Tag archieven: size matters

Jaarlijst 2014: The Underground

Ook cassettes, singles en gebrande cd’s verdienen het genoemd te worden. Op mrbungle.nl krijgen ze zelfs een eigen lijst, opdat ze niet over het hoofd gezien worden.

1. Ho. Turner – Systematic/Synergetic/Synchronistic/Syntonized/Sensitized! & The Shrill (cassette)
Een klein gedeelte van de output van de Duitser kunstenaar Ho. Turner (1948-2012) bestond uit 175 cassette opnames met elektronische muziek, gemaakt tussen 1979 en 1987. Hij gebruikte enkel een synthesizer, mono tape recorders en walkmans, en gedurende deze periode werd hij ook nog eens bijna geheel doof. Het label Entr’acte bracht een tweetal compilaties uit op cassette als een soort best-of. Het is een kijkje in de excentrieke wereld van de Duitser die geïnspireerd door onder andere psychedelische drugs, Tibetaanse mystiek, sjamanisme en de moderne consumptiemaatschappij elektronische muziek terugbracht naar de essentie. Een buitengewone tijdreis.

2. Sea Urchin – Solar Hype Dance (cassette)
Korte maar oh zo effectieve cassette van dit Egyptische / Italiaanse duo uit Berlijn. Solar Hype Dance is een kleurrijke collage van abstracte elektronica, mistige dub en gesproken teksten. Ondanks het gevoel van een slaapkamerproductie klinkt het geheel fris en fruitig. Enorm verslavende tape, die vraagt om meer.

3. Control Unit – Burn (cassette)
De muziek van Control Unit is een geweldige combinatie van industrial, post punk en no wave dat wanhopig door de trechter van pop geduwd wordt en ergens blijft steken. De gedempte doch schreeuwerige vocalen zal wel herinneringen oproepen aan andere female-fronted punkacts, maar ook Throbbing Gristle is door de elektronica niet ver weg. En dan hebben we het nog niet over het meeslepende improviserende gitaarwerk gehad, regelmatig een aardige noisemuur optrekkend. Koud, machinaal en deprimerend.

control unit

4. Superskin – Descent (cassette)
De meest hypnotiserende tape van het jaar staat op naam van Andreas Klotz. Onder de naam Superskin maakt hij futuristische DIY-electronica met een hoog dub gehalte en maakt hij van drie kwartier al snel paar uur verdwazing. De acht nummers werken natuurlijk vooral met herhaling, zowel in de Jamaicaanse percussie als in de (er nauwelijks erboven uitstijgende) lo-fi synth- en pianomelodieën. Alleen in het titelnummer lijkt Klotz nog even terug te grijpen naar te traag afgespeelde electro, maar verder wordt het lastig het hoofd helder te houden.

5. France – Electric Zoï (CDR)
De Franse band France is op haar sterkst op een podium, waarbij de uitputtingsslag van draailier-bespeler Yann Gourdon tot volle wasdom komt. Niet zelden verschijnen om die reden registraties van die optredens. Deze cdr, afkomstig van een show in Saint Etienne in maart 2013, mag gerekend worden tot één van de hoogtepunten vanwege de uitstekende opnamekwaliteit en de lengte van meer dan een uur. De droneriffs op de hurly-gurdy zijn even bewegelijk als eentonig en het eenvoudige spel op drums en basgitaar helpen de kracht hiervan uit te vergroten.

6. Forklong Daruplat – Forklong Daruplat (cassette)
Er gaat niets boven een beetje American Primitivism op z’n tijd, en met deze tape op het Belgische Hare Akedod label komen wat dat betreft we volledig aan onze trekken. Zoals ik in dit stuk al schreef, houden de acht nummers op deze tape het midden tussen improvisatie, traditionele folk en wat meer compacte liedjes, allen instrumentaal. Forklong Daruplat is ruw, melancholisch en kan zo aansluiten in het rijtje met de betere artiesten op dat gebied uit België, zoals Ignatz en Urpf Lanze.

7. DSR Lines – Spoel (cassette)
DSR Lines is David Edren, die naast zijn Hare Akedod label ook hele mooie dingen kan met de analoge synthesizer. Een uur lang wanen we ons dankzij retro sci-fi klanken en geestverruimende patronen ergens hoog boven de wolken, waar prachtige live geïmproviseerde melodieën worden afgespeeld. Een zeer fijne en ontspannen trip!

8. Various – Bruismelk 2014 (cassette)
Het jaarlijkse Bruismelk festival van het Ultra Eczema label vond dit jaar plaats in New York met een line-up om van te watertanden. Voor diegenen die er niet bij konden zijn is deze tape een kleine pleister op de wonde. Bruismelk 2014 biedt een werkelijk fantastische selectie van noise, avant-garde, folk en andere experimentele muziek en een aantal favoriete artiesten van dit jaar geeft acte de présence, zoals Samara Lubelski, Miaux en Matt Krefting.

