We mogen Bartolomeo Cristofori dankbaar zijn. Ik moet er namelijk niet aan denken dat alle piano’s nog gewoon naar een klavecimbel (hoewel ook een zeldzaam mooi instrument) zouden klinken. De techniek met de hamertjes die tegen een snaar slaan was in de zeventiende eeuw redelijk baanbrekend, en door de beste componisten geëerd in hun werk. Ook vandaag de dag is de piano een gereedschap dat emoties weet op te wekken, mits op de juiste manier gehanteerd. De hedendaagse neoklassieke componisten die hierin slagen en bovendien mij weten te bereiken zijn op twee handen te tellen. De allerbesten klonteren samen en werken met elkaar. Dat heeft vorig jaar een aantal mooie, ontroerende albums opgeleverd.
Het wonderkind Peter Broderick (21 jaar) lijkt niet te stuiten. Nadat hij naar Denemarken verhuisde om de post-pop formatie van Efterklang van zijn muzikale talenten te voorzien, heeft hij daarnaast in een jaar tijd drie soloalbums van hoge kwaliteit uitgebracht. Home, de laatste, neigt wat meer naar singer songwriter-achtige gitaarfolk, maar op Docile en Float neemt piano, zijn favoriete instrument, de hoofdrol op zich. Het laatstgenoemde album is het hoogtepunt tot nu toe. De meeste stukken worden doorgaans begeleid door subtiele ritmiek met enkele verschillende tonen, waarbij het Italiaanse woord piano (“zacht”) zijn naam eer aan doet. Daarover wordt dan een melodie gespeeld die mij meer aan de soundtrack van Amélie (Yann Tiersen) doet denken, dan aan die van Donnie Darko (Michael Andrews). Sentimentaliteit is hier belangrijker dan een donkere sfeer. Maar Peter Broderick kan meer dan alleen piano spelen. Viool, banjo, trompet, cello, accordeon, percussie en elektronische effecten zijn hem niet vreemd. Deze instrumenten vervullen echter een bijrol vergeleken met de piano. Ook in een enkel nummer voorkomende (vrouwen)zang is niet prominent aanwezig. De filmische muziek – uitstekend geschikt voor een soundtrack zoals ik al impliceerde – trekt aan je voorbij als het landschap in de Trans Siberië Express. Maar dan toch ook weer wel in de winter, wanneer de zon niet veel lijkt te schijnen; het is geen Stevie Wonder. Dit zeker niet het laatste wat we van deze getalenteerde Amerikaan gaan horen.
Iemand die al wat langer meedraait in dit genre is de Fransman Sylvain Chauveau. Hetzelfde platenlabel dat Peter Broderick’s Float uitbracht, Type Records, doet nu een heruitgave van het debuutalbum van Chauveau uit het eerste jaar van deze eeuw, genaamd Le Livre Noir Du Capitalisme. Na in een aantal rockbands gespeeld te hebben begon deze unieke componist een solocarrière met als uitgangspunt zo dicht mogelijk bij de abstracte schoonheid van stilte te blijven. De Parijzenaar combineert traditionele Franse kamermuziek met musique concrète en – niet direct hoorbare – punkrock cultuur. Zijn composities zijn door de jaren heen minimaler geworden; op zijn debuut spelen de akoestische gitaren en strijkinstrumenten nog een relatief belangrijke rol. Luisterend naar het hernoemde Black Book Of Capitalism schemert echter al door dat piano toch echt Chauveau’s instrument is. De uitschieter Dernière Étape Avant Le Silence incorporeert nog klokkengeluid, trompet en strijkers, doet mij daarmee denken aan de etherische gothicfolk van Cold Meat Industry, maar eigenlijk is dit niet kenmerkend voor Chauveau. Hij is meer de man die met delicate aanrakingen van de toetsen simpliciteit in muziek naar een hoger niveau tilt. De regisseur Sébastien Betbeder heeft hem terecht weten te strikken voor de soundtrack van twee van zijn films. De vinyl versie van deze heruitgave is al een tijdje uit, de CD komt volgende maand.
Diegene die bovengenoemde artiesten wist samen te brengen is David Wenngren uit Gotenburg, meestal opererend onder de naam Library Tapes. Ook hij is een pianospeler van grote klasse. En ook bezit hij veel creativiteit, getuige het aantal releases dat het daglicht 
heeft gezien de afgelopen tijd. De aanrader is hier het album A Summer Beneath The Trees. Sylvain Chauveau is op deze release net weer niet aanwezig, maar Peter Broderick speelt hierop allerlei instrumenten behalve de piano; die wordt bespeeld Wenngren zelf. Dat doet hij erg geraffineerd en genuanceerd, en weet van alle drie de genoemde artiesten het meest melancholische gevoel op te wekken. Troosteloosheid en verdriet sonisch vertaald, zonder dat het meteen zelfmoord in de hand werkt. Danny Norbury bestrijkt met zijn stok nog enkele malen de cello, dat uiteraard de treurnis nog verder in de hand werkt. Ook deze plaat, uitgebracht op Make Mine Music, lijkt gemaakt te zijn om het zicht op de tijd te verliezen en de wereld aan je voorbij te laten trekken. De composities lijken inderdaad wel veel op elkaar, doch deze worden niet geschreven om een hitsingle uit te brengen. De eenheid maakt de muziek als geheel juist sterker.
Vandaag is het weer Blue Monday, de meest deprimerende dag van het jaar. Nederlands herfstweer, kater van het weekend, bankrekening leeg… Je kunt natuurlijk ook New Order opzetten, maar ik geef vandaag de voorkeur aan deze prachtige en rustieke pianomuziek. Muziekpsychiaters (bestaan vast en zeker) zouden dit moeten voorschrijven bij stress. Het is misschien lastig om diegenen met een vooroordeel over hotellobbymuziek te overtuigen met alleen bovenstaande woorden. Laat ik dit zeggen: zelfs in Burj Al Arab wordt waarschijnlijk niet zulke stijlvolle klassieke muziek gedraaid.
