Tag archieven: noise

Brendan Dougherty – Sensate

csm_BDougherty_BWthrowing_2e714f2a36

Even voorstellen: Brendan Dougherty, geboren in Philadelphia doch al geruime tijd woonachtig in Berlijn. Als drummer met een voorliefde voor improvisatie heeft hij zich bewezen bij onder andere Idiot Switch, Charrd en Transmit (een project van The Necks’ Tony Buck), in genres die niet direct aan de oppervlakte te vinden zijn. Toch heeft de noise, electro-akoestiek en rituele trancemuziek hem niet gehinderd in zijn reputatie in dans, theater en performance art, waarin hij samenwerkt met invloedrijke namen als Meg Stuart, Jeremy Wade en vele anderen. De reden van zijn introductie hier? Zijn fabuleuze debuutplaat Sensate.

Het is vaak interessant als muzikanten het eens proberen met instrumenten die buiten hun eigen comfort zone liggen. Als drummer – afgerekend op maat en structuur – lijkt het werken met synthesizers, samplers en sequencers een vrijbrief om eens volledig aan de haal te gaan met zijn improvisatietalent en er een abstract en onnavolgbaar werk van te maken. In die zin is Sensate een sensatie. Het gebruik van zowel analoge als digitale apparatuur zorgt namelijk voor het tegenovergestelde: een industrieel ritmisch en tegelijkertijd melodieus geluid dat lijkt te vissen uit de vijver waarin Autechre, SND, Rephlex en Mille Plateaux beet hebben gehad.

Op het doldraaiende Turnout en Lipovitamin-D horen we nog wel wat wilde (digitale) percussie terug. Anderzijds zijn er ook een aantal tracks die het helemaal zonder ritmes lijken te kunnen, waarin de noise en vervormende klanken de boventoon voeren. Maar over het algemeen probeert Dougherty de luisteraar te prikkelen met simpelweg repetitie en minimale melodielijnen, zonder daarbij in herhaling te vallen; elk van de tien nummers klinkt weer anders. Een prachtig kunstje dat ervoor zorgt dat Sensate geen moment verveelt.

Sensate is het eindproduct van een fascinerend proces dat improvisatie, compositie en remixen bevat. En ondanks dat er elementen van andere producties en inspiraties te herkennen zijn, is Brendan Dougherty’s debuut een verfrissende en unieke plaat geworden. Een goede reden of eens te informeren bij het immer kwaliteit leverende Entr’acte label of één van die 200 exemplaren nog verkrijgbaar is.

Frederik Croene / Sewer Election & Leda

sewer election leda maar

De eerste release van het Gentse B.A.A.D.M. (lees hier) viel niet alleen bij mij in zowel concept als uitvoering uitstekend in de smaak. Een vervolg kon dan ook niet uitblijven van het label dat focust op artiesten die hun muziek naar hogere sferen weten te brengen en bij de luisteraar meer prikkelen dan alleen het gehoor. In jaartje of wat geduld hebben is dan geen probleem, zeker niet als dat wordt beloond met twee nieuwe lp’s in korte tijd: F.C. Me Fecit van Frederik Croene en Maar van Sewer Election & Leda.

Het Pierre Van Peteghem orgel in de Onze-Lieve-Vrouw-Sint-Pieterskerk in Gent staat bekend om de rijkdom aan klankkleuren en de talrijke soloregisters, waardoor misschien zelfs een leek nog de kenmerken van deze Vlaamse familie van orgelbouwers zou kunnen herkennen. Croene maakt op F.C. Me Fecit optimaal gebruik van het unieke geluid om zijn visie op het bespelen van het instrument te laten horen, waarbij traditie en hedendaagse improvisatie net als op zijn eerdere releases hand in hand gaan.

In zijn drie composities – opgenomen in de kerk tijdens stormachtig weer – is de band tussen Croene, de pijpen en de pedalen grillig en emotioneel. Beide kanten van de LP zijn afwisselend warm, ijzig, dreigend, melancholisch, romantisch, afstandelijk, intens of juist minimalistisch. Hij experimenteert volop met de mate waarin hij één is met het instrument, en dat zorgt voor een plaat met tegenstellingen: F.C. Me Fecit is al even beweeglijk als hypnotiserend. Frederik Croene maakte in het verleden al muziek met Esther Venrooy, Timo van Luijk (Af Ursin) en reconstrueerde Mozart, Beethoven, Schumann en klassieke pianocomposities.

Sinds het geweldige debuut van Neutral (recensie alhier) worden alle projecten van Dan Johansson en Sofie Herner door mij nauwlettend in de gaten gehouden, waaronder de solo uitstapjes Sewer Election en Leda. Zodoende hebben we hier gewoon te maken met dezelfde line-up als het eerder genoemde Neutral. We kunnen echter al gauw concluderen dat de manier van muziek maken op Maar wel degelijk anders is, zonder dat hun herkenbare experimentele Göteborg-sound verloren gaat.

