Tag archieven: Pelt

Januari 2013

De eerste maand van het jaar staat zoals gewoonlijk voornamelijk in het teken van releases uit het voorgaande jaar, die laat verschenen of op één of andere manier niet eerder aan mijn draaitafel verschenen. Het op mrbungle.nl beschreven Body/Head daar een voorbeeld van. Hoewel het aantal updates daarna misschien anders doet lijken, had ik het nog behoorlijk druk in januari.

Dat kwam mede dankzij de weergaloze Zebulon Residency van Matt Valentine en Erika Elder, kortweg MV & EE. Deze prachtige handgemaakte box, gelimiteerd tot 99 exemplaren, bevat maar liefst zeven cdr’s, opgenomen in de nu gesloten Zebulon (Brooklyn) in januari 2012, en opgedeeld in de categorieën akoestisch, elektronisch en “beyond”. Zoals gewoonlijk zijn de liveregistraties van MV & EE heerlijke ongedwongen psychedelische jams met diverse gastmuzikanten. Er verschijnen wel vaker al dan niet gigantische verzamelwerken van hun live “lunar ragas”, maar dit is tot nu toe de mooiste.

Te laat om in de jaarlijst vermeld te worden – dat had wel verdiend geweest – is Incidents Of Travel van Call Back The Giants. Doe-het-zelf elektronica, soms erg minimalistisch, vaak onheilspellend. Tim Goss gebruikt op deze 12” meer dan ooit zijn stem met dat onmiskenbare accent, om je door de jungle te geleiden, of om je juist te laten verdwalen. Diezelfde Tim Goss behoorde tot het invloedrijke The Shadow Ring, waarvan een tijdje geleden Remains Unchanged verscheen. De dubbele lp met archief opnames van 1993 tot 2003 (het jaar dat de groep werd ontbonden) hoort gewoon naast die andere lp’s van de bevreemdende act in de kast.

Aan de andere kant van het muzikale spectrum baarde de 69-jarige saxofonist Arthur Doyle opzien met twee nieuwe releases op 8mm Records. In Solo is overduidelijk Doyle zonder restricties van andere muzikanten: ruwe freejazz dat hortend en stotend, bijna bezeten naar het einde van zijde A rolt. Er zitten ook subtiele stukken in, maar hoe hij al brabbelend op zijde B nog een kwartier kan volmaken is de meeste mensen te vreemd vermoed ik. Beter behapbaar is Five Poems For The Swamp Ghost, met nog drie andere muzikanten op percussie en elektronica. Vooral de tambura geluiden in het midden van de enige kant van de lp geven rust tussen de diepe en lange uithalen van Doyle op de sax. Je zou er bijna ontspannen van raken.

Waren er dan helemaal geen releases de moeite waard die daadwerkelijk in januari werden uitgebracht? Natuurlijk wel. Ik noemde in ieder geval al Razen, zo halverwege de maand. Er verschenen ook een aantal mooie tapes. Brave Mysteries bracht een live registratie van een optreden van het fantastische Pelt uit op cassette, op  hypnotiserende wijze het unieke geluid van de band vangend. Eén van de leden van Pelt, Mike Gangloff, trad vorig jaar ook met het trio Meitheal op. Met een dubbele fiddle, harmonium, shruti box en afwisselende lead vocalen zitten ze niet ver van het Pelt geluid vandaan, maar focussen ze nog meer op traditie en geschiedenis.

Het altijd goede Decimus van Pat Murano verraste met een tape op het NNA label, vol met spookachtige elektronica, haperende drones en hier en daar vreemd geplaatste beats. Maar mijn favoriete cassettes van januari waren toch wel die van Eiderdown Records: Datashock en Planets Around The Sun. Mystieke rituele drones versus trippy pyschedelische jams; er is maar één keuze en dat is ze allebei aanschaffen!

Jaarlijst 2012: #1

1. Pelt – Effigy
Moet ik nog iets toevoegen aan mijn uitgebreide recensie, net een maand geleden? Misschien. Effigy staat niet op de hoogste trede om sentimentele (het is de eerste plaat na de dood van oprichter en gitarist Jack Rose) redenen. Effigy staat hier op nummer één vanwege de muziek. Drone, folk, percussie, gebracht op bedachtzaam improviserende wijze en met een ultiem gevoel voor mystiek en traditie. Dat er alleen akoestische instrumenten worden gebruikt, maakt het alleen maar spannender en geeft bovendien een geluid aan de plaat mee dat niet met elektronische instrumenten is te evenaren. De dubbele lp van Effigy is daarom het meest heilige van 2012 dat bij mij in de kast staat.

