De zondagmiddag op het Incubate festival. Nog een beetje dizzy van de vorige dag ben ik na het overigens prachtige en – met alle respect – rustieke optreden van Jozef van Wissem en Stephan Mathieu in de Pauluskerk toe aan wat meer power. Een optreden van Kevin Drumm, een black metal liefhebber die noise maakt, lijkt mij op het lijf geschreven. Terwijl het steeds harder begint te regenen druppelen de bezoekers langzaam maar zeker de centrale ruimte van het atelier NS16 binnen. Ah, meer nieuwsgierigen dan ik had durven hopen. Ik duim voor piepende oren, trillende ruiten en wegrennend publiek.
Kevin Drumm kijkt boos. Een goed teken, denk ik in de eerste instantie. Maar zelden heb ik iemand zo ongeïnteresseerd aan knopjes zien draaien als die dag. Alsof hij vijftien jaar in een fabriek aan het werk is geweest, met als werk draaien aan diezelfde knopjes. Het piept en kraakt wel, maar zelfs bij dit soort musique concrète, elektronica en noise, ogenschijnlijk simpel om live te produceren, mag wel wat meer passie getoond worden. Nee, de show werd die middag gestolen door zijn compagnon tijdens datzelfde optreden, Thomas Ankersmit.
Ankersmit (van mijn leeftijd, maar duidelijk verder) steelt bij het begin al direct de show door wild draaiend aan de knopjes van zijn Serge modulaire synthesizer allerlei minimale geluidslagen toe te voegen aan de frequenties van Drumm. Het is in dit soort situaties altijd lastig te beoordelen van wie welke geluiden komen, maar gezien de activiteit dicht ik het grootste gedeelte aan de in Leiden geboren Ankersmit toe. Helemaal natuurlijk wanneer hij zijn alto sax oppakt en deze op niet geheel traditionele wijze een soort van drones laat produceren. Nu ik de katers en vermoeidheid weer te boven ben en met een helder zicht kan terugblikken op Incubate moet ik zeggen dat dit uiteindelijk één van de hoogtepunten is geweest op de zondag, en misschien wel de verrassing van het festival.
Ik kocht direct na het optreden de eerder dit jaar uitgebrachte cd Forma II, een samenwerking met Valerio Tricoli, ook al een liefhebber van een analoog instrumentarium en improvisatie op het gebied van elektro-akoestische composities. De samenwerking is op zijn minst intrigerend, misschien zelfs spannend te noemen. De vijf composities en bijna zestig minuten aan sensitieve elektronica en resonerende, niet te identificeren geluiden, bieden veel details. Soms uit dat zich in knisperende bliepjes in de fluisterstilte en fragiele hoge tonen maar af en toe ook in brommende drones en diepe, mechanische synthklanken. Forma II is een gepassioneerde zoektocht naar uitersten in controleerbaar minimalisme, de mogelijkheden van de instrumenten verkennend, waarbij de saxofoon nauwelijks herkenbaar de rode draad vormt. Alleen in afsluiter Takht-e Tâvus (tevens het langste nummer) komt het blaasinstrument als een aanhoudende misthoorn prominent in de schijnwerper te staan.
Thomas Ankersmit & Valerio Tricoli – Takht-e Tâvus
Forma II is uitgebracht op het Pan label van Bill Kouligas – geen onbekende in de Europese noisescene – en is prachtig verpakt in een plastic hoes versierd met geometrische lijnen. Wat mij betreft een aanrader.