Tag archieven: Twin Peaks

Zola Jesus – Stridulum

Twintig jaar is ze nog maar, de Amerikaanse Nika Roza Danilova. Naast haar studies Franse taal en filosofie aan de Universiteit van Wisconsin leeft ze ondertussen ook in een andere identiteit, waarbij ze haar jonge leeftijd onherkenbaar weet te camoufleren. Onder de naam Zola Jesus produceert zij aparte en volwassen muziek met grote personaliteit. De EP Stridulum is haar meest recente output op het Sacred Bones label, na eerder al diverse LP’s en singles te hebben uitgebracht.

Haar verleden werd gevormd door een geïsoleerd leven buiten de steden; vanaf haar tiende levensjaar werd operazang belangrijk. Ondanks haar lessen hierin zou ze het zingen op deze manier nooit helemaal onder de knie krijgen. Juist die imperfectie, in combinatie met een stevig stemgeluid, maakt van Zola Jesus een eigenzinnig artieste. Deze elementen laten zich verder muzikaal vertalen in zwaarmoedige, obscure lo-fi gothicmuziek, uiteraard met haar zang als hoofdrolspeler.

Stridulum is anders dan haar voorgaande werken. We horen nu rijkere arrangementen, een gladdere productie en minder lo-fi industrial. Zola Jesus doet duidelijk een poging om dichter bij het fenomeen popmuziek te komen. Ze strand gelukkig ergens halverwege, waardoor deze zes nummers wel boeiend en enerverend blijven. De dikke synthlagen doen spookachtig en mysterieus aan, en doet bij vlagen aan de Twin Peaks soundtrack denken. Zeker wanneer Stridulum wordt afgespeeld met een ongezond volume, missen de donkere klanken hun overweldigende uitwerking niet. I Can’t Stand is hier het beste voorbeeld van.

De computergestuurde drums, met een harde basdrum hamerend in de koptelefoon, doen ritualistisch aan. Luisterend naar de afsluiter Manifest Destiny moet ik daarom denken aan de acts op het Cold Meat Industry label uit eind jaren negentig, die industrial en gotisch nieuw-klassiek combineerden. De overeenkomsten met bijvoorbeeld Puissance en Sophia zijn dan ook navenant, met hier en daar een vleugje IDM misschien. Maar zoals eerder gezegd zijn Danilova’s stembanden hier het unieke selling-point. Zonder overdreven naar opera te klinken spuwt – zij het met een mooie boog – deze jongedame met veel theatrale kracht haar melancholische doch romantische teksten uit, waarin uiteindelijk alles goed komt.

Stridulatie is geloof ik nog niet echt aan mensen besteed; Stridulum heeft misschien daarom wel een onmenselijke hoeveelheid grandeur. Deze EP mag een grote stap vooruit genoemd worden voor Zola Jesus. Toch kan ik mij niet aan de gedachte onttrekken dat zij nog niet helemaal volgroeid is. En dat belooft wat.

Bohren Und Der Club Of Gore – Dolores

Toegegeven, artiesten die namen dragen die mooi zouden staan in mijn CD-kast, hebben bij mij bij voorbaat al een streepje voor. Of wekken in ieder geval meer interesse op. Kiss The Anus Of A Black Cat is daar een voorbeeld van, en ook Miasma & The Carousel Of Headless Horses. Bohren Und Der Club Of Gore is eveneens een naam die direct mijn aandacht kreeg. Weliswaar heeft het zijn oorsprong in een qua drankgebruik uit de hand gelopen feestje, maar heeft toch een ogenschijnlijke diepere betekenis. Het boren en gore doet mij in de eerste instantie denken aan de debuutfilm van Abel Ferrera, Driller Killer. De band heeft echter ook verklaard sterk beïnvloed te zijn door de Nederlandse instrumentale band Gore, en daar ook zijn naam op te hebben gebaseerd. Niet onbelangrijk, weet deze band naast de naam ook nog eens een originele soort muziek neer te zetten.