Pelt – Effigy

De Amerikaanse band Pelt, bestaande uit Mike Gangloff, Nathan Bowles (beide ook in The Black Twig Pickers en Spiral Joy Band), Mikel Dimmick en Patrick Best (alle twee Spiral Joy Band), kreeg in 2009 een flinke dreun te verwerken. Op 5 december dat jaar overleed oprichter – en dankzij zijn fabuleuze gitaarspel ook het gezicht van de band – Jack Rose aan de gevolgen van een hartaanval. Hij was toen, 38 jaar, zich al volledig aan het richten op een solocarrière, maar de ziel van Rose blijft ronddwalen in de muziek van Pelt. Dat maakt luisteren naar het massieve nieuwe album Effigy, de eerste release na zijn dood, wel duidelijk.

Al meteen bij de openingstrack, Of Jack’s Darbari, refereren de overgebleven bandleden aan Rose. Niet alleen in de titel, maar ook in de droevige en donkere stemming die er heerst. Met huilend fiddlespel, piano en percussie creëert Pelt een verontrustend klankenpalet, sterk geworteld in traditie maar met de effectiviteit van een hedendaags drone album. Op deze wijze proberen ze in iets meer dan een uur geesten van vroeger op te roepen, misschien wel van langer geleden dan je in de eerste instantie zou verwachten. Zo verwijzen de titel en de hoes naar de heilige effigy mounds in Wisconsin: terpen van aarde in de vorm van dieren, die door de oorspronkelijke bewoners van Amerika veelal als begraafplaats werden gebruikt.

Ze maken het zichzelf niet makkelijk door voor een volledige akoestische setting te kiezen, en tevens de grenzen te willen opzoeken van vrije compositie in combinatie met folktraditie. Elementen uit alle werelddelen worden erbij gehaald, waarvan die uit de Amerikaanse Appalachen misschien wel de meest herkenbare is. In ieder geval op Wings Of Dirt, dat van start gaat met het typische banjogetokkel dat we pas geleden nog tegenkwamen op het soloalbum van Nathan Bowles. Toch ebt het Black Twig Pickers-geluid vrij snel weg, om uiteindelijke te transformeren in uitgestrekte passages van gestreken instrumenten.

Op Spikes & Ties gaat Pelt met harmonium en echoënde klankschalen aan de slag, dat ze duidelijk een richting opstuurt richting Oost-Azië. Het doet hier en daar denken aan Indische gamelan of Indiase ragas: prachtige esoterische improvisaties, die een unieke drone behandeling krijgen. Ook Last Toast For Capsizing focust op slaginstrumenten met botsende cimbalen, freejazzritmes en asynchroon spel op de piano.

Het hoogtepunt moet dan nog komen, met het meer dan twintig minuten durende Ashes Of A Photograph. Volgens een recent interview in The Wire heeft ook deze titel met het overlijden van Jack Rose te maken, of meer specifiek het ritueel verbranden van zijn foto door de overgebleven bandleden. Een emotioneel moment, dat van dit nummer een intense ervaring maakt. Een krassende viool en mondharp leiden woordloos gezang in, dat als de spreker van een séance probeert te communiceren met onze voorvaderen. Pas na een minuut of tien lijken alle instrumenten volledig te zijn uitgerold, om vervolgens met aanhoudende tonen langzaam het geluid te verzwakken totdat er stilte overblijft. Het is Pelt’s meest aansprekende voorbeeld tot nu toe in het toepassen van hun talent om spaarzame en trage akoestische klanken toch heel heftig te laten klinken.

Effigy werd opgenomen in een oude yogastudio en de niet meer gebruikte synagoge Gates Of Heaven in Madison, Wisconsin. In deze serene ruimtes kwam het viertal tot hun meest natuurlijke en ongedwongen opnameproces. De constant van vorm veranderende belletjes, gongs en klankschalen op de D-kant van de dubbel lp, From The Lakebed, laten dat nog eens horen. Ze sluiten af met The Doctor’s Nightcap, een onmiskenbaar geïmproviseerd psychedelisch dronenummer met spanning gecreëerd door stiltes en meeslepende strijkers.

Met de uitgebreide discografie van Pelt in het achterhoofd, weet je inmiddels wel wat je kan verwachten van deze band. Desalniettemin is Effigy niet alleen maar een mijlpaal vanwege het voor de eerste maal ontbreken van Jack Rose: het is een album waarop Pelt laat horen – met alle eerbied –  troost en harmonie gevonden te hebben, resulterend in misschien wel hun beste werk tot nu toe. Effigy is een album van het jaar dat vooralsnog met kop en schouders boven alle andere uitsteekt. Met een beetje geluk weet je nog één van de vijfhonderd dubbel lp’s, al dan niet via het label Mie Music, op de kop te tikken.