Geïnspireerd door een foto van een Giorgio Sommer – een gipsen beeld van een hond die in as begraven werd in Pompeï  – slaat het duo een weg in zonder liedjes, die op identieke wijze start en eindigt. Onderweg komen we langs abstracte knipsels van drone, noise, spoken word, orgel,  gitaar, tape en field recordings. In deze troosteloze en geïsoleerde setting voel je de omsingelende “ensamhet” maar ga je desalniettemin zelf angstig doch gefascineerd op ontdekkingstocht, om er uiteindelijk achter te komen dat er geen eindbestemming is.

Beide platen zijn gelimiteerd tot 300 stuks er verkrijgbaar via de website van B.A.A.D.M.

Rhodri Davies – Pedwar

Het alt.vinyl label pakt serieus uit met de laatste release van de Welshe harpist Rhodri Davies. An Air Swept Clean Of All Distance verschijnt in een gelimiteerde oplage van 250 stuks in een handgemaakte gezeefdrukte hoes met notities van David Toop. Maar het grote nieuws is vooral dat nog eens 250 exemplaren onderdeel zijn van Pedwar, een prachtige handgenummerde boxset met 4 lp’s en veel extra’s, dat volgens het label een definitief retrospectief overzicht biedt van de solo werken van Davies. De box bevat naast het nieuwe album de eerder uitgebrachte Trem, Over Shadows en Wound Response.

Trem uit 2002 was twaalf jaar geleden Davies’ eerste solo album, uitgebracht op cd door het Confront label. Het bevatte opnames van een drietal optredens in Londen, optredens waarbij hij toen al de grenzen van zijn instrument opzocht. Het zijn kille, afstandelijke nummers met harde en korte plukken aan de snaren, vaak in combinatie met effecten en het gebruik van een e-bow. De ongestemde snaren en abrupte aanslagen zorgen vooral voor een moeizame luisterervaring en zal je eerder plaatsen in de experimentele noise en avant-garde minimalisme dan in de easy listening sfeer. Ontsnappen aan de oudbakken reputatie van het instrument is een kunststukje op zich, verder kan ik alleen maar concluderen dat dit een serie indrukwekkende live concerten moet zijn geweest.

Op het album Over Shadows (2007), zijn tweede solo album, gooide Davies het over een andere boeg. In één lang stuk van bijna veertig minuten laat hij de harp resoneren en vibreren tot er een  langgerekte drone ontstaat, dat zeker in het middenstuk de reden moet zijn dat hij later in zijn carrière composities van de minimalistische synthesizer pionier Éliane Radigue mocht spelen. Het grote verschil is de bewegelijkheid; Davies lijkt zijn geduld niet te kunnen bewaren waardoor er veel meer warme melodieën komen bovendrijven en zodoende aan een te meditatieve sfeer ontsnapt. Wederom een sterk staaltje van Davies de harp te laten klinken zoals niemand dat verwacht.

Over Wound Response wil ik hier niet teveel kwijt; over dit verwoestende album schreef ik immers twee jaar geleden al eens een recensie. Meteen naar het nieuwe An Air Swept Clean Of All Distance dus, een album waarop Rhodri Davies qua techniek diep in de historie en afkomst van de harp duikt. De veertien nummers halen invloeden naar boven uit – zoals David Toop aanduidt in zijn verhalende essay – Afrikaanse landen als Congo, Mali en Guinee, maar ook aloude speelwijzen uit wat ooit Mesopotamië is geweest.

De focus ligt op rudimentair spel, vlotte vingerbewegingen en improvisatie; elementen die ook al op Wound Response aanwezig waren, doch toen minder goed hoorbaar door alle distortion. Ditmaal is het geluid subtieler, al is het hak-op-de-tak werk zeker geen aanbeveling voor liefhebbers van klassieke harpisten. Opnieuw lijkt Davies gehaast met snel op en neer gaande noten en arpeggios, chaotische ritmes en een ruwe behandeling van de snaren. Toch is op deze gewaagde methode geen kritiek te leveren, want Davies beheerst zijn instrument als geen ander.

Hoewel An Air Swept Clean Of All Distance misschien wel het eerste solo album van Rhodri Davies is waarin daadwerkelijk een harp in is te herkennen, maakt zijn gedurfde benadering hem nog steeds één van de meest bewonderenswaardige artiesten die puur en alleen dit instrument gebruiken. Een uitstekende reden voor de experimentele muziekliefhebber de mooie box Pedwar is huis te halen. De vinyl boxset en het nieuwe album apart zijn vanaf eind oktober verkrijgbaar via alt.vinyl.