Ik kan mij even geen release bedenken waar ik meer naar uitgekeken heb dan A I A van Grouper, het solokunststukje van Liz Harris. Nu is dat niet zo gek natuurlijk; de vorige die als een echt album te bestempelen is, dateert alweer van 2008. Dragging A Dead Dear Up A Hill is nog steeds een genot om naar te luisteren, iets wat het verlangen naar een opvolger tot groteske proporties drijft. Welnu, die opvolger ligt nu voor me. Niet één, maar twee lp’s staren mij aan. Als twee zwarte gaten waarvan niet te ontsnappen valt, aangesterkt door de hoezen met korrelige beeltenissen van iets wat uit het heelal zou kunnen komen. Zwaartekracht of niet, alleen al de fascinatie van deze verschijnselen oefenen een enorme aantrekkingskracht uit.
A I A dus. Het staat symbool voor de twee albums die los kunnen worden gezien (en gehoord) en tevens onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. Alien Observer het eerste aan de beurt. De titel maakt al veel duidelijk: we zijn op een ruimtereis, de Moon Is Sharp, doch het is hier eenzaam en misantropische gedachten steken de kop op. Gelukkig zijn we dicht bij de hemel, althans, zo laat Liz Harris het klinken. Al in de openingstrack lijken er geen g-krachten te bestaan en zweven we over vederlichte drones, die gezelschap krijgen van een bijna onhoorbare engelenstem, diep van binnen dark wave ademend.
Je zou kunnen spreken van singer-songwriter muziek, zeker wanneer we luisteren naar de titeltrack van de misschien wel onbedoelde eerste lp van de set. Zo’n mooi en vredelievend liedje (ja, een echt liedje) kwam nog niet voor in haar discografie. Zou ze verder geen koortsopwekkende en afstandelijke sfeer neer zetten, dan zou het vinyl waarschijnlijk nog sneller gaan dan het recordtempo waarin deze nu is verkocht (er schijnt al een herdruk aan te komen in de zomer, verder zal je het moeten doen met de digitale versie).
Alien Observer gaat verrassend nagenoeg op dezelfde voet verder, met soms hoorbare teksten en structuren die aan folky dreampop doen denken. Bij het aanraken van de gitaar en Wurlitzer wordt er wel ruim gebruik gemaakt van echoënde effecten en vervormingen (wat van de droom misschien wel een trip maakt), “space” creërend voor een ontdekkingsreis die bij iedere luisterbeurt nieuwe indrukken prijsgeeft. Indrukken waarbij soms lastig beelden zijn te vormen, want de muziek van Grouper blijft uitermate abstract. We worden nog wel even uit balans gebracht door de introductie van een muziekdoos in Mary, On The Wall, daarna zweven we weer rustig verder.
Nummer twee van het geperste duo, Dream Loss, klinkt op één of andere manier gemener, en zo ziet de buitenkant er ook uit. Als deze twee albums bij elkaar horen dan dringen we met het ruimteschip uit Alien Observer nu vijandig gebied binnen, voelbaar door de afstand die er geschept wordt tussen muzikant en luisteraar. Dragging The Streets valt dan nog wel mee; daarna doemen er meer noisy drones op die zich aangenaam laten vermengen met diepe ambient klanken en onaardse, spookachtige zang. Dat alles blijft op subtiele wijze gebracht worden; goed en kwaad in harmonie zoals dat alleen in sciencefiction kan.
Dream Loss is duidelijk killer, donkerder en monotoner dan Alien Observer, maar nestelt zich daarom wel dieper in het brein. Moeten we de twee wel met elkaar vergelijken? Volgens Grouper zelf – tevens verantwoordelijk voor artwork en geheel zonder platenlabel – zijn het echt individuele albums. Dan wel een twee-eiige tweeling die niet zonder elkaar kan, want de ultieme belevenis bereik je door ze achtereenvolgens te luisteren. Als een echo in de lege ruimte vullen ze elkaar aan, verrijken de slow motion droomwereld waarin je belandt en verlengen deze bovendien met veertig minuten.
Hoe ambitieus A I A ook mag zijn, Liz Harris lijkt geen enkele moeite te hebben om de hoge verwachtingen in te lossen. De veer in de reet krijgt ze niet omdat haar stijl een indrukwekkende ontwikkeling heeft doorgemaakt; wel voor dat ze het karakteristieke geluid van Dragging A Dead Dear Up A Hill in stand weet te houden en naar ongekende hoogte weet te stuwen. Vooralsnog dé kandidaat om bovenaan te eindigen in mijn persoonlijke lijst waarin de beste albums van dit jaar staan.