9. Antti Tolvi – Urkupilvi (CDR)
Vorig jaar stond de Fin nog in de top vijf van beste albums, met zijn geïmproviseerde piano album. Hoewel er in de improvisatie en het onafgebroken spel van Pianoketo zeker wel vergelijkingen zijn te trekken met deze CDR, klinkt het eindresultaat toch heel anders. Wat Tolvi hier laat horen zijn meditatieve drones die als lichtstralen een donkere winterdag komen binnen zetten. Een hemelse en zeer ontspannen sfeer is wat Tolvi blijkbaar geen moeite kost, ongeachte de stijl of instrumentatie.

antti tolvi

10. Half High – Calling Nina (cassette)
In een ruimte waar de Australische Secret Service onderzoek deed naar de paranormale krachten van ene Nina Kulagina vielen op mysterieuze wijze twaalf doden, waarna het onderzoek werd stopgezet. Half High, het Australische duo bestaande uit Lucy Cliche en Matthew Hopkins, probeert met deze live opname in diezelfde ruimte de spookachtige sfeer te vangen met duistere, afstandelijke synthdrones, en niet zonder resultaat. De vage stemgeluiden die opduiken dragen nog eens bij aan deze sinistere tape.

11. Matt Krefting – Recitals (CDR)
12. Vibracathedral Orchestra – Rec-Reh 13 (CDR)
13. González & Steenkiste – Dimly Lit (cassette)
14. Good Area – Cubic Zirconia / Bad Karlshafen (7″ single)
15. Hiiragi Fukuda – Seacide (cassette)
16. Sheldon Siegel – Midden (cassette)
17. Sophie Cooper – Our Aquarius (CDR)
18. Razen – Rim Saraband (cassette)
19. Various – Cassette van Antwerpen (cassette)
20. Kraus – Interior Castle (cassette)

Jaarlijst 2013: size matters

Er zijn teveel goede singles, cassettes en cdr’s uitgekomen om te negeren en buiten de album jaarlijst te laten. Daarom – en de benaming is gejat van The Wire – een aparte opsomming van de kleine releases van dit jaar.

1. Miaux – Stare (7” single)
Meesterlijk single van de Antwerpse Mia Prce, die met melancholische en tegelijkertijd speelse piano- en keyboardklanken menig minimalistisch hart weet te veroveren. In plaats van hoogstaande technieken gaat ze voor een ontspannen en intuïtief geluid en het Finse Lal Lal Lal herkende meteen de schoonheid. Deze single-sided 7” werd uitgebracht in een editie van vijftig exemplaren.

2. Mad Nanna – I Wanna See You (7” single)
Het Australische Mad Nanna mag je gerust tot één van mijn favoriete bands van dit moment noemen. Naast een nummer op de verzamelaar Realistic Pillow (KRAAK) verscheen in 2013 deze geniale 7” waarop het drietal ultiem nonchalante garage pop laat horen. Vooral het titelnummer is om van te smelten met Velvet Underground-achtig gitaarwerk en een smachtend uitgesproken herhaling van de titel, in kennelijk dronken staat. Deze single kwam uit bij Soft Abuse.

3. DSR Lines – Venndiagram (cassette)
David Edren kennen we van het Hare Akedod label, waarover ik dit jaar al eerder typte. Onder de naam DSR Lines bracht hij ook nog zijn eigen muzikale project ten gehore, op een cassette bij het Gentse Smeltkop. Heerlijk dromerige analoge synths passeren hier in ruim een half uur de revue, met een kwaliteit die je gerust aan Klaus Schulze kunt koppelen. De pulserende ambient is melodieus, kleurrijk en veranderlijk, en verveelt geen moment. Daarnaast is de felrode cassette ook nog eens met prachtig artwork uitgevoerd.

4. Ignatz / Street Gnar – split (cassette)
Het Vlaamse Ignatz – alias voor Bram Devens – haalt de laatste paar jaar altijd wel mijn jaarlijsten. Zo ook met deze split cassette met het Amerikaanse Street Gnar, uitgebracht via het Brosis label en Subbacultcha! België. De kapotte blues gaat hier weer helemaal de lo-fi en deprimerende kant op, ergens waar Ignatz ooit begon, maar met rustiger spel en meer melodie dan bijvoorbeeld zijn debuutplaat bevatte. De nummers van Street Gnar – met de typische drumcomputer – bevallen mij minder goed, doch sluiten goed aan bij het ruisende geluid van Ignatz. Het is allemaal een wat drukkere en populairdere sound, met melancholische, krakende popsongs.