Zoals het leven van de mislukte kunstenaar in Driller Killer een dramatische wending neemt, zo draagt het drama de slowjazz van Bohren Und Der Club Of Gore. Een duistere soort jazz; niet wat menigeen bij het woord zou voorstellen. Je hoort invloeden van oude Noorse black metal terug (maar dan zonder de metal), en in geen enkele recensie heeft de referentie aan Twin Peaks en de componist, Angelo Badalamenti, geschitterd in afwezigheid. De vervreemdende factor in David Lynch zijn films, evenals zijn zwarte humor en stilistische esthetiek, zijn zonder meer ook van toepassing bij Bohren Und Der Club Of Gore. De daaruit volgende doomy sfeer van de muziek maakt het allesbehalve verwonderlijk dat de band in het voorprogramma heeft gespeeld van Sunn O))) en Earth.

Het nieuwste – 7e – album Dolores is geen uitzondering op hun verworven sound. De Duitsers hebben, om maar met clichés te blijven strooien in dit stukje tekst, hun geluid “verfijnd”. De rustige maar beladen nummers hebben zeker qua lengte een wat toegankelijker gezicht gekregen, en de kristalheldere productie is zoals je mag verwachten een stuk beter dan pakweg hun debuut Gore Motel. Wat betreft instrumentatie is er weinig veranderd. Ik had graag wat meer de zwoele saxofoon teruggehoord, zoals die op het album Sunset Mission zo prominent aanwezig was, samen met de Fender Rhodes. Nu keert deze slechts in drie stukken terug: in Unkerich, Still Am Tresen en het prachtige afsluitende Welten. Gelukkig maakt de vibrafoon, één van mijn favoriete instrumenten in de nieuwerwetse jazzmuziek, veel goed gedurende het kleine uurtje dat Dolores de gehoorgangen passeert.

Ondanks het feit dat het lijkt alsof dit nieuwe album meer uit “singles” bestaat en een stap richting popmuziek neemt, kan ik mij nauwelijks voorstellen dat de afzonderlijke stukken, hoe afwisselend ook, niet zijn bedoeld als één groot geheel. Het is moeilijk op de stereo in de woonkamer alle nummers zonder aandacht te verliezen te beluisteren vanwege het minimale karakter van de muziek. Daarvoor zijn er teveel factoren die afleiden. Neem je echter afzondering en je koptelefoon mee, dan werken de warme, ambientale geluidsmuren, sporadisch opgeleefd door een percussieaanslag, ontspannende gedachten in de hand. Heerlijk om bij weg te dromen en een diaserie met melancholische foto’s van vroeger in je hoofd te laten afspelen.

Zonder de arrangementen uit de jazz zou Bohren Und Der Club Of Gore meer een doom band zijn met ambient invloeden. Juist die aanvulling maakt dat er veel melodie in de muziek te vinden is, zonder dat het mysterie in de uitstraling van de band verloren gaat, en dan niet op een Sigur Rós-manier. Dat is wat Bohren en zijn Gorevriendjes zo uniek maakt. Ze weten het treurspel uit oude jazzclubs in een modern jasje te steken en dat verdiend lof.

Toegegeven, in ben BUDCOG pas gaan luisteren omdat de naam mij intrigeerde. Als de naam dat niet doet en de muziek het nog niet heeft gedaan, dan hebben onze Oosterburen nog een aantal verkooptrucjes achter de hand. Hun optredens in het pikkedonker, met alleen een 10-watt lampje op de leden gericht, zijn indrukwekkend te noemen. De band is ook verantwoordelijke voor alle grafische elementen die bij de release komt kijken, zoals het artwork van het album, tekeningen en foto’s. Op die manier hebben ze een magisch stukje kunst geproduceerd, waarvan alle stukjes, in beeld en geluid, in elkaar passen. Dolores zal mooi staan in mijn CD-kast.