meer dan tien jaar geleden. The Melvins verzorgden toen een oorverdovende soundtrack bij onder andere Kranky Klaus en BB (ik schreef hier een terugblik op die avond). Door te focussen op bepaalde sociale groepen en culturele aspecten die je als outsider zou kunnen bestempelen, kon hij rekenen op lovende kritieken uit het alternatieve circuit. Zijn latere werk lijkt zich te richten op sculptuur- en tekenkunst, waarbij zijn semi-abstracte inkttekeningen positief opvallen.

Cary Loren begon in de vroege jaren zeventig met het publiceren van zijn eigen magazines en richtte niet veel later met onder andere zangeres Niagara en Mike Kelley het ”anti-rock” collectief Destroy All Monsters op. Dat Destroy All Monsters – geïnspireerd door onder andere Sun Ra, Warhol, psychedelica, Flaming Creatures, monsterfilms en futurisme – bij het eerste optreden Black Sabbath’s Iron Man naspeelde met een stofzuiger en een koffiekan en al na tien minuten werd weggestuurd zegt eigenlijk alles over het eigenzinnige karakter van deze noiserock band. Zonder echt een album te hebben uitgebracht (Thurston Moore’s label zorgde nog wel voor een compilatie) viel de groep langzaam uit elkaar. Cary Loren woont vandaag de dag nog steeds in Detroit en heeft daar zijn eigen winkel met boeken en visuele kunst.

Dennis Tyfus is Vom Grill, een soloact waarvan regelmatig uiterst eigenaardige albums verschijnen, niet zelden keelzang, grunts en een hoop lawaai bevattend. Dennis Tyfus is ook illustrator, visueel artiest, radiomaker en concertorganisator in Antwerpen. Maar vooral is hij bekend van zijn inmiddels al vijftien jaar jonge label Ultra Eczema. Daarop ziet zonder uitzondering bijzondere muziek het levenslicht, vaak van artiesten uit de bruisende creatieve scene van Antwerpen. De uitgebreide catalogus van Ultra Eczema bevat onder andere magazines, poeziëvoordrachten op vinyl, lp’s met titels als Mag Ik Eens Even in Uw Broek Pissen, Dreaming Of Being A Tampon en I Hate Music!!!!!!!!, t-shirts, bierglazen, een tattoo en een zaalvoetbalteam.

Wat deze drie heren allemaal met elkaar te maken hebben? In ieder geval de lp Cannibal, dat recent verscheen bij Primary Information. Deze non-profit organisatie publiceert vooral boeken (van Genesis P-Orridge onder andere) maar baarde ook al opzien met een plaat van Rhys Chatham. Het debuut van het bovengenoemde trio lijkt ook prima tussen de kunstzinnige uitgaven van het label te passen.

Dat Cameron Jamie’s werk Tonal Collision de cover van dit album siert kan geven toeval zijn. Cannibal is een botsing van stijlen, een verwarrende dialoog tussen drie energieke artiesten die zich graag op de voorgrond laten horen. Met ruisende elektronica en noise, een harmonica, mondharp, onorthodoxe zangtechnieken, psychedelische rockpartijen, vreemde poëzie en samples die uit obscure films of van goedkope rommelmarktplaten lijken te komen ben je als luisteraar al snel de weg kwijt, om vervolgens gebiologeerd te raken van het onbekende muzikale landschap waar je doorheen reist.

Het drietal vreet elkaar echter niet op. De agressie op Cannibal bestaat in de radicale manier van het mengen van stijlen, de wil om de boel te laten exploderen, de neiging om uit te barsten in een chaos en de spanning die ontstaat wanneer de artiesten elkaar aangelijnd laten om dit slechts in beperkte mate te laten gebeuren. De vaak bizarre soundscapes op deze plaat zijn daardoor meer een avontuurlijke trip dan een onbeluisterbaar experiment en zodoende zou ik het helemaal niet erg vinden wanneer deze drie generaties kunstenaars in de toekomst weer samen komen.

Heleen van Haegenborgh, Kristof Roseeuw & Jürgen De Blonde – Akerselva

Vorig jaar ging een lang gekoesterde droom in vervulling: ik bracht een paar weken van mijn vakantie door in Noorwegen. Als bijna vanzelfsprekend kom je dan ook in Oslo terecht. De door opvallende architectuur gedomineerde hoofdstad wordt in een oostelijk en westelijk deel opgesplitst door de korte rivier Akerselva, die bijzonder veel hoogteverschil kent. Hoewel de parken en paden erlangs toentertijd vooral bevolkt werden door graafmachines voor een nodige opfrisbeurt, was een wandeling langs onder andere oude fabrieken het meer dan waard. Dat vond ook de Belgische tekenaar dan wel kunstenaar Johan de Wilde, die in zeven jaar tijd een fotografisch verslag maakte van zijn tochten langs diezelfde rivier.

01_frontcover_akerselva-1

De foto’s werden in 2012 in boekvorm uitgegeven door uitgeverij Het Balanseer in Aalst, de stad die geheel toevalligerwijs ook onderwerp is van mijn vorige bericht. Het boek en de beelden leverden blijkbaar zoveel inspiratie op, dat een drietal musici zich niet meer kon bedwingen en een soundtrack maakte: Heleen van Haegenborgh (piano), Kristof Roseeuw (contrabas) en Jürgen de Blonde (elektronica). Bij die laatste naam was er een moment van herkenning, en die mij deed besluiten de lp Akerselva aan te schaffen. Gezien de verzameling muziek in huize mrbungle van De Blonde’s alter ego Köhn was ik dat ook wel min of meer aan mijn stand verplicht.

Deze lp beluisteren en zelfs recenseren zonder het boek te hebben gezien klinkt als heiligschennis, doch is het ook een compliment aan de artiesten dat de muziek zonder, haar uitwerking niet mist. De stijl is het beste te omschrijven als elektro-akoestische improvisatie, invloeden uit de freejazz, minimalisme en avant-garde combinerend. Met die schets in het achterhoofd is het niet moeilijk te bedenken dat Akerselva evenveel bijna-stiltes bevat als spannende interacties. Dat er in de muziek ruimte is voor beeldvorming en reflectie is alleen achteraf bekeken logisch, in de eerste instantie volledig natuurlijk.

De twee zijden van het vinyl dragen vier stukken, waarvan de eerste één hele kant in beslag neemt. Uiterst fragiel wordt er opgebouwd met de klanken van resonerende toetsaanslagen op de piano, totdat de contrabas en elektronische effecten van Haegenborgh een agressief middenstuk in duwen. Als geschrokken van hun eigen korte uitbarsting trekt het trio zich weer terug in een periode van bezinning, om voorzichtig aftastend zich opnieuw naar een improvisatieclimax toe te werken. Kant B is overzichtelijker, met relatief meer structuur en drie kortere nummers. Desalniettemin is er minstens zoveel tensie, variatie en mystiek als op kant A. Het kronkelige samenspel lijkt welhaast ondoorgrondelijk, totdat na een kleine drie kwartier de symbiose een vergenoegd gevoel oplevert.

Akerselva is in conclusie een prachtige lp. De wijze waarop de muzikanten present elkaar tot op zekere hoogte vrijlaten, maakt dat deze composities zich elke luisterbeurt weer in andere bochten lijken te wringen. Veranderlijk, en toch in zekere zin voorspelbaar. Zoals je ook weet welke richting een rivier op stroomt, maar dat de natuurlijke bewegingen blijven boeien.

In een oplage van tweehonderd exemplaren is Akerselva verkrijgbaar via Het Balanseer.