5. Paysage d’Hiver – Das Tor (cassette)

paysage

Op black metal gebied was er net als de afgelopen vijftien jaar niet zoveel te beleven. Als ik er dan toch een release er moet uitpikken is het deze tape van het Zwitserse Paysage d’Hiver. In vier nummers en tachtig minuten lang brengt Tobias “Wintherr” Möckl ons weer zijn typische ruwe, atmosferische black metal. Drums en basgitaar zijn hierbij behoorlijk onbelangrijk, zoals dat hoorde in de jaren negentig. De speelduur is inclusief lange ambient-achtige stukken zonder riffs, waarbij vooral samples van (een bij voorstelling koude) wind een hoofdrol spelen. Het draagt allemaal bij aan de kille, misantropische sfeer die mij jaren naar het genre deed luisteren.

6. Christina Carter – Texas Modern Exorcism (CDR)
We kennen Christina Carter natuurlijk van Charalambides met haar (ex-)man Tom Carter, maar ook solo is haar discografie zeer uitgebreid. Deze handgenummerde en handgeschilderde cdr is haar laatste wapenfeit, en doet niet onder voor de trage pracht van het genoemde duo. Het begint met een bijna 20 minuten lang nummer dat langs echoënde harmonica, zwevende zang en de resonerende snaren van de gitaar voert, een dromerig sfeertje neerzettend dat een uur lang zal aanhouden. Vanwege het spaarzame spel komt de term drone ook nog al eens om te hoek kijken, maar in ieder geval niet in het verrassend relatief vrolijke Film, terwijl verderop nummers wel wat weg hebben van psychedelische, minimalistische blues. Genoeg te beleven dus op deze prachtige kleine release.

7. Gripgevest & Kling – Untitled (cassette)
In april typte ik een heel stuk over Hare Akedod, het duo David Edren en Bent van de Sompele die onder deze naam heel wat leuke muziek op cassette uitbrengen. Zelf maken ze ook muziek, samen nog wel, en dit keer onder de naam Gripgevest & Kling. Gericht op live improvisatie gebruiken ze hier gitaar, synthesizer, fluit, zither en allerlei effecten, wat het geëxperimenteer zeker iets levendigs meegeeft. Deze hallucinerende jams kan ik onmogelijk slecht beoordelen. Trouwens, David Edren solo kun je overigens ook terugvinden op nummer drie in deze lijst.

8. Phil Tyler – We Sunk The Ship To Get Rid Of The Rats (CDR)
Achttien heerlijk rustige banjonummers van Phil Tyler, een muzikant uit Newcastle die vooral bekend staat als de mannelijke helft van het duo Cath & Phil. Helemaal solo is hij hier echter niet, met Sarah Hill die zachte vocalen inbrengt op drie tracks, en bovendien helpen enkele traditionals en een Sacred Harp song hem op weg in tekst en tune. Het lijkt misschien allemaal een beetje veel op elkaar, maar het geheel is erg relaxed uitgevoerd waardoor de cdr perfect is om bij weg te dromen. De cdr is uitgevoerd in een mooie verpakking, met artwork van Jake Blanchard en uitgebracht bij Tor Press.

9. Graham Lambkin – Abersayne / Attersaye (7” single)
Graham Lambkin (voormalig The Shadow Ring) was goed bezig dit jaar. De Kye labeleigenaar zal je met verschillende samenwerkingen nog in andere categorieën in de jaarlijst tegenkomen, maar deze single mag absoluut niet ontbreken. Beide nummers zijn een prachtig staaltje songwriting, verborgen onder een deken van lo-fi en licht ruisende achtergrondgeluiden. Muziek voor bij een haardvuur, terwijl de wereld achter de rug in brand staat.

10. Jüppala Kääpiö – Owlora Muskaria (cassette)
De naam doet denken aan een freak folk groep uit Finland, maar in werkelijkheid is Jüppala Kääpiö een duo bestaande uit de Zwitserse zangeres / violiste Carole Zweifel en de Japanese en geluidskunstenaar Hitoshi Kojo. Traditionele instrumenten creëren iets folky, dat vergezeld door drones een volstrekt uniek geluid teweegbrengt. Terry Riley als bosnimf, kun je daar iets bij voorstellen? Hier heb je het.

11. Matt Krefting – Lipstick (7” single)
12. Sheldon Siegel – Three Euro Breakfast (cassette)
13. Meitheal – Early In The Spring, Late In The Fall (cassette)
14. Astray Navigations – Cloud Come Cadaver (CDR)
15. Bear Bones, Lay Low – Occultciti (cassette)
16. Ecstatic Cosmic Union – XCU (cassette)
17. Jefre Cantu-Ledesma – Requiem (For Violin And Magnetic Tape) (10” single)
18. Sweat Tongue – Fast Cummers (cassette)
19. Jake Blanchard – Archaic Practices (cassette)
20. Housewives – Housewives (7” single)