Tag archieven: improvisatie

Sky Needle – Debased Shapes

Het optreden van de Australische band Sky Needle op het Tilburgse Incubate Festival, afgelopen september, staat bij mij in het geheugen gegrift. Het inmiddels zeven-koppige collectief was duidelijk niet de halve aardbol rondgereisd om alleen maar een beetje cultuur te snuiven. Met een brok energie waar je de hele outback mee zou kunnen verlichten bespeelde de verwilderd uitziende bandleden hun nog bizarder uitziende zelfgemaakte “unstruments” alsof hun tweede plaat Debased Shapes hun zwanenzang zou zijn.

sky needle

Het ziet er in de eerste instantie maar een beetje gekunsteld uit: voetpompen met toeters eraan bevestigd; gitaren van een speakerbox, duct tape en wat metalen draden; percussie instrumenten die je doorgaans alleen in de keuken ziet; en tenslotte een bont stel Australiërs waar de nonchalance vanaf straalt. Het maakt Sky Needle volstrekt uniek nog voordat ze één noot hebben gespeeld.

Debased Shapes is de opvolger van Rave Cave, het eerste album van Sky Needle uit 2012 als we de cassette Neckliner even niet meetellen. Het geluid van deze nieuwe plaat ligt in het verlengde van de vorige: knotsgekke improvisatie dat aan wilde freejazz doet denken, ware het niet dat we door het instrumentgebruik ons in een geheel andere dimensie lijken te bevinden. Het is frontvrouw Sarah Byrne die met nerveuze, veelal onverstaanbare vocalen een lijn trekt door het rommelige, tegelijkertijd hypnotiserende gebeuren.

Daar waar Sky Needle tijdens het optreden in de Paradox de verf van het plafond schreeuwde, is Debased Shapes luchtiger en meer gebalanceerd. Het laat doorschemeren dat ondanks alle atonale experimenten en gebrek aan techniek de muziek gewoon goed gecamoufleerde popmuziek is. Alsof ze de belichaming van DIY zelf zijn, laten de Australiërs in veertig minuten hun visie horen op diverse welbekende stijlen, door de filter van een koortsdroom.

De vorm van creativiteit dat Sky Needle laat horen zal ongetwijfeld tot gevolg hebben dat enkelen Debased Shapes naast The Greatest Hits van het Jostiband Orkest in de kast plaatsen. Weet je echter de wonderlijke wereld van deze band binnen te dringen, dan openbaart zich een even bizar als opwindend schouwspel in de perverse pop. Zowel het optreden als de plaat behoort dan ook in mijn beleving tot het beste van 2013.

Richard Dawson – The Glass Trunk

Zijn optreden op het KRAAK festival in maart behoort tot mijn favorieten van dit jaar. Dat Richard Dawson een gepassioneerd muzikant is, wisten we al van het prachtige The Magic Bridge; in Aalst bleek bovendien dat hij ook nog eens een uitermate sympathieke kerel is met het juiste gevoel voor humor. Meer dus dan iemand met een gitaar en een ietwat schorre stem, folkliedjes zingend. Met het traditie- en genre ontstijgende nieuwe album The Glass Trunk wordt dat nog eens duidelijk.

richarddawson

Tyne & Wear Archives & Museums, een organisatie met musea, kunstgaleries en archieven rondom Newcastle zette in samenwerking met Tusk en Pixel Palace het Half Memory project op. Op uitnodiging kregen lokale artiesten en muzikanten de gelegenheid de archieven van het museum in te duiken, om zich door de grote diversiteit aan objecten, foto’s, verhalen et cetera te laten inspireren, met als uiteindelijke doel nieuw werk te creëren. Warm Digits en Richard Dawson waren de gelukkigen die met deze unieke mogelijkheid verleden en heden mochten laten samensmelten.

Het eindresultaat van Richard Dawson is verrassend. In plaats van de weg te vervolgen die hij met eerdere albums was ingeslagen, legt hij op The Glass Trunk in de eerste instantie de nadruk op a capella zang. Driekwart van het album is gevuld met zeven nummers waarin hij zeer intens en welhaast op gekwelde wijze de opgerakelde verhalen navertelt. Het leven was vroeger een stuk minder eenvoudig, als we de door Richard uitgekozen geschiedenis moeten geloven. Pijn, geweld en de vergankelijkheid van het leven zijn terugkerende thema’s, getroost door woorden over geboorte, familie en kleine momenten van geluk. Eén en ander legt hij uit in de uitgebreide notities die de verpakking vergezelt.

Met uitzondering van de prachtige opener en The Ghost Of A Tree (ene Sarah Hill zingt hier het refrein mee en daarnaast: “Group singing – Ahhhhhhh!!!!!”) klinken de a capella songs alsof Richard in een stille, lege kamer staat te zingen. Eenzaam, soms half pratend, soms met overslaande stem omdat hij de hoge tonen net niet lijkt te halen. Simulerend dat niemand kijkt of luistert; hij kan zich van zijn meest persoonlijke en pure kant laten zien. Het komt de gevonden teksten van anonieme individuen alleen maar ten goede: Poor Old Horse en Joe The Quilt-Maker sturen op het gebied van authenticiteit aan op kippenvel.

De nummers zonder instrumentale begeleiding hebben echter ook een tegenhanger. Ze worden afgewisseld door improvisaties op een versterkte akoestische gitaar en pedaalharp, laatst genoemde bespeeld door de op mrbungle.nl al eerder besproken Rhodri Davies. De instrumenten zijn beide voorzien van een gezonde dosis distortion, wat het album een agressieve hook meegeeft en uit balans lijkt te brengen. Na meerdere luisterbeurten moet ik de conclusie trekken dat dit tussenspel juist essentieel is voor het evenwicht. Soft versus ruw, rustig versus hectisch, een rechte lijn versus een hoop bochtenwerk. The Glass Trunk lééft, als de golfbeweging van een hartslag.

Richard Dawson heeft zich er niet met een jantje-van-leiden van afgemaakt. The Glass Trunk is wellicht eenvoudig van opzet, maar is groots uitgewerkt en vol overgave uitgevoerd. De luisteraar heeft het daardoor ook niet altijd even gemakkelijk, doch met wellicht eenzelfde geduld en volharding als waarmee dit album is gemaakt, hoort men een uniek en inventief muzikant die met gemak tot de beste folk muzikanten van het Verenigd Koninkrijk gerekend mag worden.

The Glass Trunk is verschenen op dubbel vinyl bij alt.vinyl, en bij Richard Dawson zelf op cd en download.

Bill Orcutt & Chris Corsano – The Raw And The Cooked

Opeens was daar vanuit het niets The Raw And The Cooked, een samenwerking tussen gitarist Bill Orcutt en drummer Chris Corsano. Deze gedroomde combinatie liet vorig jaar op het podium het noordoostkust van de Verenigde Staten al kennismaken met hun agressieve kruisbestuiving van twee elementaire instrumenten. Met deze plaat op Orcutt’s label Palilalia kunnen vijfhonderd anderen dat nu ook.

Ten einde het furieuze slagwerk van freestyle drummer Corsano gewicht te kunnen bieden, wijkt Orcutt enigszins af van zijn solowerken die hij de laatste paar jaar heeft uitgebracht. De inmiddels herkenbare akoestische gitaar, waarvan altijd bewust een paar snaren ontbraken, is ingewisseld voor een elektrische. Dat maakt dat de door mij zeer geliefde bluesy doorstart van zijn carrière – na halverwege jaren negentig menigeen de stuipen op het lijf te hebben gejaagd als lid van noiserock act Harry Pussy – een sprong achterwaarts maakt, angstaanjagend dichtbij het geluid van zijn oude band.

Gelukkig zijn de onderdelen die Orcutt en Corsano zo hoog in mijn jaarlijstje van 2012 deden belanden, nog steeds aanwezig: het duo blinkt uit op hun eigen instrument wat betreft intensiteit en improvisatievermogen. De complexiteit lijkt op het eerste gehoor erger dan het is. In feite doen de heren meer met minder, want zeg nu zelf, wie anders weet er met slechts een gitaar en een drumstel een dermate ongenadig geluid neer te zetten?

Het is overigens niet alleen maar gebrul; er zijn sporadische rustpuntjes waarop niet alleen de artiesten even gas terug nemen om spanning op te bouwen, ook de luisteraar heeft een even de tijd om het gehoor te laten rusten, afhankelijk van de tijd die men neemt om de plaat om te draaien. Toch ontaard ook kant B uiteindelijk in een helse chaos waar de energie met enorme vonken van af spat.

Als The Raw And The Cooked een kookboek was, dan wellicht eentje gelieerd aan één van de beste restaurants ter wereld. Een fusion van twee Amerikaanse meesterkoks, die beide kwaliteit en creativiteit nimmer uit het oog verliezen. Ik zou het dan ook zonder meer terecht vinden wanneer Bill Orcutt en Chris Corsano een vermelding kregen tussen het meest smakelijke van het jaar 2013.